Is er al bijna een nieuw kabinet? Zo staan de zaken er nu voor
Het zomerreces is voorbij voor de Kamerleden, dus is het tijd om verder te gaan met de formatie. Inmiddels is het al zo’n vijf maanden geleden dat we naar de stembus gingen. Hoe staan de zaken er nu voor? En, misschien wel belangrijker: is er al bijna een nieuw kabinet?
Er zijn nog altijd vier partijen in de race voor mogelijke kabinetsdeelname: PvdA, GroenLinks, CDA en ChristenUnie. De VVD en D66 moeten samen bepalen welke van die vier partijen uiteindelijk mogen meeregeren. Demissionair premier en VVD-leider Mark Rutte zei gisteravond dat de besprekingen nog altijd in volle gang zijn. Gert-Jan Segers, leider van de ChristenUnie, had zich eerder op de dag hardop afgevraagd waarom hij eigenlijk nog wordt uitgenodigd.
Premier Rutte verlaat zojuist het Johan de Witthuis. "Allevier de andere partijen zijn nog in het spel", is het enige wat hij wil zeggen over de formatie. Dat de ChristenUnie zou zijn afgehaakt, klopt volgens hem niet.
— Peter Winterman (@PeterNieuwsuur) August 17, 2021
Is er al bijna een nieuw kabinet?
Dinsdag sprak Rutte twee keer met PvdA-leider Lilianne Ploumen en GroenLinks-voorman Jesse Klaver. Eerder op de dag waren zij ook al langs geweest voor een gesprek. Dat de linkse politici twee keer op gesprek kwamen, komt volgens Rutte omdat D66-leider Sigrid Kaag niet aanwezig kon zijn bij het eerste gesprek. Zij moest namelijk aanwezig zijn bij een Kamerdebat over de situatie in Afghanistan. Later kon ze er alsnog bij zijn, het waren volgens haar „hele goede gesprekken”.
Op dit moment lijkt het onwaarschijnlijk dat de ChristenUnie in het nieuwe kabinet belandt. Zo zei Segers dinsdag dat hij alleen „uit beleefdheid” kwam opdagen. Dat komt omdat Kaag al heeft gezegd dat ze een coalitie met de ChristenUnie niet ziet zitten. Daarop zei Segers dat verder praten weinig zin heeft, als hij „niet gewenst en niet nodig” is.
Kabinet met PvdA en GroenLinks komt dichterbij, dit is hoe het zit
Woensdag praten de partijen verder over de vorming van een nieuw kabinet. Woensdagochtend kwam CDA-leider Wopke Hoekstra langs, samen met Pieter Heerma. Op dit moment zijn er nog geen nieuwe gesprekken ingepland. Lang verhaal kort, dus: nee, er is nog geen nieuw kabinet. En dat kan nog wel even duren. In mei zeiden Rutte en Kaag nog dat ze voor de zomer een nieuw kabinet gevormd wilden hebben, dat is in ieder geval niet gelukt.
De #formatie is terug van vakantie. pic.twitter.com/zmYaYFhGjn
— Remko Theulings (@RemkoTheulings) August 16, 2021
PvdA en GroenLinks positief over opzet
Alhoewel er dus nog een weg te gaan is, gaat de kabinetsformatie de goede kant op. Zo vinden mogelijke coalitiepartners PvdA en GroenLinks het opzetje dat VVD en D66 hebben gemaakt „een goed begin”. Dat zeiden PvdA-leider Lilianne Ploumen en GroenLinks-leider Jesse Klaver na een gesprek bij informateur Hamer.
De twee partijen hebben een samenvatting gekregen van de stukken die de twee liberale partijen deze zomer hebben opgesteld. „We zijn natuurlijk niet dezelfde partijen, dus ik zie ook echt wel verschillen”, zei Ploumen daarover. „Maar al met al zitten er voor ons heel veel aanknopingspunten in. Ik zie het echt wel als een basis voor verdere gesprekken.”
Volgens Klaver is het nu vooral belangrijk dat er een nieuw kabinet komt. „Wij denken dat deze basis uiteindelijk tot iets kan uitgroeien dat Nederland verder helpt.”
Mocht de ChristenUnie uiteindelijk besluiten zich terug te trekken, dan hebben de VDD en D66 de PvdA en GroenLinks hard nodig. Anders valt er bijna geen meerderheidscoalitie te vormen. En die twee linkse partijen houden stevig aan elkaar vast: ze willen niet zonder de ander in een kabinet. De VVD en het CDA (dat voor een meerderheid moet zorgen) zijn daar geen groot fan van. Ze verzetten zich ook steeds tegen die samenstelling. Kaag zei eerder al dat ook zij vasthoudt aan GroenLinks en PvdA.
Segers: ‘Toon stukken aan de Tweede Kamer’
Die stukken waar PvdA en GroenLinks positief over zijn, moeten aan de Tweede Kamer getoond worden. Dat vindt Gert-Jan Segers. Of D66 en VDD daartoe bereid zijn, kon een woordvoerder van de partij niet zeggen.
De VVD ziet de suggestie van Segers volgens een ingewijde niet zitten. Als Hamer haar opdracht heeft afgerond, zouden de stukken wat die partij betreft eventueel wel geopenbaard kunnen worden. D66 heeft nog niet publiekelijk op het verzoek gereageerd.
Nederlandse vlucht leeg terug uit Afghanistan, VS evacueren 1100 mensen in één dag