Erik Jonk Binnenland 21 sep 2021, 16:45

Leestijd: 2 minuten

Nachtvorst! Hoe bijzonder is dat aan het begin van de herfst eigenlijk?

Als De Wereld Draait Door nog had bestaan, dan had Matthijs van Nieuwkerk vanavond Erben Wennemars en Erik Hulzebosch aan tafel gehad. We hadden afgelopen nacht namelijk de eerste nachtvorst in Nederland. „Hij komt! De Elfstedentocht komt eraan!”, zouden de Tocht der Tochten-fanaten aan de DWDD-tafel hartstochtelijk hopen.

Maar zonder gekheid: we hadden de eerste nachtvorst van het najaar 2021. Min 0,1 graden om precies te zijn…

Eerste nachtvorst na de zomer al vroeg?

Voor het eerst dit najaar is het tot vorst aan de grond gekomen. Op weerstation Woensdrecht (Noord-Brabant) daalde de temperatuur vanmorgen rond 07.00 uur op 10 centimeter hoogte naar de genoemde -0,1 graden. De vorige keer dat het dit jaar tot lokale grondvorst kwam, was op 13 juni met in Twente (-1,3 graden op – zo noemt weerdienst Weeronline het – klomphoogte).

Gemiddeld komt het op 28 september tot de eerste vorst aan de grond. De grondvorst is dit jaar dus een week eerder dan gebruikelijk. De periode waarin nog nooit op een officieel weerstation in Nederland op 10 centimeter hoogte vorst is waargenomen loopt van 20 juli tot en met 21 augustus.

Vond jij het ook zo koud afgelopen nacht? 🥶https://t.co/WUj6d63YQo

— Weeronline (@weeronline) September 21, 2021

Nee, de allervroegste nachtvorst was het niet

De vroegste datum met vorst aan de grond na de hoogzomer was 22 augustus 1973. Die nacht daalde de temperatuur op de meetstations Twenthe, Valkenburg (Zuid-Holland) en Soesterberg op 10 centimeter hoogte tot onder nul. Twenthe noteerde zelfs -2,2 graden. Ook in 1993 kwam het uitzonderlijk vroeg in de najaarsperiode tot vorst aan de grond. Op 29 augustus daalde de temperatuur in Soesterberg, Volkel, Gilze-Rijen en Eindhoven aan de grond tot een paar tienden onder nul.

In 2014 kwam het recordlaat tot de eerste vorst op – daar is ‘ie weer – klomphoogte. Pas op 5 november daalde de temperatuur in Eindhoven aan de grond naar -0,6 graden.

Afgelopen jaren eerste grondvorst altijd in september

Vorig jaar vroor het net als nu op 21 september voor het eerst aan de grond en in 2019 op 18 september. In 2018 gebeurde het precies op 1 september, de eerste dag van de meteorologische herfst. In 2017 en 2016 duurde het tot in oktober voor het zover was.

Elfstedentocht-fan Erben Wennemars en Erik Hulzebosch – de nummer twee van de laatste Tocht der Tochten in 1997 zullen de schaatsen dus wel uit het vet halen. Ze hebben echter ook een avondje vrij, want De Wereld Draait Door is ter ziele…

Diëtisten: ‘Schijf van Vijf is ouderwets’ en daarom een vegan Schijf for Life