Isabella van den Berg Binnenland 18 mei 2022, 13:04

Leestijd: 3 minuten

Rutte: ‘Wissen sms’jes was conform afspraken, nooit bewust belangrijke zaken achtergehouden’

Minister-president Mark Rutte zegt dat hij „nooit bewust” belangrijke zaken heeft achtergehouden door zelf een schifting te maken in welke sms’jes bewaard moesten blijven en welke niet. Zo noemt hij die werkwijze tijdens een ingelast persmoment „conform de afspraken” en ziet hij er geen overtreding van de wet in.

Vandaag werd bekend dat premier Rutte tekstberichten die hij zelf relevant achtte naar ambtenaren doorstuurde, maar de rest verwijderde. Dat schreef de Volkskrant. Nu heeft Rutte daar opheldering over gegeven.

Moest Mark Rutte écht SMS’jes wissen wegens ruimtegebrek? Zijn telefoon geanalyseerd

‘Opslagruimte besparen’

Minister-president Mark Rutte zou jarenlang stelselmatig sms’jes hebben gewist van zijn oude telefoon om opslagruimte te besparen. Berichten waarvan hij zelf vond dat ze „relevant waren voor de bestuurlijke besluitvorming”, stuurde hij door naar zijn ambtenaren, die ervoor zorgde dat ze bewaard bleven.

Dat bevestigt een woordvoerder van de premier vandaag na een bericht van de Volkskrant. Hij noemt de werkwijze van de minister-president „volledig in lijn met de geldende richtlijn” van het ministerie van Binnenlandse Zaken over het bewaren van chatberichten. Sinds kort beschikt Rutte overigens over een nieuwe smartphone met veel meer opslagruimte. Daarmee kan hij dus – als het goed is – berichten wél bewaren.

Het berichtenverkeer van bewindspersonen moet in de regel worden bewaard, zodat het kan worden ingezien met een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (Wob). Dat Rutte niet alles bewaarde, hoorde de Volkskrant via de landsadvocaat in een rechtszaak die het dagblad zelf had aangespannen.

Oppositie wil opheldering van Rutte

De oppositie in de Tweede Kamer wil opheldering van premier Mark Rutte over de manier waarop hij zijn berichtenverkeer bewaart. „Het handelen van machthebbers moet transparant en controleerbaar zijn”, twittert PvdA-leider Attje Kuiken. „Door jarenlang zijn correspondentie te vernietigen, heeft Rutte zichzelf oncontroleerbaar gemaakt. Dat is kwalijk en ondermijnt de democratie.”

Het handelen van machthebbers moet transparant en controleerbaar zijn. Door jarenlang zijn correspondentie te vernietigen heeft Rutte zichzelf oncontroleerbaar gemaakt. Dat is kwalijk en ondermijnt de democratie. https://t.co/Zp4zsLaclf

— Attje Kuiken (@attjekuiken) May 18, 2022

„Dit is gedrag van een premier die krampachtig alle openheid probeert te voorkomen”, aldus GroenLinks-voorman Jesse Klaver. „Mogelijk in strijd met de wet.” Hij wil een debat en oppert dat alles op alles moet worden gezet om de gewiste sms’jes via de provider weer boven water te halen. Ook Kamerlid Wybren van Haga denkt dat Rutte de wet heeft overtreden en vraagt om een „spoeddebat”. Volgens SP-leider Lilian Marijnissen heeft de Raad van State „duidelijk uitspraak gedaan dat sms-verkeer van bewindspersonen gewoon beschikbaar moet zijn. En natuurlijk is het dan niet oké dat je zelf gaat selecteren wat wel en niet beschikbaar is. Dat is niet aan hem.”

Kamerlid Stephan van Baarle van DENK spreekt van een dubieuze gang van zaken. „Mark Rutte bepaalde dus welke correspondentie van Mark Rutte belangrijk genoeg was om te bewaren en wat daarmee openbaar kan worden.” Ook hij wil de premier daar in een debat over spreken. Minister van Financiën en D66-leider Sigrid Kaag laat weten dat zij in principe geen berichten verwijdert. „Alles blijft bij mij beschikbaar”, zegt zij. Hooguit wist zij weleens „ruzietjes met de kinderen” uit haar WhatsApp-geschiedenis. Over de omgang van Rutte met zijn berichten heeft zij „geen oordeel”.

Wettelijke basis voor coronamaatregelen weg: ‘Ongemak’