Nikki Veerbeek Binnenland 29 dec 2022, 08:40

Leestijd: 2 minuten

Zorgen over polarisatie in Nederland: ‘Vaccinatiediscussies zetten verhoudingen op scherp’

Driekwart van de Nederlanders denkt dat de polarisatie in het land toeneemt en dat meningsverschillen over maatschappelijke kwesties steeds groter worden. Dat is opvallend, want volgens hetzelfde onderzoek is er meer overeenstemming dan mensen denken.

Dit staat in het nieuwste Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Voor dit onderzoek zijn onder meer twee enquêtes afgenomen. Een tussen maart en juni onder 1900 respondenten, en een in juni onder ruim 1300 respondenten.

‘Geen eenduidige toename van meningsverschillen, ondanks zorgen over polarisatie’

Zorgen over polarisatie in Nederland is niets nieuws, maar er is volgens de onderzoekers geen eenduidige toename van harde meningsverschillen. Sterker nog: op veel onderwerpen zijn meer mensen het met elkaar eens dan wordt gedacht en onderlinge verschillen in opvattingen groeien volgens onderzoek niet. Ook staat in dit onderzoek dat twee derde van de Nederlanders vindt dat anderen te vertrouwen zijn.

Tegelijkertijd vinden mensen dat meningen extremer en vaak harder worden geuit, vooral in de (sociale) media en in het politieke debat. In de persoonlijke sfeer ervaren mensen minder polarisatie, al maakt het wel uit om wie en waarover het gaat.

Corona vormt daarin een uitzondering. Dat komt omdat het een onderwerp is dat iedereen raakt, stelt het SCP. „Discussies over vaccineren hebben de verhoudingen in veel familie- en vriendenkringen op scherp gezet”, is in het onderzoek te lezen. Eind vorig jaar was de tweedeling over dit onderwerp goed zichtbaar op Twitter, nadat het kabinet de coronamaatregelen aanscherpte. Zowel #Ikdoenietmeermee en #ikdoewelmee waren trending en stonden lijnrecht tegenover elkaar. Veel mensen waarschuwden destijds dat polarisatie op de loer ligt.

Ondervraagden ergeren zich aan mensen met afwijkende meningen

Over het algemeen vinden de bevraagde Nederlanders dat vooral kleine groepen met een harde toon veel aandacht vragen en krijgen in het publieke debat. De ondervraagden ergeren zich vooral aan mensen met afwijkende meningen, zoals die van aanhangers van complottheorieën, tegenstanders van de coronamaatregelen, antivaxers, radicaal-rechtse politici of groeperingen die zich antidemocratisch of racistisch uiten. Anderen ergeren zich juist aan groepen die zich uitspreken over het klimaat, lhbtiq-rechten of racisme.

Peter Gillis ontkent beschuldigingen van Roddelpraat over seksueel geweld: ‘Helemaal niks mishandeld’