Redactie Metro Binnenland 28 aug 2023, 08:51

Leestijd: 3 minuten

‘Geheim onderzoeksrapport’ onthult misstanden jeugdzorginstelling: ‘Jongeren begrenzen met pijnprikkels’

‘Pijnprikkels’ om jongeren te begrenzen, geen meldingen van ernstige incidenten, seksueel grensoverschrijdend gedrag en criminele activiteiten. In een jeugdzorginstelling in Friesland gebeurde het. En het onderzoeksrapport over de instelling werd lange tijd geheim gehouden.

Jeugdzorg ligt de afgelopen tijd behoorlijk onder vuur. Steeds vaker worden misstanden aangekaart en vertellen jeugdzorgwerkers en jongeren over het rammelende systeem. Onder meer Kim Feenstra en Jojanneke van den Berge doken in de materie over de problematiek binnen jeugdzorg.

Onderzoeksrapport Friese jeugdzorginstelling

Het AD schrijft dat zij het geheime onderzoeksrapport over Behandelcentrum Woodbrookers in het Friese Kortehemmen in handen kregen. Het rapport verscheen in september, maar werd niet openbaar. De instelling kampt met een opvallende uitloop van personeel en Woodbrookers werd veelal geleid door invalkrachten

Er vonden zorgwekkende incidenten plaats achter de deuren van de jeugdzorginstelling. Zo gebruikten medewerkers ‘pijnprikkels’ om jongeren in het gareel te houden. Een vage methode, die in het onderzoeksrapport ‘fysiek mentaal ingrijpen’, wordt genoemd. Maar die methode is eigenlijk niet voor jeugdzorginstellingen bedoeld. Stel een van de jongeren is agressief, dan volgt toediening van een pijnprikkel om zo iemand naar de kamer of ‘time-out ruimte’ te brengen. „Daar worden ze in eenzaamheid opgesloten”, aldus het AD. En dat terwijl in 2021 de nieuwe methode ‘geweldloos en verbinden gezag’ bij de instelling werd geïntroduceerd.

Problemen bij jongeren Woodbrookers

Maar er blijken meer ongeregeldheden aan de orde. Behandelingen komen niet of traag op gang en de oorzaak van problemen wordt niet onderzocht. Wel pakken de medewerkers problematisch gedrag aan.

Twee jongeren komen in het onderzoeksrapport naar voren. De ouders van een meisje dat bij Woodbrookers verblijft, die in tegenstelling tot veel andere ouders het gezag hebben over hun kind,  trokken aan de bel. Hun dochter blijkt suïcidaal, ze eet batterijen en volgens de ouders faalt de instelling in het behandelen van hun kind.

Aangifte Seksueel overschrijdend gedrag en criminele activiteiten

Verslaglegging van therapiesessies ontbreekt en meldingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag blijven uit. Mocht iemand zich schuldig maken aan seksueel overschrijdend gedrag, dan wordt de mogelijke dader overgeplaatst. Maar een melding maken, de inspectie inlichten of verder onderzoek doen, gebeurt eigenlijk niet.

Hoewel er achter de deuren van Woodbrookers een hoop mis ging en hiervan veel zaken worden weggemoffeld of niet herkend, blijken buurbewoners ook de mankementen van de instellingen te ervaren. Buurtbewoners kampen met overlast, vernielingen en agressie. En een aangestelde buurtwacht wilde met aangeschafte honkbalknuppels orde op zaken stellen.

Ondanks deze geluiden grijpt de inspectie niet in. Pas nadat Jeugdhulp Friesland, waar Woodbrookers onder valt, vorig jaar oktober aangifte doet tegen het eigen personeel vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag en het ondernemen van criminele activiteiten, lijkt er iets in beweging te komen.

Pijnprikkels bij jongeren

De zaak wordt door het Openbaar Ministerie geseponeerd vanwege ‘technische redenen’. Maar na deze zaak blijken er meer dubieuze praktijken gaande. Het uitzendpersoneel van zorgpartner Ultracare, dat wordt ingezet vanwege de personeelstekorten, werkt namelijk voor een veroordeelde drugscrimineel.

Bestuurder Johan Krul van Jeugdhulp Friesland vertelt aan het AD dat incidenten bij de inspectie „zoals altijd” gemeld worden. Samenwerkingen met andere zorgpartijen zijn volgens hem nu op orde, er worden weinig uitzendkrachten meer gebruikt en de banden met Ultracare zijn verbroken. Ook legt Krul uit dat de afzonderingsruimtes niet meer gebruikt worden en verbeterplannen worden doorgevoerd. En wat betreft de pijnprikkels? „De regels en veldnormen zijn onlangs aangescherpt. Wij houden ons aan die afspraken”, aldus de bestuurder.

Undercover in Nederland-kijkers boos en verdrietig om ‘horror’-zorgboerderij: ‘Maag draait om’