Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Binnenland 6 apr 2021, 
Leestijd: 4 minuten

Tweede Kamer kiest een nieuwe voorzitter: dit zijn de kanshebbers

voorzitter tweede kamer arib bosma vera bergkamp
De kandidaat-voorzitters waren Martin Bosma (PVV), Khadija Arib (PvdA en de afgelopen vijf jaar voorzitter) en Vera Bergkamp (D66). Foto's: ANP / Bewerking Metro.

Woensdag kiest de Tweede Kamer een nieuwe voorzitter. Maar het kan ook zo zijn dat de huidige voorzitter, Khadija Arib (PvdA), herkozen wordt. Ze heeft in ieder geval concurrentie: maandag meldde Martin Bosma (PVV) zich al, dinsdag deed ook Vera Bergkamp (D66) dat. Wie zijn de kanshebbers en wat moet een voorzitter doen en kunnen?

Huidige voorzitter: Khadija Arib

Te beginnen met de huidige voorzitter: Khadija Arib (60). Zij is vanaf 2016 voorzitter, en werd in 2017 herkozen. In 2016 ‘streed’ ze tegen Madeleine van Toorenburg (CDA), Ton Elias (VVD) en Martin Bosma, die nu dus ook weer mee doet. Arib volgde VVD’er Anouchka van Miltenburg op, zij trad terug vanwege de Teevendeal.

Als voorzitter heeft Arib verschillende taken. Uiteraard leidt ze debatten en schept ze hier en daar orde, maar er horen ook persoonlijke taken bij. Toen er bij de afgelopen verkiezingen bijvoorbeeld 69 Kamerleden moesten vertrekken, had de PvdA’er voor hen allemaal een woord van dank en een anekdote.

De huidige voorzitter liet al in november weten dat ze haar functie graag behoudt. Maar of dat gaat lukken? Eind februari zeiden leden van meerdere partijen tegen RTL Nieuws dat ze haar liever zien vertrekken. „Ze doet of de Tweede Kamer van haar is, terwijl ze niet meer moet zijn dan een procesbegeleider”, zei een anonieme bron. „Ze maakt misbruik van haar positie. Dat hoort niet bij een Kamervoorzitter”, vindt een ander. Ook Geert Wilders, de leider van de PVV, vindt dat Arib geen goede optie is voor Kamervoorzitter. Een persoon met die functie mag namelijk geen dubbele nationaliteit hebben, vindt hij. Arib is Nederlands en Marokkaans.

https://twitter.com/HelmaloddersVVD/status/1377298704613441537

Concurrentie: Martin Bosma

Maandag maakte ook PVV’er Martin Bosma bekend dat hij de functie van Kamervoorzitter wel wil. Dat deed hij middels een tweet. „De Kamer weer als TEGENMACHT. Niet meer als lammetje van het kabinet, maar als leeuw van het dualisme. Nu meer dan ooit. Daarom ben ik kandidaat voor het voorzitterschap.” Bosma (56) is een van de ondervoorzitters van de Tweede Kamer en leidt vaker vergaderingen en debatten. Zijn naam op Twitter wijzigde hij ook meteen naar ‘Kandidaat-voorzitter Martin Bosma’.

Bosma is al sinds 2004, toen Wilders zich losmaakte van de VVD, lid van de PVV. Op het moment is hij 14 jaar actief in de Tweede Kamer, en is hij tweede ondervoorzitter van de Kamer. Dat betekent dat hij al enige ervaring heeft met het voorzitterschap: hij leidt zo nu en dan vergaderingen en debatten. Voor zijn intrede in de politiek was Bosma directeur van de Nederlandse Radio Groep.

https://twitter.com/Martinbosma_pvv/status/1378973813191405568

Nieuwe kandidaat: Vera Bergkamp

Vera Bergkamp meldde zich als laatste kandidaat. Kamerleden hadden namelijk tot vanochtend 10.00 uur de kans om dat te doen. Zij maakt haar kandidaatschap bekend via een brief. Daarin schrijft de D66’er dat de Kamer voor „grote opgaven” staat: de nasleep van de Kinderopvangtoeslagaffaire, de problemen met de uitvoeringsorganisaties, het grote aantal Kamerfracties, de coronacrisis en de aanstaande verhuizing van de Tweede Kamer. Ze zegt de kennis, ervaring en leiderschapskwaliteiten te hebben om die goed te begeleiden.

Al negen jaar zit Bergkamp (49) in de Tweede Kamer, sinds 2012. Ze was onder meer lid van het dagelijks bestuur, voor haar politieke carrière was ze voorzitter van de LHBTI-rechtenorganisatie COC en directeur bij de Sociale Verzekeringsbank. Daar heeft ze, naar eigen zeggen, relevante expertise voor het voorzitterschap opgedaan. In haar brief schrijft Bergkamp dat ze de positie van de Tweede Kamer wil versterken in haar rol als medewetgever en controleur van het kabinet. Ook wil ze de verhuizing van de Kamer „met enthousiasme” begeleiden, de organisatie in de Kamer professionaliseren en de plenaire agenda beter structureren.

Stemming voor Kamervoorzitter

Wil iemand Kamervoorzitter worden, moeten zij steun krijgen van ten minste 76 leden. Een meerderheid, dus. De Kamerleden stemmen door middel van briefjes die ze in een gesloten bus doen. Als geen van de kandidaten na de eerste ronde voldoende stemmen heeft behaald, volgt er een tweede ronde. Als er dan nog geen absolute meerderheid is voor een van de kandidaten, valt de kandidaat die de minste steun heeft ontvangen voor de derde stemronde af.

Er bestaat een profielschets voor de voorzitter: het moet iemand zijn die „gezaghebbend” kan optreden. Ook moet de voorzitter op breed draagvlak in de Kamer kunnen rekenen. Daarnaast moet iemand met die functie „boven de partijen” staan. Van partijdigheid mag dus geen sprake zijn. De (nieuwe) voorzitter moet ook het dualisme tussen de regering en de Kamer bevorderen. Dan kan het parlement zijn controlerende taak goed uitvoeren.

Woensdag stemt de Tweede Kamer over wie de voorzitter wordt. Voor de stemming mogen alle kandidaten een voordracht houden.

Hoofd Europees Geneesmiddelenbureau: ‘Wel verband tussen trombose en AstraZeneca’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.