Erik Jonk Binnenland 12 aug 2022, 15:29

Leestijd: 3 minuten

Driekwart van de koeien graast in de brandende zon, ‘siësta-beweiding is al prachtig’

Bijna driekwart van ‘onze’ koeien graast in de wei zonder ook maar één plekje om even in de schaduw te gaan staan. „De koeien staan te branden in de zon”, ziet Wakker Dier. De stichting reed langs weilanden in heel Friesland en nam een steekproef door de situatie van meer dan 5000 dieren te beoordelen.

De uitslag is niet goed, vindt Wakker Dier Nederland. „Veel te veel dieren worden aan hun lot overgelaten (dit weekend wordt het voor de runderen al niet veel beter). Plant bomen. Bescherm je dieren tegen hitteleed”, meldt directeur Anne Hilhorst van de organisatie vandaag. Want signaleren is één, maar mogelijke oplossingen aandragen kan natuurlijk ook.

6 procent koeien heeft genoeg schaduw

Wakker Dier nam een steekproef dus in Friesland: de provincie met het meeste melkvee en het grootst aantal koeien in de wei. Op drie zonnige hittestressdagen werden bijna 5.400 koeien geteld in 146 weilanden. 71 procent van de koeien kreeg geen schaduw, bij nog eens 23 procent was er een beetje schaduw, maar te weinig voor alle koeien. 6 procent kreeg voldoende schaduw, dit waren vooral kleine groepjes koeien. Volgens Wakker Dieren hebben melkkoeien vanaf een temperatuur van 22 graden last van de warmte.

„Net als bij mensen kunnen koeien warmte dan niet meer kwijt”, legde Anne Hilhorst vandaag in het NOS Radio 1 Journaal uit. „Dat leidt bij de dieren tot fysieke stress. Het begint met loomheid, vermijdend gedrag en onrust. Op een gegeven moment gaan ze zweten, hijgen en kwijlen. Als het heel extreem is, want nu gelukkig nog niet zo is, dan kunnen ze er zelfs aan doodgaan. Als ze de warmte niet kwijt kunnen, werkt dat niet anders dan als bij de mens als wij op het heetste moment van de dag in de brandende zon gaan zitten. Dan ben je eerst heel oncomfortabel, op een gegeven moment word je fysiek onwel en daarna trek je het niet meer.”

71 procent van de koeien krijgt geen schaduw. En dat is in strijd met de wet. Handhaving is er amper. Dus blijven koeien lijden op dit soort dagen onder erge hittestress. https://t.co/QX450yACeW

— Wakker Dier (@WakkerDier) August 12, 2022

Dieren onder een parasol

Wakker Dier keek tijdens de tocht door Friesland vooral of er schaduw voor de koeien te bekennen was, want dat lost een oververhittingsprobleem sowieso op. „Omdat schaduw verplicht is”, zegt Hilhorst. „Je bent verplicht je dier tegen heet weer te beschermen.”

Bomen planten is de beste oplossing, vindt de directeur. Dan is het voor de koeien snel 3 graden koeler. Hilhorst begrijpt ook dat je niet zomaar even een flink aantal grote bomen in de grond hebt staan. „Mocht dat voor de boer niet haalbaar zijn, dan heb je ook hele grote parasols. Of je kunt iets met schermen doen. Als dat allemaal niet lukt, houd dan je koeien gewoon binnen op het heetst van de dag. Laat ze bijvoorbeeld ‘s nachts weiden.”

Siësta voor de koeien

Wakker Dier is groot voorstander van koeien in de wei in plaats van in een stal. Maar dan moet dat voor het dier wel verantwoord zijn. „De boeren moeten wel rekening houden met het weer. Het is niet altijd lekker in de wei. Als je geen schaduw kunt bieden, houd ze dan liever maar even binnen.” Hoewel het onderzoek een slecht resultaat voor de koeien opleverde, ziet Wakker Dier wel dat het probleem aandacht krijgt. Hilhorst: „Veel boeren kiezen bijvoorbeeld voor, zo heet dat, siësta-beweiding. Dan gooit de boer de koeien tot een uur of 10 ‘s morgens in de wei, haalt ze op het heetst van de dag naar binnen en doet ze ‘s avonds weer naar buiten. Dat is prachtig en natuurlijk een hele positieve ontwikkeling. Maar er zijn ook best nog een paar boeren die wat beter hun best kunnen doen.”

Caroline van der Plas zegt rekeningen op bij de Rabobank vanwege weigering boeren: ‘Dit is je reinste discriminatie’