Zit een Elfstedentocht er ooit nog in? ‘Hopen op een hele strenge winter’
Met nog minder dan twee maanden op de teller tot de winter officieel begint, begint de Elfstedenkoorts alweer op te komen. Tijdens elke winter hopen de schaatsfanaten op een Elfstedentocht. Maar gaan we die in Nederland ooit nog krijgen? Volgens het KNMI ziet het er somber uit.
Door klimaatverandering wordt de kans op de tocht kleiner en kleiner.
Laatste Elfstedentocht 26 jaar geleden
De laatste Elfstedentocht werd in 1997 gereden. Door de klimaatverandering stijgt de gemiddelde temperatuur in Nederland, waardoor de kans op de ‘tocht der tochten’ juist steeds verder krimpt. „Alle seizoenen worden warmer. Ook de winter”, zegt klimaatexpert Peter Siegmund van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) tegen RTL Nieuws.
Niet alleen het warme weer veroorzaakt een probleem, ook de temperatuur van het water speelt een rol. „Het moet van een hogere temperatuur afkoelen, tot het een keer onder de 0 graden komt.”
Het is alleen niet zo simpel: ook al komt het water onder het vriespunt, dan kan de Elfstedentocht niet direct worden geschaatst. Het ijs moet namelijk over de hele route 15 centimeter dik zijn. En daarvoor heb je zo’n twee weken aan strenge (-10 tot -12 graden) vorst nodig. De laatste keer dat we daar dichtbij in de buurt kwamen, was in 2012. In het noorden van Friesland was het ijs toen 25 centimeter dik. In de zuidelijke helft ging het echter om ‘maar’ 8 centimeter, mede door sneeuw.
Nog niet helemaal over en uit
Maar is het dan helemaal over en uit voor de iconische schaatstocht? Wiebe Wieling, voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden, denkt van niet. „Wij zien natuurlijk ook dat er klimaatverandering aan het optreden is, maar zien ook dat in die klimaatverandering soms sprake is van extremen”, vertelt hij tegen RTL Nieuws. En soms kunnen die extremen juist zorgen voor extreme kou.
De KNMI heeft vier klimaatscenario’s gepresenteerd, die verschillende effecten op het aantal ijsdagen laten zien. Momenteel zijn er in Eelde, in het noorden van Drenthe, gemiddeld 9,2 ijsdagen per jaar. In het gunstigste scenario, waarin Nederland gemiddeld met 1,7 graden opwarmt en de winter met 0,7 graden, zijn er zowel in 2050 als in 2100 nog steeds 5,2 ijsdagen per jaar te verwachten.
Maar in het minst gunstige scenario daarentegen, wordt voor 2050 een gemiddelde van 4,4 ijsdagen per jaar in het noorden van Nederland voorspeld. In 2100 wordt het verschil nog duidelijker, met slechts een gemiddelde van 0,4 ijsdagen per jaar. Het blijft echter de wens van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden dat er ongeveer veertien dagen strenge vorst nodig zijn om een Elfstedentocht te kunnen organiseren.
#podcast Hoe ziet ons weer in de herfst, winter, lente en zomer in de toekomst eruit? Die vraag staat centraal in de KNMI-podcast. Zal in NL ooit de 50℃ worden aangetikt? En hoe groot is de kans dat er ooit nog een Elfstedentocht komt? https://t.co/Avw4FqgIFd #klimaatscenarios pic.twitter.com/W7071Nky4a
— KNMI (@KNMI) October 11, 2023
De kans dat dit jaar de Elfstedentocht gereden gaat worden, is echter vrij klein. Toch zijn er sommigen die er in geloven. „En nu maar hopen op een hele strenge winter”, schrijft Jelger de Kroon op X.
En nu maar hopen op een hele strenge winter. #elfstedentocht pic.twitter.com/LpAKxnNfqH
— Jelger de Kroon (@NotarisDeKroon) October 17, 2023
Emotionele exits in Boer Zoekt Vrouw: ‘Heb me nog nooit zo vergist, ik dacht dat het wederzijds was’