Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Binnenland 5 mei 2023, 
Leestijd: 3 minuten

Veel lof voor Dieuwertje Blok op de Dam tijdens Dodenherdenking: ‘Prachtige opdracht voor ons allemaal’

dieuwertje blok,
Foto: ANP / Remko de Waal

De twee minuten stilte op 4 mei door het hele land zijn elk jaar weer indrukwekkend. En ieder jaar neemt iemand anders plaats achter de microfoon op de Dam, zoals in 2021 André van Duin. Gisteravond nam Dieuwertje Blok die taak op zich en mensen zijn na afloop vol lof over de presentatrice van het Sinterklaasjournaal.

In haar toespraak bij de Nationale Herdenking op de Dam zei Dieuwertje Blok dat herdenken voor haar niet passief is. „Het gaat voor mij om de verbinding die je maakt met nu, met de toekomst. Wat doe je met de onverdraagzaamheid van nu, in je eigen land, je eigen buurt?”

Lof voor toespraak Dieuwertje Blok tijdens Dodenherdenking

De presentatrice van onder meer het Sinterklaasjournaal, geboren in 1957, geeft elk jaar colleges over vrijheid op verschillende basisscholen. Op de Dam vertelde ze over haar joodse moeder, die 17 was toen de Tweede Wereldoorlog begon en 2,5 jaar ondergedoken had gezeten. „Een joods meisje in deze stad, in Amsterdam, een meisje met levenshonger. Toen ik op die leeftijd uit huis ging om te genieten van nog meer vrijheid, werd die van haar juist steeds meer ingeperkt. Steeds meer plekken waar het haar verboden werd te komen, haar wereld werd steeds kleiner.”

Blok memoreerde het jonge gezin waar haar opa en oma onderdoken: Jaap en Ans de Haan en hun dochtertje Thea. „Het was voor hen zo vanzelfsprekend om te kiezen voor een groter belang dan dat van henzelf. Een keuze met gevaar voor eigen leven.” Jaap werkte op de drukkerij van verzetskrant Trouw en werd verraden. Met andere medewerkers werd hij opgepakt en gefusilleerd, zei Blok. „Aan hem denk ik en niet alleen vandaag. Hij en Ans zijn voor mij voorbeelden.”

Voor Joden Verboden

Ook vroeg ze zich af wat ze zelf zou hebben gedaan, toen er op openbare plaatsen borden verschenen met daarop ‘Voor Joden Verboden’. „Vaak denk ik dan: wat zou ik doen? Zo’n bord dat een groep landgenoten, je buren misschien wel, wegzet. Mensen terugbrengt tot één deeltje van wie ze zijn, hun kleur, religie, afkomst, noem maar op. Went zoiets? Zou ik wegkijken?”

Blok besloot haar toespraak door het belang van het leren van de geschiedenis te benadrukken. Ook zei ze dat mensen ook vandaag de dag niet teruggebracht moeten worden tot één deel van hun verhaal. „Het is heel mooi één dag per jaar twee minuten te herdenken, maar eigenlijk zouden dit soort vragen ons elke dag bezig moeten houden. Wat kunnen we leren van de geschiedenis, hoe doen we het zelf?”

Bij Jinek: ‘Voelde me heel sterk’

In talkshow Jinek keek Blok terug op haar toespraak op de Dam. Ze vond het „fantastisch” om dat te mogen doen. Dat antwoordde de tv- en radiopresentatrice op de vraag van Eva Jinek hoe het voor haar was om „zo expliciet voor zoveel mensen” het verhaal van haar moeder te kunnen vertellen.

„Ik voelde me heel sterk”, aldus Blok. „Ik vond het gewoon geweldig dat ik de eer en de kans kreeg daar iets te zeggen. En ik was ook niet heel nerveus, vond het prachtig om te doen. Ook met een soort kinderachtig ‘lekker puh’-gevoel. Het is niet gelukt, ik sta hier. En mijn kinderen die staan hier ergens op de Dam, luisteren gewoon mee en gaan gewoon door.”

Ambassadeurs van de Vrijheid Meau, Froukje en Tabitha: waar en wanneer op Bevrijdingsfestivals 5 mei?

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.