Judith Tielemans Binnenland 1 nov 2022, 06:02

Leestijd: 4 minuten

Elsbeth (52) deed aankoop bij nepwebsite: ‘Ze zeiden dat ik de wasmachine snel zou krijgen’

Meer dan de helft van de Nederlanders zou zich schamen of dom voelen als zij slachtoffer zouden worden van online fraude. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Ipsos in opdracht van ABN AMRO. Ook de 52-jarige Elsbeth baalde enorm, toen zij een wasmachine online bestelde en het bleek te gaan om een nepwebsite. Aan Metro vertelt ze haar verhaal en geeft ze een waarschuwing aan anderen.

In januari 2021 deed Elsbeth, die we wegens privacyredenen alleen bij haar voornaam noemen, een aankoop online. „Ik moest nodig de wasmachine vervangen, dus toen ben ik gaan googelen. Ik wilde een wasmachine van een Zwitsers merk en kreeg via internet al snel een indicatie van de werkelijke kosten. Toen ben ik verder gaan zoeken en kwam ik op een website met een hele scherpe prijs. Zij zouden de wasmachine bij me leveren, mijn oude weer meenemen en dat allemaal voor een heel schappelijk bedrag.”

Online shop bleek nepwebsite

Dat Elsbeth eerst moest betalen, voordat ze de wasmachine überhaupt zou zien, vond ze alarmerend. Daarom besloot ze pas bij aankomst af te rekenen en dat te communiceren aan de online webshop, die inmiddels is aangeduid als nepwebsite. „Heel snel daarna ging mijn telefoon en werd me gevraagd of ik niet meteen kon betalen. Ze zeiden dat ik de wasmachine dan sneller zou krijgen. In mijn hebberigheid heb ik dat toen gedaan”, vertelt ze aan de telefoon.

De volgende ochtend voelde Elsbeth dat er iets niet klopte. „Toen heb ik contact opgenomen met mijn bank en hen gevraagd om hulp. Zij zijn verplicht om mij te helpen en dat hebben ze dus ook gedaan. Eerst hebben ze drie keer vriendelijk gevraagd aan de oplichters of ze mij het geld terug wilden betalen. Wonderbaarlijk gebeurde dat: maar niet al het geld kreeg ik gelijk. Van de 1800 euro kreeg ik 1200 teruggestort.”

‘Het echtpaar heeft me terugbetaald’

Toch kreeg Elsbeth niet zomaar het resterende bedrag terug. „Maar ik kreeg wel hun NAW-gegevens, dus naam rekening en adresgegevens. Vervolgens ben ik in contact gekomen met een partij die mij konden helpen met deze fraude. Het heeft een jaar geduurd, maar uiteindelijk heb ik al het geld teruggekregen. Ook heeft het echtpaar achter de nepwebsite, dat mij heeft bestolen, me terugbetaald.”

Hoewel Elsbeth goed van de situatie afgekomen is, denkt ze nu wel drie keer na voordat ze iets koopt. „Ik ben geen bejaarde die geïntimideerd word, maar dit is wat mij betreft de stap daarvoor. Ik hoor weleens dat mensen worden bestolen van bedragen die nog veel hoger zijn. Achteraf zag ik pas de reviews, dat de online shop niet deugt. Daarom zou ik iedereen aanraden om eerst goed te kijken met wie je zaken doet. Maak de beslissing ook niet zo gehaast, maar ga eerst kijken of het deugt.”

Ook politieagenten en ICT’ers trappen erin

Uit het onderzoek van Ipsos blijkt dat slechts een kwart van de mensen zich zou schamen of zich dom zou voelen bij meer traditionele vormen van criminaliteit, zoals zakkenrollen of woninginbraak. Volgens Rick van der Rest, bedenker van Eerste Hulp bij Online Fraude, komt dat omdat mensen hun geld zelf overmaken in het geval van internetfraude. „Veel mensen denken: ik ben erin getrapt, dus ik ben dom geweest. Voor mijn werk lees ik die proces-verbalen iedere dag. Je ziet dat slachtoffers die mensen vertrouwen. Daar maken oplichters slim gebruik van.”

Tegen zijn cliënten vertelt Van der Rest dat hij ook weleens verhalen leest van politieagenten en ICT’ers, die erin getrapt zijn. „Dat laat zien dat iedereen het kan overkomen. Iedereen heeft namelijk zijn emotioneel kwetsbare momenten, waarin je snel een beslissing neemt”, aldus de gerechtsdeurwaarder. „Vergeet ook niet dat het om criminele ondernemers gaat.”

Scam check

Als tip noemt hij de ‘scam check‘ van Veilig internetten. „Daar kun je zien of de website waar jij iets wilt kopen wel veilig is. Je stopt de URL van de website erin en die kijkt of het wel KVK-geregistreerd is etc. Dan krijg je vervolgens een soort rapport, waardoor je al die checks niet zelf hoeft doen.” Je gezond verstand behouden, is een tip die niet alleen Elsbeth noemt, maar ook Van der Rest. „Als iets te mooi is om waar te zijn, is dat het meestal ook.”

Wanpraktijken bij SHEIN: ‘Werknemers maken dagen van 18 uur en hebben geen weekend’