Tweede Kamerverkiezingen 2021: wat willen de politieke partijen met… wonen?
Voor de Tweede Kamerverkiezingen hebben de politieke partijen uitgebreide verkiezingsprogramma’s samengesteld. Metro filtert deze in een serie. Hoe staan de partijen tegenover thema’s als criminaliteit, asielzoekers en de zorg? Deze keer: plannen met wonen.
Eerder stelde Metro de nieuwe partijen en hun ideeën al voor. Zij doen op 17 maart voor het eerst aan de verkiezingen mee. In totaal kun je stemmen op 37 partijen.
Ideeën en beloften richting de verkiezingen
In deze serie van 9 gaan we in op verschillende thema’s van de politieke partijen die op dit moment in de Tweede Kamer zitten. In deze aflevering: wat zijn richting de verkiezingen de ideeën, beloften en/of opvallende punten over wonen en onze huizen? De partijen staan op de volgorde die je op 17 maart bij de verkiezingen ook op je stembiljet zult aantreffen.
1 VVD
Lijsttrekker: Mark Rutte. VVD staat voor een rechtvaardige woningmarkt. Daarin horen starters een eerlijk kans te krijgen en kunnen automobilisten hun auto bij blijven parkeren. Meer woningbouw en meer landelijke sturing. We richten een nationaal bouwfonds op dat investeert in betaalbare woningen in heel Nederland. Meer bouwlocaties: we stimuleren gemeenten om meer bouwgrond beschikbaar te stellen. Tegengaan van leegstand en verkrotting. Gemeenten krijgen de mogelijkheid een belasting te heffen op panden die langer dan een jaar leegstaan, via een opslag op de OZB. Het aanpakken van krakers, die komen niet ongestraft weg.
Het hele verkiezingsprogramma van de VVD vind je hier.
2 PVV
Lijsttrekker: Geert Wilders. De PVV is er voor mensen die in een Nederland willen wonen waar ze weer veilig zijn, een land waar we trots zijn op onze eigen cultuur en ons geen racisme laten aanpraten. Er zijn tienduizenden nieuwe verpleeghuisplekken nodig en we hebben tienduizenden nieuwe aangepaste woningen nodig voor al die ouderen die thuis blijven wonen. Wonen is een grondrecht – maar een fatsoenlijk, betaalbaar dak boven je hoofd is allang niet meer vanzelfsprekend in Nederland. De woningmarkt is een puinhoop. Terwijl Nederlanders steeds langer op de wachtlijst moeten staan, zijn er in tien jaar Rutte meer dan 110.000 sociale huurwoningen toegewezen aan asielzoekers. In die woningen hadden ook 110.000 Nederlandse gezinnen kunnen wonen. Er komt een minister van Wonen die de Nederlanders op nummer één zet.
Het hele verkiezingsprogramma van de PVV vind je hier.
3 CDA
Lijsttrekker: Wopke Hoekstra. Wij gaan in een Nationaal Woonplan een kwart van de nieuwbouwwoningen bestemmen voor jongeren en starters. We komen met een nieuwe vorm van premie A-woningen en maken de startersleningen aantrekkelijker. We maken werk van doorstroming, waardoor vaak te grote eengezinshuizen waarin senioren wonen beschikbaar komen voor jonge gezinnen. Ook willen we dat een studieschuld minder zwaar weegt op de maximale hoogte van het hypotheekbedrag. We nemen belemmeringen weg om overbodige kantoorpanden en winkels zo snel mogelijk om te bouwen tot starterswoningen en appartementen. In de woningbouwprogramma’s moet meer ruimte komen voor complexen waar wonen en zorg voor ouderen gecombineerd kunnen worden.
Het hele verkiezingsprogramma van het CDA vind je hier.
4 D66
Lijsttrekker: Sigrid Kaag. D66 wil meer ruimte voor huizen, mobiliteit én natuur, waardoor er minder overblijft voor landbouw. Wij willen vóór 2030 meer dan een miljoen huizen bouwen. Dat is de enige manier om aan de groeiende vraag te voldoen. We bouwen in eerste instantie binnen de bebouwde kom. Daar zijn voorzieningen en openbaar vervoer al aanwezig. Daarnaast willen we de naoorlogse wijken een nieuwe sociale en economische impuls geven door projectontwikkelaars en gemeenten meer ruimte te geven voor het ontwikkelen en bouwen van hoogwaardige woningen en (groen)voorzieningen waar de hele buurt van kan profiteren. Vanuit nieuwe wijken moet een station binnen tien minuten te bereiken zijn met de fiets of bus. Wie dit gaat regelen? Een nieuw ministerie van Wonen, Ruimtelijke Ordening en Milieu.
