Dit zeiden kabinetsleden tijdens de ministerraad over de toeslagenaffaire
De notulen van de ministerraad op 12 juli 2019 over de toeslagenaffaire liggen op straat. En het klopt inderdaad, verschillende ministers klaagden over kritische Kamerleden van coalitiefracties. Daarbij ging het om bijvoorbeeld Pieter Omtzigt van het CDA en Helma Lodders van de VVD.
D66-minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken (die ook even verkenner was) nam het voortouw bij de klaagzang over kritische Kamerleden. Maar hij kreeg bijval van premier Mark Rutte, CDA-minister Wopke Hoekstra van Financiën en D66-vicepremier Kajsa Ollongren.
Uit de oppositie klinkt fel kritiek, zoals hieronder van Geert Wilders (PVV):
Wat een corrupte bende. Kamer voorgelogen. Onschuldige mensen gecriminaliseerd. En Rutte, Koolmees, Hoekstra, Ollongren ea bekritiseren Kamerleden die hun werk doen, willen ze sensibiliseren, de mond snoeren en corrigeren. Kaag wil “kaders” voor kamerleden 😡
WEGWEZEN!#notulen
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) April 26, 2021
Omtzigt en Lodders voerden ‘gezamelijke strijd’ rond toeslagenaffaire
Volgens Koolmees voerden Omtzigt en Lodders een „gezamenlijke strijd” rond de toeslagenaffaire. Dat deden zij, zei hij, samen met SP-Kamerlid Renkse Leijten tegen toenmalig staatssecretaris Menno Snel van Financiën, zijn partijgenoot. „Spreker toont zich hierover zeer ontstemd, omdat de rol van de twee coalitiefracties weinig behulpzaam is bij het oplossen van de onderliggende problemen”, valt te lezen in het vrijgegeven gespreksverslag.
En Koolmees klaagde ook over VVD-Kamerlid Dennis Wiersma. Wiersma bekritiseerde hem namelijk over uitvoeringsproblemen bij het UWV. „Het is wenselijk dat leden van de raad betreffende woordvoerders van gelijke politieke huize hierop aanspreken”, staat in de notulen te lezen.
Rutte „kan zich vinden in de inbreng van minister Koolmees”. Hij „toont weinig begrip voor woordvoerders van coalitiefracties die zich in de media trachten te profileren en laat weten in de richting van mevrouw Lodders reeds het belang van eenheid binnen de coalitie te hebben benadrukt”.
Overigens zijn dit niet álle notulen over de toeslagenaffaire: in ministerraad op 6 december 2019 is ook nog gesproken over de toon in debat en informatiepositie van Kamer. Die notulen worden NIET openbaar, want niet verstrekt aan onderzoekscommissie. #notulen #toeslagenaffaire
— Fons Lambie (@fonslambie) April 26, 2021
‘Sensibiliseren van Omtzigt’
En Wopke Hoekstra, de CDA-leider, is het ook eens met Koolmees. In de notulen staat dat hij de relatie tussen het kabinet en de coalitiefracties in de Tweede Kamer „ingewikkeld” noemt. Hij zei ook dat door hem en vicepremier Hugo de Jonge „veel tijd en energie is gestoken in het sensibiliseren van de heer Omtzigt, met overigens beperkt succes”. Hoekstra stoorde zich met name aan de suggestie van Omtzigt dat ambtenaren op zijn eigen ministerie van Financiën „incompetent” zouden zijn. Ook daar ging het om de toeslagenaffaire.
En ook VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) had moeite met kritische Kamerleden. Die vielen haar aan op problemen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Zij merkte daarover op dat het „in geen geval” acceptabel is dat „coalitiefracties een scherper standpunt innemen dan oppositiefracties”. Premier Rutte was het daarmee eens, zo blijkt uit de notulen.
Huidig D66-leider Sigrid Kaag had „minder moeite” met Kamerleden van coalitiepartijen die „zich openlijk tegen het kabinet afzetten”. Zij noemde het „in een democratie een gezond teken dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van de coalitiefracties”. Kaag zei daar wel bij dat het debat „binnen bepaalde kaders” moest plaatsvinden en opperde dat daar misschien afspraken over konden worden gemaakt met de fractievoorzitters.
Maar ook daar is de oppositie niet blij mee:
Nieuw leiderschschap ammehoela van @SigridKaag. Gewoon op een “nette” manier wilde zij ook “kaders” om kamerleden te beperken in hun optreden. #notulen pic.twitter.com/uqImjoWgaw
— Farid Azarkan (@F_azarkan) April 26, 2021
Kamer doet aangifte wegens lekken
Het kabinet gaat aangifte doen voor het lekken van de notulen van de ministerraad over de toeslagenaffaire. Deze notulen zijn staatsgeheim van de categorie Zeer Geheim. Het kabinet keurt het lekken „ten zeerste” af, schrijft demissionair premier Mark Rutte aan de Tweede Kamer.
RTL Nieuws schreef eerder dat er in de ministerraad doelbewust is afgesproken om bepaalde informatie achter te houden voor de Tweede Kamer. In een brief aan de Kamer wijst Rutte naar het voormalige beleid „dat documenten die zijn opgesteld ten behoeve van intern beraad, in beginsel niet werden verstrekt aan de Tweede Kamer”.
Dit is mede naar aanleiding van de verhoren van een speciale Kamercommissie over de toeslagenaffaire de ‘Rutte-doctrine’ gaan heten, en is na het vallen van het kabinet aangepast. Maar destijds gold die beperking nog.
De hoofdredactie van RTL Nieuws laat weten dat RTL Nieuws kennis heeft genomen van het besluit van het kabinet om aangifte te doen „van het mogelijk delen van staatsgeheimen en geheime stukken”, valt te lezen op de website. „Mocht het aan de orde zijn, dan zullen we vanuit RTL Nieuws een beroep doen op het brongeheim.”
EU sleept AstraZeneca na maanden van gesteggel voor de rechter