Jana Witteman Binnenland 3 apr 2023, 14:04

Leestijd: 2 minuten

Steeds meer schoolverlaters: criminaliteit en werkloosheid als risico

Steeds meer jongeren stoppen vroegtijdig met school, blijkt uit een Kamerbrief van minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Robbert Dijkgraaf. Het risico dat daar volgens de minister aan hangt? Werkloosheid, criminaliteit en grotere afhankelijkheid van zorg en uitkeringen.

De Kamerbrief is gepubliceerd op de dag dat ook de eerste vmbo-leerlingen in Nederland starten met de centraal examens. Vandaag beginnen zo’n 40.000 vmbo basis- en kaderleerlingen aan de laatste fase van hun middelbare schoolprogramma. Het grootste gedeelte van deze schoolperiode hebben de leerlingen in coronatijd doorlopen.

Meer voortijdige schoolverlaters

In schooljaar 2021-2022 waren het 30.242 leerlingen die voortijdig gestopt zijn met onderwijs: het hoogste aantal in tien jaar tijd. Een jaar eerder waren het nog zo’n 25.000 leerlingen die vroegtijdig stopten met school. Jongeren worden gerekend tot de groep voortijdig schoolverlater wanneer zij stoppen met school voordat zij een havo-, vwo- of mbo niveau 2 diploma halen. Volgens minister Dijkgraaf kan de maatschappij het zich ‘niet permitteren’ dat veel mbo’ers voortijdig stoppen met een opleiding. Werkloosheid, afhankelijkheid van uitkeringen en een toekomst in de criminaliteit liggen volgens de minister op de loer, schrijft persbureau ANP.

De oorzaken

Volgens minister Dijkgraaf zijn er vijf structurele oorzaken die ten grondslag liggen aan het vroegtijdig verlaten van onderwijs. Voor veel jongeren spelen persoonlijke problemen een rol. Jongeren met meervoudige problemen vallen vier keer vaker voortijdig uit, dan jongeren die deze problemen niet hebben. Verkeerde studiekeuzes gelden ook als oorzaak van vroegtijdig stoppen. Daarbij zijn ook de voorzieningen voor jongeren die twijfelen over hun keuze beperkt. Ook is het op de huidige arbeidsmarkt aantrekkelijk voor jongeren om direct aan het werk te gaan. De minister stelt ook dat er binnen het onderwijs voor deze werkgerichte jongeren te weinig ruimte is.

Beoogde oplossingen

Voornamelijk voor jongeren met meervoudige problemen is de juiste hulp vaak ver weg. Daarom wil de minister investeren in coaches zodat deze jongeren beter worden begeleid. Ook voor jongeren die een verkeerde studiekeuze maken is het lastig contact te leggen met de juiste hulp en begeleiding. Voor hen moet het in de toekomst makkelijker worden gemaakt om te wisselen van opleiding – ook gedurende het studiejaar, zo stelt de minister. Om scholen te ondersteunen in het financieren van de juiste begeleiding is 33 miljoen euro uitgetrokken.

De minister ambieert het aantal schoolverlaters in 2026 terug te dringen tot 18.000 jongeren. Om dat voor elkaar te krijgen zijn er verschillende plannen gesmeed, die na zomer 2023 verder worden uitgewerkt.

Waarom ‘loud leaving’ dé oplossing kan zijn voor werkstress