Het hele verkiezingsprogramma van D66 vind je hier.
5 GROENLINKS
Lijsttrekker: Jesse Klaver. Voor GroenLinks is wonen geen handelswaar om geld mee te verdienen, maar een grondrecht. De overheid gaat weer regie nemen en komt vanuit het volkshuisvestingsfonds met een woningbouwoffensief voor (sociale) huurwoningen en koopwoningen: 1 miljoen nieuwe woningen voor 2030. Afschaffen van het grootste deel van de vrije marktwerking in de huursector. Daardoor gaan de meeste mensen die huren in de vrije sector honderden euro’s per maand minder betalen. Sociale huurwoningen mogen niet meer worden verkocht aan grote buitenlandse beleggers, maar alleen aan wooncoöperaties, particulieren, overheden of andere corporaties.
Het hele verkiezingsprogramma van GROENLINKS vind je hier.
6 SP
Lijsttrekker: Lilian Marijnissen. We willen een einde maken aan de woningnood. Een nieuw ministerie van Wonen krijgt de regie over de huisvesting en maakt een nationaal bouwplan, voor de bouw van duurzame en betaalbare woningen voor iedereen. We streven naar een landelijke aanpak van leegstaand vastgoed. Ieder mens heeft recht op een betaalbaar huis. Dat moeten we dan ook mogelijk maken. De huren gaan de komende jaren niet omhoog, maar omlaag. In de toekomst willen we de huren meer koppelen aan het inkomen. Woningcorporaties worden verenigingen zonder winstoogmerk waar de huurders het voor het zeggen hebben. Zij gaan samen bepalen waar de huurgelden aan worden besteed. Huizen zijn er voor mensen om in te wonen en niet voor huisjesmelkers of speculanten om rijk mee te worden. Het beleggen in vastgoed pakken we aan door een ‘woonplicht’.
Het hele verkiezingsprogramma van de SP vind je hier.
7 PvdA
Lijsttrekker: Lilianne Ploumen. Een woning is zoveel meer dan een stapel stenen. Woningen zijn om in te wonen, niet om te verzamelen. Niemand heeft 590 huizen nodig. Daarom voeren we een ‘Prins Bernhard-belasting’ in tegen huisjesmelkers. Daarnaast pakken we speculanten aan met een bouwplicht en door winsten af te romen. Dat geld besteden we aan het betaalbaar houden van de huren en het bouwen van woningen voor starters en ouderen. We starten met het bouwen van tenminste 100.000 nieuwe, betaalbare woningen elk jaar en brengen de Minister van Wonen terug om dit te doen. Er komen boetes voor huisjesmelkers die te hoge huren vragen. Niemand in Nederland slaapt op straat (meer opvanglocaties).
Het hele verkiezingsprogramma van de PvdA vind je hier.
Tweede Kamerverkiezingen 2021: wat willen de politieke partijen met… asielzoekers?
8 ChristenUnie
Lijsttrekker: Gert-Jan Segers. De ChristenUnie wil dat er 100.000 woningen per jaar bijkomen, waarbij een substantieel deel beschikbaar komt voor starters en senioren. Afschaffen van de verhuurdersheffing. In plaats daarvan maakt de overheid in een nieuw woonakkoord heldere, handhaafbare prestatieafspraken over huurprijzen, sloop, nieuwbouw, onderhoud, renovatie en verduurzaming. Om groene ruimte buiten én binnen de steden te behouden, blijven we inzetten op slimme binnenstedelijke verdichting. Tegelijk onderkennen we dat de woningbouwopgave zo groot is, dat aan bouwen op landbouwgrond niet valt te ontkomen. Er komen doorstroommakelaars en doorstroompremies om mensen van een relatief ruim huis naar een meer passende woning te begeleiden.
Het hele verkiezingsprogramma van de ChristenUnie vind je hier.
9 Partij voor de Dieren
Lijsttrekker: Esther Ouwehand. We maken ruimte voor woningen. Door te kiezen voor een forse krimp van het aantal dieren in de veehouderij, komt er veel landbouwgrond en agrarische bebouwing vrij. Bedrijventerreinen die geen toekomst meer hebben of teveel hinder veroorzaken voor omliggende woongebieden, vormen we om tot woonwijken en groen. Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen. Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen. Dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt cohousing door bijvoorbeeld vrienden een maatregel tegen woningnood. De overheid gaat strenger optreden tegen malafide verhuur van woningruimte en huisjesmelkers.
Het hele verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren vind je hier.
10 50PLUS
Lijsttrekker: Liane den Haan. Iedereen wil zelfstandig en met behoud van eigen regie oud kunnen worden in een bij hem of haar passende woning (50 procent van de huizen waarin 65-plussers wonen is nu ongeschikt). Er komt een verplichte woonleef-visie voor gemeenten met daarin een visie op de demografische ontwikkelingen voor de komende 20 jaar, samen met concrete bouwplannen voor zowel sociale huur, vrije sector-huur en koop in de diverse segmenten. Een apart ministerie voor Wonen en Ruimtelijke ordening met als taak het ontwikkelen, stimuleren en het realiseren van bouwplannen. De jaarlijkse huurverhogingen blijven de komende vier jaren beperkt tot de inflatieaanpassingen. Ontheffing verlenen aan vakantiewoningen om deze permanent te gebruiken voor huidige bewoners. De ontheffing is niet overdraagbaar.
Het hele verkiezingsprogramma van 50PLUS vind je hier.
11 SGP
Lijsttrekker: Kees van der Staaij. Het Rijk moet, gezamenlijk met de decentrale overheden, erop toezien dat er voldoende huizen beschikbaar zijn of komen in alle segmenten van de woningmarkt. De meeste aandacht moet gaan naar die segmenten waar de nood het hoogst is. Te denken valt aan betaalbare huurwoningen voor lage en middeninkomens, starterswoningen en levensloopbestendige woningen. Om meer huizen te kunnen bouwen moet niet alleen binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk gebouwd kunnen worden. Tegelijk moeten we wel als een goed rentmeester met de beschikbare ruimte omgaan. Verdichten als het kan, uitbreiden als het moet. Het tekort aan woningen voor studenten is nijpend. Veel studenten kunnen nauwelijks een woning of kamer vinden. Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden. Maar los daarvan moet er veel meer aandacht zijn voor betaalbare studentenhuisvesting.
Het hele verkiezingsprogramma van de SGP vind je hier.
12 DENK
Lijsttrekker: Farid Azarkan. Volkshuisvesting in de vorm van een betaalbare en goede woning voor iedereen, is volgens DENK een kerntaak van de regering. Op dit moment pakt de overheid onvoldoende de regie. De huurstijgingen voor sociale huurwoningen leggen we aan banden. Uitgangspunt is dat de huurstijging voor de laagste inkomensgroep maximaal het inflatiepercentage mag zijn. Een zelfbewoningsplicht moet prijsopdrijving door speculanten tegengaan. Huisuitzettingen aan banden leggen en huisuitzettingen van kinderen met overleden ouders per wet verbieden. Er komt een Volkshuisvestingsfonds waarin de regering structureel 1 miljard euro reserveert voor de woningbouw.
Het hele verkiezingsprogramma van DENK vind je hier.
13 Forum voor Democratie
Lijsttrekker: Thierry Baudet. Aparte minister voor woningbouw en oplossen woningnood. Snel nieuwe woningen bouwen, met name in het middensegment. Maximaal 30 procent sociale huurwoningen, aandacht voor kleinschalige bouw en inpassing. Vereenvoudigen transformeren woningen (splitsen) en ombouw kantoorpanden. Stoppen verdelen statushouders/asielzoekers over gemeenten en voorrang op woningen. Geen overdrachtsbelasting voor starters. Studieschuld mag nooit worden meegerekend met hypotheekaanvraag. Stimuleren van eigenwoningbezit, door corporaties aan te sporen aan huurders te verkopen. Bij nieuwbouwprojecten mogen gemeenten voorrang geven aan mensen die in die gemeente geworteld zijn.
Het hele verkiezingsprogramma van Forum voor Democratie vind je hier.
Tweede Kamerverkiezingen 2021: wat willen de politieke partijen met… dieren?
Tweede Kamerverkiezingen 2021: wat willen de politieke partijen met… criminaliteit?
Tweede Kamerverkiezingen 2021: wat willen de politieke partijen met… de zorg?