Julia Osendarp Binnenland 23 feb 2022, 19:04

Leestijd: 3 minuten

Twee coronawetten door de Eerste Kamer, terwijl we versoepelen. Hoe zit dat?

We zijn in Nederland inmiddels druk aan het versoepelen en het ‘oude normaal’ lijkt nabij. Maar beleidstechnisch gebeurt er in Nederland en binnen de Europese Unie rondom het coronavirus een hoop. Een A-status, verlenging van de Spoedwet en gesprekken over een Europese of zelfs internationale aanpak van pandemieën. Wat houdt dat eigenlijk in?

Hoewel aankomende vrijdag de mondkapjes, QR-codes en sluitingstijden verdwijnen, is de politiek ook bezig met lange een termijnvisie als het gaat om het coronavirus. Gezondheidsminister Ernst Kuipers liet weten dat instrumenten zoals de QR-codes in de gereedschapskist blijven en viroloog Ab Osterhaus legde uit dat de pandemie nog niet voorbij is. Want terwijl we uitkijken naar de festivalzomer en zorgeloze vakanties, worden een aantal zaken ook vastgelegd.

Twee coronawetten door Eerste Kamer

Gisteren ging de Eerste Kamer akkoord met twee coronawetten. Daarbij ging het om een vierde verlenging van de zogenoemde Spoedwet en een wet die Covid-19 als A-ziekte beschouwt. In de Eerste Kamer behaalde de verlenging van de Spoedwet met 46 stemmen een meerderheid (D66, CDA, VVD, GroenLinks, ChristenUnie, 50PLUS, PvdA, OSF). De verlenging kreeg 22 stemmen tegen (Fractie-Nanninga, Fractie-Otten, PVV, PvdD, SP, SGP en FVD).

Het wetsvoorstel voor het geven van een A-status aan het coronavirus kreeg een meerderheid van 48 stemmen (D66, CDA, VVD, GroenLinks, ChirstenUnie, PvdA, PvdD, SO en OSF). Het voorstel kreeg 19 stemmen tegen (Fractie-Nanninga, Fractie-Otten, PVV, 50PLUS, SGP en FVD).

Spoedwet en A-status

De verlenging van de Spoedwet, wat houdt dat in? Deze tijdelijke wet is voor de vierde keer verlengd. De wet vervalt, volgens de website van de Rijksoverheid, in 2023. De wet is bedoeld om het coronavirus te bestrijden. Maar de wet kon de afgelopen tijd ook rekenen op weerstand. Dit omdat sommige burgerrechten (tijdelijk) worden ingeperkt. Denk hierbij aan een mondkapjesplicht, de afstandsregel of het gebruik van een coronapas. Het betreft hier om een ethische discussie over het beschermen van de Volksgezondheid of het beschermen van burgerrechten. Oud-staatssecretaris Mona Keijzer kaartte dit recent aan bij Beau.

En wat betekent een A-ziekte? Een ziekte met een zogenoemde A-status geeft de ernst van de ziekte aan. Bij dit soort gevallen moet een arts direct een melding maken bij de GGD. Onder meer Polio en Pokken hebben een A-status. Ziekten als Cholera, de Pest en Difterie hebben een B-status. Bij de ziektes met een A-status is ingrijpen bij escalatie toegestaan. Denk aan quarantaines, verboden en maatregelen. Op Twitter wordt inmiddels druk gediscussieerd over de status van het coronavirus.

Omicron geeft mildere ziekte, alles wijst in die richting. CDC: Preliminary data suggest that Omicron may cause more mild disease, although some people may still have severe disease. Ook influenza kan zeer ernstig ziektebeeld geven bij enkeling, dat is geen reden voor klasse gr A

— Armand Girbes (@ArmandGirbes) February 22, 2022

De medische argumenten zijn niet zozeer de ernst van de ziekte zoals die gemiddeld zich voordoet maar de massaliteit in een populatie zonder immuniteit die toch de zorg kan overbelasten zoals is gebleken. De A status moet tzt aangepast.

— Peter van der Voort (@Peter_vd_Voort) February 22, 2022

Europese en internationale beslissingen

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) pleit inmiddels voor een ‘One Health’-aanpak. Waarbij een conventie, overeenkomst of ander internationaal instrument de „preventie, paraatheid en reactie op een pandemie moet versterken”. De Europese Raad sluit zich aan bij zo’n mondiale aanpak. Ze schrijven: „De Covid-19-pandemie is nog niet voorbij en het zal ook niet de laatste pandemie in zijn soort zijn.” Want de aanpak van het coronavirus verschilde de afgelopen tijd per land. „De scheidslijnen tussen landen en binnen samenlevingen moeten worden overbrugd, met politici die het goede voorbeeld geven, zodat Covid-19 voor eens en voor altijd kan worden overwonnen. En zo toekomstige bedreigingen op een meer verenigde manier en met meer solidariteit wordt aangepakt”, aldus de Europese Raad. Ook kaart de Raad de verspreiding van desinformatie aan en pleiten zij voor een wereldwijde aanpak.

De Raad van Europa (niet te verwarren met de bovengenoemde Europese Raad) schrijft in hun meest recente resolutie dat „invoering van vaccinatievoorschriften voor specifieke groepen of voor de bevolking in het algemeen” moeten worden besproken. Ursula von der Leyen, de voorzitter van de EU-commissie, sprak eerder over een algemene vaccinatieplicht.

We are now facing a double challenge in the fight against #COVID19.

The rapid resurgence of Delta across Europe and a new variant of concern: Omicron.

Full vaccination and boosters provide the strongest protection there is. And they are available now. https://t.co/FOuda4Jbvj

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) December 1, 2021

Het Metro-panel over de stelling: ‘De coronapas valt niet meer uit te leggen’