Nikki Veerbeek Binnenland 24 nov 2022, 14:51

Leestijd: 2 minuten

CDA-politica: ‘Complotdenkers en relschoppers moedigen mensen aan om boosheid om te zetten in geweld’

Er zijn steeds meer signalen dat mensen in de anti-overheidshoek bereid zijn om geweld te gebruiken. Dat zei Anne Kuik (CDA) vandaag bij Goedemorgen Nederland.

Ze baseert zich op een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen dat een nieuw licht werpt op extremisme. Hieruit blijkt dat in de drie noordelijke provincies extremisme groeit en meer incidenten veroorzaakt. Dit geldt volgens het onderzoek vooral voor anti-overheidsextremisme, waarbij „regelmatig kruisbestuiving plaatsvindt met extreemrechts”. Onder andere de stikstofmaatregelen, het coronabeleid en de opvang van asielzoekers zou de reden zijn van de opkomst van anti-overheidsextremisme in het noorden. Dit zou de potentie hebben om te radicaliseren. Vanmiddag debatteert de Tweede Kamer over de gevaren van extremisme.

Kuik (CDA): ‘Moeten voorkomen dat jonge mensen die kant opgaan’

Hoewel de meeste dreiging volgens Kuik nog steeds komt vanuit het jihadisme, is het anti-overheidsdenken volgens de politica zeker iets om in de gaten te houden. „Mensen mogen boos zijn op de overheid, dat is het mooie van onze rechtstaat”, vindt ze. „Alleen als dat overgaat in geweld, dan ga je grenzen over. Er zijn dit signalen dat dat opkomt en dat mensen die complottheorieën verspreiden daar gebruik van maken.” 

Kuik erkent dat er een „kloof is tussen de regio en de randstad”, maar denkt niet dat dit an sich de reden is dat de extremisme juist in het noorden toeneemt. „Het punt is hier natuurlijk dat er complotdenkers en relschoppers mensen aanmoedigen om die boosheid om te zetten in geweld.” Hier gaat de Tweede Kamer vandaag over debatteren: „Hoe zorgen we er nou voor dat jonge mensen voorkomen dat ze die kant opgaan?” 

‘Iemand met een baard die Arabisch spreekt wordt sneller als terrorist gezien’

In het onderzoek wordt aangenomen dat extremisme in de anti-overheidshoek nog onvoldoende herkend wordt, omdat er te veel een focus ligt op jihadisme. Volgens de onderzoekers wordt in Nederland „iemand met een baard die Arabisch spreekt sneller als extremist bestempeld dan een boer die met zijn trekker een provinciehuis inrijdt”. „Dat herken ik niet”, zegt Kuik. „Er is niet voor niets een dreigingsbeeld dat wordt gemaakt. Daarbij worden dus die beide groepen genoemd.”

Ze wijst op de mogelijkheid dat er „een nieuwe fase” is aangebroken in het gevaar vanuit extreem-islamitische hoek en vindt dat dit onderzocht moet worden. Het CDA-Kamerlid waarschuwt dat steeds meer IS-bruiden die in Nederland gevangen zitten binnenkort op vrije voeten komen. „Dat zijn mensen met gevechtservaring. Zij mogen weer gaan en staan waar ze willen. Hebben we daar voldoende zicht op?”, zegt ze. Deze kwestie gaat ze vandaag aan justitieminister Dilan Yeşilgöz voorleggen.

Kijkers juichen om Herman Brusselmans als WK-deskundige NOS: ‘Vaker uitnodigen!’