Judith Tielemans Binnenland 14 sep 2022, 07:01

Leestijd: 4 minuten

Rabia (28) is asielzoeker: ‘We voelen ons behandeld als een crimineel’

Bijna geen privacy, niet mogen werken, slecht eten krijgen: Rabia (28) uit Jemen is asielzoeker en maakt dit dagelijks mee. Een asielzoeker uit de noodopvang in Assen, waar ook Rabia verblijft, is zelfs dagen in hongerstaking gegaan. Hij en anderen willen zo snel mogelijk overgeplaatst worden. Het is een stressvol leven, vertelt Rabia aan Metro. 

Rabia, die we wegens privacyredenen alleen met de voornaam noemen, wordt in 1993 geboren in Jemen. Zijn opa en oom heeft hij nooit leren kennen: die zijn datzelfde jaar om het leven gebracht door het regime van Ali Abdullah Saleh. Ook voor de ouders van Rabia wordt het steeds onveiliger om in Jemen te wonen. Daarom besluiten ze in 1997 om te vluchten naar Caïro. Daar start het gezin een nieuw leven.

‘Ik sta op een dodenlijst en kan Jemen niet meer in’

Rabia doet de studie geneeskunde en in zijn vrije tijd leert hij zichzelf de kneepjes van het ICT-vak. Maar net als in andere landen in het Midden-Oosten, wordt het in 2011 ook in Jemen onrustig. Inwoners van het land protesteren tegen het autoritaire bewind van Ali Abdullah Saleh. In 2017 wordt Saleh, die dan al afgetreden is, gedood door de Houthi-rebellen. Als de rebellen het internet afsluiten, komt Rabia in actie voor zijn thuisland, vanuit Egypte. „Ik heb het internet weer teruggebracht”, vertelt de 28-jarige vluchteling. „Maar daardoor sta ik nu op een dodenlijst en kan ik Jemen niet meer in.”

De acties van Rabia hebben ook gevolgen op zijn werk als arts in Egypte. „Door mijn politieke activisme kan ik niet meer werken in Egypte. Daarom ben ik eind april naar Nederland gevlucht, om hier een nieuw leven op te bouwen.”

Al maanden in een tijdelijk opvangcentrum in Assen

Rabia zit nu sinds eind mei in een tijdelijk opvangcentrum in Assen (hier lees je meer over dat tijdelijke opvangcentrum). „Dit zou maar voor een paar weken zijn, maar inmiddels zit ik hier al maanden”, vertelt Rabia. „De omstandigheden zijn erg slecht. We wonen hier met 500 vluchtelingen in een hal zonder eigen kamers. We hebben amper privacy en voelen ons erg geïsoleerd van de rest van de wereld. We voelen ons behandeld als een crimineel. Het eten dat we krijgen is bevroren en meestal niet voorzien van een voedseletiket. Daardoor weten we niet of het over de datum is. Door alle omstandigheden ben ik inmiddels ook bijna 12 kilo afgevallen en weeg ik nog maar 45 kilo.”

Door de benarde omstandigheden in de noodopvang zijn veel asielzoekers mentaal onstabiel en kampen velen met depressies. Dat zou volgens Rabia voor een deel opgelost kunnen worden door sportactiviteiten of cursussen te organiseren, net zoals bij andere asielzoekerscentra. „We voelen ons gediscrimineerd ten opzichte van Oekraïense vluchtelingen”, vertelt de 28-jarige asielzoeker. „Zij mogen werken vanaf dag 1 en krijgen veel voordelen, zoals een eigen kamer. Wij moeten alle voorzieningen delen. Ik ben blij voor Oekraïners dat ze hier zo goed terechtkomen, maar waarom krijgen wij die voordelen niet?”

Asielzoekers in hongerstaking

Rabia is niet de enige die zich boos maakt. Een aantal andere asielzoekers is als protest in hongerstaking gegaan. Zo ook een jongen uit Soedan, die vier dagen geen voedsel at. Hij is inmiddels overgeplaatst naar een ander asielzoekerscentrum. „Iedereen wil zo snel mogelijk overgeplaatst worden naar een opvang met betere omstandigheden”, vertelt Rabia. „We dachten allemaal dat dit tijdelijk zou zijn, maar inmiddels zijn we hier al maanden.”

Reactie COA

Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) laat weten op de hoogte te zijn van de hongerstaking. „Er was inderdaad vorige week wat onrust in Assen”, reageert woordvoerder van het COA, Lennart Wegewijs. Volgens hen gaat het om één asielzoeker die in hongerstaking ging en inmiddels is overgeplaatst. „Wel hebben we vijftig mensen nu naar een noodopvang in Arnhem verplaatst, waar zij een eigen kamer krijgen, die ze met één iemand delen.”

Wegewijs vervolgt: „We proberen voor iedereen de juiste opvang en begeleiding te regelen, maar door het tekort aan locaties komt het steeds vaker voor dat we gebruik moeten maken van noodopvang. In Assen proberen we – ondanks de beperkte middelen – wel wat te organiseren, zoals Nederlandse lessen. Maar die lessen zijn alleen voor statushouders, omdat sommigen nog in afwachting zijn of hun toekomst in Nederland ligt of ergens anders. Dat hangt weer af van het IND, niet van het COA.”