Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Binnenland 6 jul 2021, 
Leestijd: 4 minuten

Wat je moet weten over de Delta-variant van het coronavirus

Delta-variant, coronavirus, mutatie, deltavariant
Foto: ANP / Pieter Stam de Jonge

De Delta-variant van het coronavirus, het lijkt de laatste tijd bijna nergens anders over te gaan. Ergens is dat niet gek, want deze besmettelijkere variant van het coronavirus wordt ‘dominant’ in ons land. Dat betekent dat die variant verantwoordelijk is voor de meerderheid van de besmettingen. Maar wat is de Delta-variant precies? Dit is wat je moet weten.

We beginnen met de naam. Sinds kort horen we veel over de Delta-variant, maar niet zo heel lang geleden ging die nog door het leven als de Indiase variant. Daar is de mutatie namelijk voor het eerst aangetroffen. Er waren wel meer mutaties, zoals de Britse, Zuid-Afrikaanse en de Braziliaanse. Omdat die namen te stigmatiserend zouden zijn, kregen ze begin juni een andere titel. Respectievelijk heten de varianten nu Alpha, Beta, Gamma en dus Delta. Voor de landen waar de mutaties zijn aangetroffen, is dit nieuwe namensysteem prettig.

De Delta-variant van het coronavirus

De naam is dus duidelijk, maar wat ís de Delta-variant? Eigenlijk ‘gewoon’ het coronavirus, maar dan met een mutatie. Bij vrijwel elk virus komen mutaties voor. Een virus kopieert zichzelf namelijk erg snel, en soms gaat dat kopiëren fout. Die foutjes, dat zijn de mutaties. Veel mutaties hebben geen nut, of hebben zelfs een negatief effect op het virus. Omdat de virusdeeltjes met die mutaties niet de ‘beste’ zijn, verdwijnen ze ook weer. Maar soms, zoals bijvoorbeeld bij de Delta-variant, zorgt een mutatie ervoor dat het virus besmettelijker is. Het is een soort survival of the fittest, die mutatie wordt dan dominant en verdrukt de ‘normale’ variant.

De Delta-variant van het coronavirus, ook wel bekend als B.1.617.2, is voor het eerst aangetroffen in India. Vandaar ook de naam Indiase variant. Vanwege de koloniale geschiedenis tussen India en het Verenigd Koninkrijk gaan er heel wat vluchten heen en weer tussen de twee landen, dus zette de Delta-variant gemakkelijk voet aan land in Europa. Vanuit het Verenigd Koninkrijk, waar ook de Alpha-variant (Britse) rondging, sloeg de mutatie over naar onder meer ons land.

Dominant

Omdat de Delta-variant van het virus besmettelijker is, veroorzaakt het een steeds groter deel van de besmettingen in ons land (en in het buitenland). Waar voorheen de oorspronkelijke variant van het coronavirus dominant was, verschuiven de verhoudingen steeds meer. Zo waarschuwde het Rijksinstiuut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) eind vorige week al voor het ‘oprukken’ van de mutatie.

Zo’n drie weken geleden was 17 procent van de besmettingen veroorzaakt door de Delta-variant. De week daarvoor was dat slechts 9 procent, en nog een week eerder was het 4 procent. Afgelopen vrijdag berichtte het RIVM dat inmiddels de helft van de besmettingen te ‘danken’ was aan de Delta-variant.

Maar Nederland is lang niet het enige land waar de Delta-variant huishoudt. In België is de mutatie inmiddels dominant, net als in onder meer Duitsland, Portugal en het Verenigd Koninkrijk. In laatstgenoemde moesten de langverwachte versoepelingen zelfs uitgesteld worden vanwege de Delta-variant.

Beschermen vaccins tegen Delta-variant?

De vaccins waarmee veel mensen in Nederland mee geprikt zijn (of worden), zijn ontwikkeld met de oorspronkelijke variant als model. Het is dan nog maar de vraag of de vaccins een mutatie ook tegenhouden, of dat bijvoorbeeld de effectiviteit lager is. Dat laatste is in ieder geval bij het middel van Pfizer/BioNTech zo. Waar het vaccin voor ruim 90 procent beschermt tegen de oorspronkelijke variant, is dat bij de Delta-variant ergens rond de 60 procent. Dat bleek in Israël, waar een groot deel van de bevolking al snel een prik had gehad.

Zo merkten ze bijvoorbeeld dat het middel minder effectief is, maar nog altijd veel ziekenhuisopnames voorkomt. Volgens het ministerie van Volksgezondheid van het land is de doelmatigheid van het vaccin gedaald naar 64 procent, terwijl dat in februari nog 95 procent was. Uit een onderzoek in een medisch tijdschrift zou echter blijken dat de bescherming wel wat daalt, maar slechts tot 79 procent.

Volgens Moderna biedt hun vaccin ‘effectieve bescherming’ tegen de Delta-variant. Dat zou zijn gebleken uit bloedmonsters. Ook Johnson & Johnson – het moederbedrijf van farmaceut Janssen – zei dat hun vaccin hoogstwaarschijnlijk een goede bescherming biedt tegen de besmettelijke variant. AstraZeneca beschermt voor 60 procent tegen de Delta-variant.

Nieuwe golf en lockdown?

Volgens Diederik Gommers, intensive care-arts, zal de opmars van de Delta-variant niet tot een lockdown leiden. „Op dit moment verwachten we niet dat de ziekenhuizen overlopen en dat we weer in een lockdown moeten. We denken dat we het kunnen controleren”, zei hij in de podcast Vraag het Gommers van BNR.

Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, sprak wel duidelijke taal bij Humberto, vorige week: „De Delta-variant komt eraan.” Gisteren benadrukte hij bij Humberto het belang van het herhalen van de vaccinaties. „Het zou zo kunnen zijn dat je tegen herhaalde vaccinatie aanzit. Omdat de effectiviteit afneemt of omdat er varianten komen.”

Maxim Hartman bevraagt Ernst Kuipers: ‘Onvruchtbaarheid door vaccin?’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.