Erik Jonk Binnenland 17 aug 2023, 10:02

Leestijd: 3 minuten

Kans op armoede in Nederland neemt flink toe: ‘Demissionair kabinet moet ingrijpen’

Als het nog zittende kabinet op Prinsjesdag geen financiële maatregelen aankondigt, neemt armoede in ons land flink toe. Dat voorspelt het Centraal Planbureau (CPB). Wat is er aan de hand?

Het demissionaire kabinet moet snel en vooral de armere huishoudens helpen met het betalen van de rekeningen. Volgens het CPB zou zo’n 5,7 procent van de totale bevolking en 7 procent van de kinderen zonder extra beleid in armoede komen. De reden: lopende hulpregelingen lopen veelal af op 1 januari 2024.

Bezuinigen of hogere belastingen, anders armoede

„Ook op de middellange termijn blijft de armoede licht oplopen”, aldus het planbureau in de voor het voor de politiek belangrijke economische vooruitzicht. „Om dit tegen te gaan is structureel beleid nodig.” Tegelijkertijd moet het kabinet wel geld vinden voor deze maatregelen. Dat moet gebeuren door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Het is volgens het CPB onverstandig om geld voor het beleid te vinden door de staatsschuld, die toch al groeit, verder te laten oplopen.

Dat er armoede in Nederland is, liet NPO Zapp op tv dit voorjaar zien. 200.000 kinderen in Nederland leven volgens het programma in een gezin met te weinig geld. Op de televisie werd daarom een Week van de Armoede uitgezonden. Wat vooral bleek: kinderen in gezinnen waar het elke maand weer de eindjes aan elkaar knopen is, schamen zich.

Zonder nieuw beleid loopt de #armoede op van 4,8% van de bevolking dit jaar tot 5,7% in 2024. Onder kinderen stijgt het percentage dat in armoede leeft van 6,2% naar 7,0%. Dit blijkt uit de CPB-raming die vandaag is verschenen. Zie: https://t.co/YHvFnC7o0A pic.twitter.com/yijvQJQv7d

— Centraal Planbureau (@CPBnl) August 17, 2023

Wel iets meer te besteden volgend jaar

De koopkracht is in 2023, als we december hebben bereikt, wat achteruit gegaan: 1,1 procent. Maar in 2024 hebben huishoudens juist weer wat meer te besteden, is de verwachting. Volgens jaar groeit de koopkracht met 1,9 procent, berekent het CPB. Maar toch dreigt er dus armoede. Deze vooruitblik is belangrijk voor het kabinet, omdat het de basis vormt voor de onderhandelingen over de begroting van volgend jaar. Deze gesprekken beginnen volgende week.

‘Overheid krijgt geld niet uitgegeven’

Het huishoudboekje van de overheid verdient – ook om die armoede te voorkomen – specifiek aandacht, zegt het CPB. De overheidsfinanciën verslechteren namelijk op korte termijn. Het volgen van de begrotingsregels is dus belangrijk, om te voorkomen dat het kabinet straks te weinig buffers heeft om klappen van eventuele crises op te vangen. De afgelopen jaren was er niet alleen sprake van hoge rentes. Ook bleef veel overheidsgeld op de plank liggen omdat het kabinet het niet uitgegeven kreeg. Het planbureau gaat er op dit moment vanuit „dat de overheid er steeds beter in zal slagen de geplande uitgaven te realiseren, waardoor het overheidstekort verder toeneemt tot 3,9 procent in 2028 en de overheidsschuld stijgt”.

Het CPB verwacht dat de economie in 2023 ‘slechts’ met 0,7 procent groeit, hoewel de groei weer toeneemt in 2024 naar 1,4 procent. Het CBS kondigde gisteren al aan dat Nederland in een lichte recessie is terechtgekomen. Hoewel de groei terugvalt, benadrukt het CPB dat de Nederlandse economie de afgelopen jaren „veerkrachtig” was en meerdere grote schokken goed kon opvangen. Het tekort aan arbeidskrachten in veel sectoren zorgde ervoor dat massaontslagen uitbleven. „Deze economische afkoeling zorgt er voor dat de krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie enigszins afnemen”, voegt het CPB daaraan toe.

Pierre van Hooijdonk niet gecharmeerd van uitnodiging Vandaag Inside: ‘Wat denk je zelf?’

Reacties