Schrijver Robert Haasnoot en dochter vertellen op Radio 1 over zijn naderende dood: ‘Rouw om tijd die we niet gaan hebben’
Schrijver Robert Haasnoot is ongeneeslijk ziek. Samen met zijn dochter Sasha schuift hij vandaag aan bij een radioprogramma. Robert heeft zich met zijn lot verzoend, maar zij vindt die instelling moeilijk.
Ze praten erover in De tijd van je leven op NPO Radio 1.
Robert Haasnoot en dochter vertellen over naderende dood
Sasha vertelt dat zij en haar vader een ‘hele intense band’ hebben. „Ik ben echt een vaderskindje. Ik denk dat ik, zoals typerend is voor twintigers of dertigers, best zoekende ben in het leven. Mijn vader is altijd de eerste persoon die ik bel. Ik spiegel mezelf vaak met mijn vader. Ik vind het belangrijk dat hij trots op me is als mens en dat laat hij mij zo’n beetje elke dag weten.”
Robert heeft kanker en wordt niet meer beter. Sasha was erbij toen hij dat hoorde. Ondanks dat er signalen waren dat het ‘goed mis’ kon zijn, kwam het toch als een shock. „Ze dropten het echt alsof het normaal was. ‘Ik heb slecht nieuws, het is longkanker stadium 4.’ Het was echt alsof de wereld verging. Het was de allerergste dag van mijn leven.”
Voor haar vader kwam het nieuws van de longarts minder als een verrassing. „Ik was ruim een half jaar heel ziek. Kortademig, moe. Ik kon nog geen honderd meter lopen. Het bleek dat driekwart van mijn longen was bedekt door witte mist. Ik had het gevoel dat het goed mis was.”
‘Was altijd bang dat hij zou komen te overlijden’
Ondanks dat Sasha goed van slag was van het nieuws, heeft ze haar hele leven rekening gehouden met het feit dat haar vader ziek kon worden. „Als ik aan mijn vader denk, dan denk ik aan hem met een sigaret. Ik was altijd heel bang dat hij snel zou komen te overlijden, dus ik heb bijvoorbeeld ook heel veel kleding van mijn vader van vroeger bewaard. Ik was daar obsessief mee bezig.”
De ziekte kwam vooral eerder dan verwacht. „Ik had gedacht dat ik 40 zou zijn, hopelijk nog later. Het was meer een shock dat het nu al zou gebeuren, zo jong had ik niet verwacht.” Sasha is nu 23. „Mijn vader gaat mij niet weggeven als ik ga trouwen en hij gaat opa worden, maar het niet meemaken.”
Boek van Robert over zijn ziekte
In het ziekenhuis begon Robert met een boek over zijn ziekte: Uitgezaaid. Dit boek moet nog uitkomen. Presentatrice Willemijn Veenhoven leest een fragment uit het boek voor. „Zelf voel ik me allesbehalve eenzaam door mijn ziekte. Als het verdriet dat ik bij anderen veroorzaak niet zo zou schrijnen, zou ik zowaar gelukkig zijn. En wanneer ik met dat verdriet en medelijden word geconfronteerd, heb ik een verhaal over verzoening met mijn lot paraat dat het verdriet moet verzachten. Maar voor Sasha en Aran (zijn zoon, red.) schiet zo’n troostrijk verhaal tekort.”
Woorden die Sasha echt nodig bleek te hebben. „Sinds we dit nieuws hebben gekregen, merk ik dat waar ik altijd een connectie voelde met mijn vader, het opeens heel anders was. Omdat het altijd maar ging over ‘ik ben 61 en heb alles uit het leven gehaald’ en ‘ik ben hartstikke blij dat ik dit allemaal heb meegemaakt’. Het ging niet over mijn verdriet of over het verdriet van Aran. We praatten over alles, maar dit was ineens een taboeonderwerp. De kanker is verschrikkelijk, maar het heeft echt voor een muur gezorgd. Ineens kwam ik minder makkelijk bij de gevoelens van mijn vader.”
Dat beaamt Robert. „Ik trok een muur op uit schuldgevoel. Mijn angst was dat ik werd aangesproken op mijn slechte levensstijl. Ik heb het er zelf naar gemaakt. Ik wilde niet dat mensen hun verdriet toonden, want dat appelleerde weer aan dat schuldgevoel. Dat had ik veroorzaakt bij de anderen. En al helemaal in de overtreffende trap bij mijn kinderen.”
Robert: ‘Ik moet overeind blijven’
Sasha vertelt hoe het voor haar voelt. „Er gaan nog zoveel dingen gebeuren in mijn leven en ik wil dat mijn vader daarbij is. Ik rouw nu al om de tijd die we niet gaan hebben samen.” Robert legt uit dat hij het verdriet niet kan toestaan. „Ik ben bang dat ik misschien zelf instort als ik dat verdriet toesta.”
Het verdriet dat Sasha beschrijft, dat Robert nooit zijn kleinkinderen zal ontmoeten en haar niet naar het altaar kan brengen, voelt hij ook. „Ik bescherm me omdat ik vind dat ik een goed leven heb gehad. En als ik haar verdriet mij te veel ga aantrekken, verstoort dat het mooie plaatje dat ik heb gemaakt over mijn leven. Dan word ik uit evenwicht gebracht. Ik moet overeind blijven om te kunnen genieten. De kwaliteit van leven is enorm, juist omdat het eindig is. Ik ben dankbaar.”