Judith Tielemans Binnenland 10 feb 2022, 15:36

Leestijd: 2 minuten

Belastingdienst pikte mensen eruit met een ‘niet-westers voorkomen’

Medewerkers van de Belastingdienst pikten via een omstreden systeem om frauderisico’s bij te houden mensen eruit met een „niet-westers voorkomen”. Ook werd gekeken naar geslacht, leeftijd en het bezit van bijvoorbeeld een dure auto. Dat laat staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscaliteit weten aan de Tweede Kamer.

Onderzoek door PwC had eerder uitgewezen dat de fiscus persoonskenmerken als nationaliteit en uiterlijk liet meewegen bij het bepalen of iemand extra gecontroleerd moest worden op mogelijke fraude. De Kamer wilde daarop van de staatssecretaris weten naar welke uiterlijke kenmerken dan werd gekeken.

Racisme wordt onderzocht

Van Rij kan nog niet zeggen of hier sprake was van racisme. Daarvoor moeten de voorbeelden die PwC vond in de communicatie tussen medewerkers van de Belastingdienst nader worden onderzocht. De signalen baren hem wel grote zorgen. „Risico-inschattingen op basis van uiterlijk of andere volstrekt irrelevante kenmerken vind ik volkomen ontoelaatbaar.”

Overigens blijkt dat medewerkers van de Belastingdienst steeds minder vaker onderzoek doen naar fraude. Door de kindertoeslagenaffaire is het vertrouwen in de instantie duidelijk gedaald. Uit angst voor verwijten van racisme en discriminatie zijn medewerkers dan ook terughoudender in het onderzoeken van fraude. Ook blijkt dat werknemers last hebben van agressie aan de telefoon. Zo komen scheldpartijen regelmatig voor bij de BelastingTelefoon.

Niet eerste fout van belastingdienst

En dat de belastingdienst nog steeds grove fouten maakt, bleek ook in april van vorig jaar. Toen kregen tweehonderd Nederlanders onterecht een blauwe brief op de mat, waarin hen gevraagd werd om forse bedragen terug te betalen. Bij sommigen ging het om een bedrag van 20.000 euro.

Het ministerie van Financiën liet toen weten dat het om een fout gaat. Uit de verklaring van de Belastingdienst op hun website laat de instantie weten „dat in sommige gevallen de gegevens van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) niet goed zijn verwerkt. Daardoor hebt u deze brief misschien ten onrechte gekregen. Dat spijt ons zeer.”

Vijf moeders Toeslagenaffaire vertellen op tv hun (vreselijke) verhaal