Nikki Veerbeek Binnenland 29 aug 2022, 15:02

Leestijd: 2 minuten

Raad van State: ‘Neem avondklok en coronatoegangsbewijs op in permanente coronawet’

De coronapas, avondklok en schoolsluiting moeten worden opgenomen in de permanente coronawet. Dat stelt de Raad van State in een advies.

De coronawet, hoe zat dat ook alweer? Op 1 december 2020 ging de coronaspoedwet in Nederland in. De wet werd in het leven geroepen omdat het land geteisterd werd door het coronavirus. Met deze tijdelijke wet kan het kabinet ingrijpende maatregelen nemen, zoals een lockdown, de mondkapjesplicht, het coronatoegangsbewijs, het sluiten van horecagelegenheid en de avondklok. 

Minister Ernst Kuipers probeerde recent deze spoedwet voor een vijfde keer te verlengen, maar kreeg de Eerste Kamer daarin niet mee. Daarom maakt hij werk van het aanpassen van de bestaande Wet publieke gezondheid (Wpg). Dat houdt in dat virusmaatregelen worden vastgelegd in een permanente wet.

Om die permanente wet is nogal wat te doen. Zo noemden burgemeesters, gezondheidsdiensten en wetskenners de wet een ‘haastklus’. Volgens hen ontbreekt het onder meer aan fundamentele discussie en onderbouwing van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van burgemeesters en voorzitters van de veiligheidsregio’s.

Advies Raad van State: coronawet nog niet toereikend

Nu heeft de Raad van State zich erover gebogen, het adviesorgaan van de regering voor wet en bestuur. De Raad is het ermee eens dat Wet publieke gezondheid (Wpg) moet worden gewijzigd en noemt het een ‘noodzakelijke eerste stap op weg naar een duurzaam, wettelijk stelsel’. 

De Raad van State vraagt zich wel af of de instrumenten die het kabinet in deze versie van de noodwet regelt, toereikend zijn bij een ernstige pandemie. De wet biedt ruimte voor regels rondom afstand houden, quarantaine, verplicht testen, sluiting van locaties en een mondkapjesplicht, maar niet voor een avondklok, het invoeren van een coronatoegangsbewijs en de mogelijkheid om scholen te sluiten. 

Pas als dit deze in het wetsvoorstel worden opgenomen, kan het aan de Tweede Kamer worden aangeboden, meent de Raad. Deze maatregelen liggen politiek wel uiterst gevoelig en kunnen op veel weerstand rekenen.  

De Raad van State vindt dat de wetgeving moet uiteindelijk beter worden afgestemd op het bestaande staatsnood- en crisisrecht. „In noodwetgeving is het de crux om een goede balans te vinden tussen de noodzaak om snel en flexibel te kunnen optreden (‘slagkracht’) en aan de andere kant de noodzaak van democratische legitimatie.” De Raad meent dat die balans leidend moet zijn bij een tweede wetswijziging van de Wpg, waar snel aan moet worden gewerkt. 

Ernst Kuipers liet zich eerder negatief uit over avondklok

Kuipers deed vorig jaar de wenkbrauwen fronzen met zijn uitlatingen over de avondklok. Aan tafel bij talkshow Beau deed hij een nogal omstreden uitspraak: dat de avondklok nauwelijks effect heeft gehad. „De berekening was dat het 10 procent zou verminderen. Het was geen gecontroleerd experiment. Maar als je kijkt naar het beloop van de ziekenhuisopnames in die tijd. Dan zagen we eigenlijk zowel bij de invoering als bij het opschuiven geen enkel effect”, zei hij destijds. Niet veel later vertelde hij in Op1 dat hij geen spijt had van de uitspraak.

Kijkers Zomergasten onder de indruk van ‘traumaspecialist met trauma’s’ Bessel van der Kolk