Isabella van den Berg
Isabella van den Berg Binnenland 4 okt 2023, 
Leestijd: 3 minuten

Onthullingen over lidmaatschap prins Bernhard bij Hitlers partij kent boze, maar weinig officiële reacties: ‘Foute shit’

Prins Bernhard, bernhard van lippe-biesterfeld, lidmaatschap NSDAP
Prins Bernhard in juni 2003. Foto: ANP / Robert Vos

Weinig historici twijfelden er nog aan, maar nu is het bewijs dat prins Bernhard lid was van de NSDAP, de partij van Adolf Hitler, wel heel overtuigend. Maar dat bewijs kan op kwade reacties rekenen.

In het boek De achterblijvers, dat vandaag verschijnt, onthult auteur Flip Maarschalkerweerd dat hij de originele NSDAP-lidmaatschapskaart van de prins heeft gevonden. Dat schrijft NRC.

Prins Bernhard ontkende lidmaatschap NSDAP

Maarschalkerweerd is oud-directeur van het Koninklijk Huisarchief. Hij vond de kaart op Soestdijk in het privéarchief van de prins dat hij na diens overlijden in 2004 moest inventariseren.

Prins Bernhard heeft tot aan zijn dood ontkend dat hij lid was van de nazipartij. Ook al werd hij geconfronteerd met bewijs van het tegendeel. In een serie interviews die hij voor zijn dood had met de Volkskrant verklaarde de prins nog: „Ik kan met de hand op de Bijbel verklaren: ik was nooit een nazi. Ik heb nooit het partijlidmaatschap betaald, ik heb nooit een lidmaatschapskaart gehad.”

RVD en Rutte willen niet reageren

De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) en demissionair premier Mark Rutte willen niet reageren op de onthullingen over prins Bernhard en zijn lidmaatschap van de NSDAP. Dat laat een woordvoerder van de RVD weten.

Een nadere toelichting op het besluit om geen reactie te geven, gaan de RVD en Rutte ook niet geven. Rutte werd vandaag door een ANP-verslaggever expliciet om een reactie gevraagd, voorafgaand aan zijn verhoor voor de parlementaire enquêtecommissie fraudebeleid. „Daar ga ik helemaal niet op reageren”, zei de demissionair premier.

Hij verwees naar de reactie van RVD, maar ook die wil niet reageren. Toen de ANP-verslaggever hem dat voorhield, reageerde hij met „nou, mooi toch”. Op sociale media geeft iemand aan dat het volkslied wel aangepast mag worden: „Ik krijg het mijn strot niet meer uit.”

‘Stel onderzoek in naar oorlogsverleden’

Het CIDI wil dat de regering een onderzoek instelt naar het oorlogsverleden van prins Bernhard. Dat stelt directeur Naomi Mestrum. Het CIDI, een belangrijke stem van de joodse gemeenschap in Nederland, gaat dit verzoek neerleggen bij demissionair premier Mark Rutte.

„We dachten al langer dat Bernhard lid was geweest, nu is er ook bewijs voor”, aldus Mestrum. „Dit is weer een onthulling die een nieuwe zwarte bladzijde toevoegt aan een pijnlijk onderdeel van de recente Nederlandse geschiedenis. Het is duidelijk dat we de prins niet op zijn woord kunnen geloven. Het is nu van groot belang dat we alles boven tafel krijgen.”

Prins Bernhard Cultuurfonds

Volgens Mestrum is een groot onderzoek van groot belang voor zowel de Oranjes als Nederland zelf. „Als het gaat om de Tweede Wereldoorlog zijn transparantie en educatie essentieel”, stelt ze. „Dat kan alleen maar als de feiten duidelijk zijn. Dit gaat om de geloofwaardigheid van zowel Nederland als het koningshuis.”

Overigens laat het Prins Bernhard Cultuurfonds weten „erg verrast” te zijn door het nieuws dat de NSDAP-pas van prins Bernhard in zijn archief is aangetroffen. „We gaan op een rij zetten wat dit voor ons als Cultuurfonds betekent”, aldus de woordvoerder.

‘Mooi dat het definitief is opgehelderd’

In 1996 werd er al gezegd dat er een kopie van het lidmaatschap gevonden was. Gerard Aalders en Coen Hilbrink onthulden in het boek De affaire Sanders dat ze in de Verenigde Staten een kopie hadden gevonden van zijn lidmaatschapskaart.

Op sociale media stromen de reacties op de onthullingen binnen in veelvoud. Men is opgelucht dat het „definitief is opgehelderd”. Daarnaast klinkt echter veel kritiek op het „liegen en ermee wegkomen”. Het uitblijven van officiële reacties wordt niet gewaardeerd.

Verplichte hybride warmtepomp in 2026? ‘Slaat nergens op, cijfers terugverdienen kloppen niet’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties