Julia Osendarp Binnenland 1 jul 2021, 10:30

Leestijd: 3 minuten

Vandaag is het Keti Koti: moet dat een nationale feestdag worden?

Weet jij wat Keti Koti is? Vandaag vieren we in Nederland, Suriname en op de Nederlandse Antillen dit bevrijdingsfeest. Deze feestdag staat in het teken van de afschaffing van de slavernij. Maar waarom is Keti Koti geen nationale feestdag?

Wellicht reikt jouw kennis over Nederlandse feestdagen niet verder dan Koningsdag of kerst; maar tienduizenden mensen herdenken vandaag en vieren feest. Keti Koti vieren we ieder jaar en is voor veel Surinaamse en Antilliaanse Nederlanders van groot belang. De woorden Keti Koti betekenen ‘ketenen gebroken’ in de Surinaamse taal Sranantongo. Dit symboliseert de afschaffing van de slavernij in de toenmalige Nederlandse koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen.

Fijne Keti Koti. Laten we met z'n allen deze dag zo snel mogelijk tot een nationale vrije dag maken!

— Annabelle (@AnnabelleMerl) July 1, 2021

Afschaffing slavernij Suriname en Nederlandse Antillen

Vandaag, 158 jaar geleden, op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij af in Suriname en het Caribisch gebied. In Suriname is 1 juli een nationale feestdag waarop met stilstaat bij het feit dat 158 jaar geleden, ruim 45.000 slaven vrijheid kregen.

In bijvoorbeeld Amsterdam, Rotterdam en Almere kun je in de stad de Keti Koti-sferen proeven. Ook vindt vandaag de nationale herdenking plaats van de afschaffing van de slavernij. Zo herdenkt men bij het Nationaal monument slavernijverleden in het Oosterpark in Amsterdam om 13.00 uur het slavernijverleden.

https://twitter.com/Sunita_Biharie/status/1410503831574794243

Rol van Nederland in slavernij

Vandaag vinden in Amsterdam, net zoals bij de nationale dodenherdenking, een minuut stilte en kransleggingen plaats. Genodigden komen in Amsterdam bijeen om te luisteren naar toespraken en stil te staan bij de slavernij. Onder meer minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren, burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en de voorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), Linda Nooitmeer zijn aanwezig. Ook Songfestival-zanger Jeangu Macrooy treedt op.

Wat gek is, is dat we bij dagen als 4 en 5 mei wel stilstaan bij het verleden, maar veel Nederlanders dit bij Keti Koti niet doen. Dat terwijl Suriname, De Nederlandse Antillen en Nederland zelf onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Nederland had een actieve, dubieuze rol in het slavernijverleden, die lange tijd niet erkend werd.

Achter de schermen bij de opbouw van De Nationale Herdenking die live op televisie, via #Radio 1 en #AT5 (groot-Amsterdam) te volgen 13.00 – 14.30 in het Oosterpark in Amsterdam. De jaarlijkse Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden plaats. #Amsterdam #oost #ketikoti pic.twitter.com/kn3MWOXp0I

— C.LionahrVernie (@CLionahrVernie) July 1, 2021

Keti Koti nationale feestdag

EenVandaag deed onderzoek onder bijna 31.000 mensen naar de betrokkenheid van Nederlanders bij Keti Koti. 620 deelnemers hadden een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. Daaruit blijkt dat zes op de tien mensen vinden dat Keti Koti geen nationale feestdag moet worden. Ook vinden veel ondervraagden (66 procent) dat er geen landelijk excuus hoeft te komen voor de rol van Nederland tijdens de slavernij. Waarom niet? Ondervraagden stellen dat de generatie van nu niet verantwoordelijk is voor het verleden. Deelnemers met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond willen dit wel.

Werkgeversvereniging AWVN vertelde tegen NRC dat werkgevers „geen behoefte hebben” aan een verplichte vrije dag op 1 juli. Volgens hen bepalen werkgevers en werknemers dat zelf. Volgens de woordvoerder kost een verplichte vrije dag „honderden miljoenen.” Chocolademerk Tony’s Chocolonely en radiozender FunX geven hun werknemers vandaag wel vrij. FunX startte hier zelfs een petitie voor die ruim 40.000 keer werd ondertekend.

Door het Keti Koti te noemen ga je voorbij aan de slavernij in Oost Indië. Het lijkt me beter om slavernij in al z'n facetten aandacht te geven van de klassieke oudheid tot heden.

— Joyce Ouderkerk (@JoyceOuderkerk1) July 1, 2021

Keti Koti in de politiek

GroenLinks, PvdA en D66 zien graag 1 juli als nationale feestdag op de kalender komen. De VVD ziet graag een nationale dag waarop mensen „naar keuze kunnen herdenken.” De Black Lives Matter-protesten van vorig jaar zetten het belang van Keti Koti op de politieke agenda. Het CDA vindt een nationale feestdag niet nodig, zij pleiten voor educatie via onderwijs of een nieuw nationaal historisch museum.

Alsof het een keuze moet zijn.

Je zou het ook allebei kunnen doen. Herdenken sluit namelijk onderwijzen helemaal niet uit. Het zou elkaar eerder kunnen versterken.#ketikoti https://t.co/CNeGSbu5zg

— Tommy Derksen (@tommy_derksen) July 1, 2021

Amerikanen vieren voor het eerst Juneteenth als nationale feestdag