Redactie Metro Binnenland 18 mrt 2022, 12:27

Leestijd: 2 minuten

Oekraïense vluchtelingen lopen risico’s bij thuisopvang, maar dat is ‘niet uit te sluiten’

Veel mensen steken hun handen uit de mouwen voor Oekraïense vluchtelingen. Ze zamelen spullen in, doneren geld of stellen hun huis open voor individuele vluchtelingen en soms ook gezinnen. Daarbij lopen de vluchtelingen soms risico’s, want niet iedereen haalt met de allerbeste bedoelingen iemand in huis. Volgens staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van der Brug zijn die veiligheidsrisico’s echter „nooit allemaal uit te sluiten”.

Momenteel worden honderden Oekraïeners opgevangen bij gastgezinnen die nog geen Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben overlegd. Die opvang gebeurt via onder meer het burgerinitiatief Room for Ukraine. De organisatie koppelde naar eigen zeggen al meer dan vierhonderd vluchtelingen aan gastgezinnen, zonder dat die een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben aangeleverd.

Gastgezinnen voor Oekraïense vluchtelingen zonder VOG

Een VOG is een bewijs dat iemand geen strafbare feiten heeft begaan die in dit geval het bieden van opvang aan vluchtelingen onwenselijk maken. Het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (CoMensha) wees er deze week op dat de vele vrouwen die uit Oekraïne vluchten in Nederland het gevaar lopen slachtoffer te worden van uitbuiting. In Polen bood een man ook slaapplekken aan Oekraïense vluchtelingen aan. Zo lokte hij een meisje in de val en verkrachtte hij haar.

Omdat Room for Ukraine een particulier initiatief is, heeft de overheid geen zicht op de opvang die via die organisatie loopt, legt staatssecretaris Van der Burg uit. Hij benadrukt dat hij op het moment „heel erg blij” is met iedereen die hulp biedt aan Oekraïners. „Het overgrote deel van de mensen doet dat om de positieve redenen. Maar er zullen altijd mensen tussen zitten die wel misbruik maken van de situatie.”

‘Zorgen voor veilige opvang’

De andere organisatie die op grote schaal onderdak regelt voor vluchtelingen, Takecarebnb, is aangesloten bij een consortium van meerdere clubs die huisvesting regelen in opdracht van de overheid. Gastgezinnen die via die organisatie opvang bieden, moeten verplicht een VOG overleggen. „Als we als overheid verantwoordelijk zijn voor de opvang moeten we zorgen dat het ook op een veilige manier gebeurt”, zegt de staatssecretaris daarover.

Het ministerie heeft het consortium gevraagd ook Room for Ukraine te benaderen voor samenwerking. Zodra het initiatief inderdaad voor de overheid gaat werken, zal het „aan de voorwaarden moeten voldoen”, aldus Van der Burg. Dat betekent dat ook met terugwerkende kracht gekeken kan worden naar de veiligheid van de mensen die nu al bij Nederlanders thuis zitten.

Room for Ukraine zegt de gastgezinnen die al onderdak bieden alsnog om een VOG te gaan vragen. Als zij die niet kunnen overleggen, zullen de vluchtelingen worden overgeplaatst, liet de organisatie al weten.

Alle Metro-artikelen over de oorlog in Oekraïne lees je hier.

Nieuw seizoen Floortje Naar Het Einde Van De Wereld: earthship midden in de jungle van Belize