Erik Jonk Binnenland 8 apr 2023, 19:58

Leestijd: 3 minuten

De paasvuren komen eraan, zijn ze schadelijk en hoe zit het met stikstof?

Waar de één tijdens Pasen het zoeken naar chocolade-eitjes als traditie heeft, zijn voor anderen paasvuren heilig. Hoe schadelijk worden die vuren qua luchtvervuiling dit jaar? Hebben we er echt last van? En… hoe zit het eigenlijk met stikstof?

Leuk toch, die paasvuren. Zo denken heel veel mensen in het oosten van het land en in Duitsland over het fenomeen. Lekker hout opstapelen, soms tientallen meters hoog en aansteken die handel. Dat hoort er nu eenmaal bij. Anderen vinden het vervelend, vooral door de smerige lucht die paasvuren opleveren. Dat er stikstofoxide vrijkomt is zeker, we hebben nu eenmaal te maken met vuur. Ook zeker: Pasen verloopt in ons land dit jaar relatief droog. We hebben dus een prima weertje om paaseieren op te rapen.

Vooral zondag last van paasvuren

In Duitsland worden de eerste paasvuren al op Witte Donderdag aangestoken. Bij ons gebeurt dat vooral morgenavond en maandagavond. „Als de wind ongunstig staat, kan de luchtkwaliteit in ons land flink verslechteren”, weet weerdienst Weeronline te melden. „Doordat de wind tijdens de paasdagen soms de oosthoek opzoekt, is de kans op overlast vrij groot.” Rook en smog kunnen dan bijvoorbeeld mist opleveren, maar ook lucht die door stofdeeltjes irriteert bij het ademen en niet goed is voor de longen.

Weeronline voorspelt dat we vooral morgenavond last van de paasvuren kunnen hebben. Meteoroloog Berend van Straaten: „Zondagavond hebben we te maken met een zuidoostelijke windrichting. Daardoor kan de rook van de paasvuren ook richting de noordelijke en westelijke provincies van ons land waaien. Een groot deel van Nederland heeft dan kans op een slechte luchtkwaliteit. Maandag draait de wind naar het zuiden. Dat betekent dat tijdens de paasvuren van die avond vooral de noordelijke provincies enige hinder kunnen ondervinden.”

Zijn paasvuren schadelijk?

De één zal zeggen: „Die paasvuren, ach, het gaat maar om twee avondjes per jaar.” Anderen zullen balen, zeker als je problemen met je luchtwegen hebt. Een woordvoerder van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vergeleek de paasvuren tegenover RTV Oost eerder met het vuurwerk tijdens oud en nieuw. „De bijdrage die paasvuren leveren aan de totale landelijke uitstoot van fijnstof is minimaal, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat paasvuren lokaal niet voor overlast kunnen zorgen”, klonk het ook.

Het RIVM adviseert in het algemeen aan iedereen om het inademen van rook tijdens de paasvuren te vermijden. „Een verhoogde concentratie fijn stof in de lucht kan, samen met andere luchtverontreiniging, leiden tot een verminderde longfunctie, verergering van astma en COPD en een toename van luchtwegklachten als piepen, hoesten en kortademigheid.” Specifieker meldt het gezondheidsinstituut dat vooral mensen met longproblemen en (oudere) mensen met hart- en vaatziekten last van paasvuren kunnen ondervinden.

En hoe zit het met stikstof dan?

In Nederland klinkt het woord stikstof tegenwoordig bijna vaker dan welk woord dan ook. Hebben paasvuren daar ook mee te maken? Wat de provincie Overijssel betreft in elk geval wel. Organisatoren van de vuren moeten daar bij het aanvragen van een evenementenvergunning een berekening van de stikstofuitstoot laten uitvoeren. Dat geldt overigens alleen als je vuur binnen 4 kilometer van een Natura 2000-gebied gaat branden. Als te veel stikstof wordt verwacht, moeten paasvuren kleiner worden dan gepland of mag het hele festijn niet doorgaan.

Hoogleraar Omgevingsrecht Chris Backes noemt de stikstofvraag rond paasvuren onzin. Tegen EenVandaag zei hij: „We hebben het over niks. Als dat paasvuur niet middenin een natuurgebied plaatsvindt, maar een paar kilometer daarbuiten, kun je al bijna niet meer berekenen of er ook maar iets neervalt op dat gebied. Volgens de rechter zijn zwaar overbelaste natuurgebieden een volgelopen emmer, waarbij iedere extra druppel er eentje te veel is. Maar een paasvuur is geeneens een druppel, het is echt een fractie daarvan.”

Op vakantie tijdens Pasen: dit zijn de populairste én goedkoopste vakantiebestemmingen