Redactie Metro Binnenland 4 mrt 2021, 12:26

Leestijd: 3 minuten

Mogelijk ook Russisch vaccin in Nederland: hoe werkt dat en wat zijn de verschillen?

In Nederland kunnen we mogelijk binnenkort ook gebruikmaken van het Russische coronavaccin, Spoetnik V. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) gaat namelijk meekijken met de proeven naar dat vaccin. Dat heet een ‘rolling review’ en is meestal de laatste stap voordat de ontwikkelaars vragen om goedkeuring. Daarna moet Europa beslissen of het vaccin op de markt mag komen.

Een Russisch vaccin dus: ontwikkeld door het onderzoeksinstituut Gamaleya uit Moskou. Dat werkt bij de aanvraag samen met een bedrijf uit Duitsland. Hongarije en Slowakije hebben, buiten de Europese Unie om, al doses van het vaccin besteld. Ook Kroatië zou dat willen doen.

Maar wanneer het vaccin in Europa op de markt komt, is nog niet bekend. Eerst moet Gamaleya toelating vragen en dan moet het EMA daar nog over oordelen. Bij de huidig beschikbare vaccins zat er enkele weken tussen het begin van de rolling review en de aanvraag voor goedkeuring. Na die aanvraag duurde het nog enkele weken voordat de beoordeling klaar was.

Wat is Spoetnik V?

Spoetnik V moet twee keer worden toegediend. Mensen krijgen dan een ander onschadelijk gemaakt virus ingespoten. Daaraan is de genetische code voor de uitsteeksels van het coronavirus toegevoegd. Het coronavirus gebruikt die ‘spikes’ om een lichaamscel vast te grijpen en binnen te dringen. Daarna kan hij zich verspreiden door het lichaam en mensen ziek maken. Het vaccin moet het afweersysteem leren om het eiwit in de uitsteeksels te herkennen. Zo kan het bij een volgende besmetting het coronavirus uitschakelen.

Op het moment is er dus een ‘rolling review’ gaande. Dan kijkt de toezichthouder alvast mee met de proeven van het vaccin. Zo zien de beoordelaars direct wat het vaccin doet bij de proefpersonen. Ook hebben ze alle gegevens al beschikbaar en bekeken wanneer de ontwikkelaar besluit een aanvraag in te dienen. Het gehele proces verloopt dan sneller.

Maar uiteindelijk gaat de Europese Commissie over welke vaccins wel of niet op de markt mogen komen. Als zij het goedkeuren mag Spoetnik V geleverd worden aan de Europese Unie.

Verschillen

Tot nu toe zijn er drie vaccins beschikbaar in Europa, en dus ook in Nederland. Onze burgers worden gevaccineerd met het middel van Pfizer/BioNTech, Moderna of van AstraZeneca. Er komt mogelijk nog een nieuw vaccin hier op de markt, van een Nederlandse farmaceut. Volgende week besluit het EMA of het Janssen vaccin – van farmaceut Janssen uit Leiden – ook gebruikt mag worden.

En dat laatste vaccin verschilt meteen het meest van Spoetnik V: waar je van Spoetnik V (en bijna alle andere vaccins) twee prikken nodig hebt, heb je er van Janssen maar één nodig. Ook beschermt dat middel je voor 72 procent. Bij Spoetnik V is de bescherming ongeveer 91 procent. Ter vergelijking: Pfizer/BioNTech en Moderna beschermen voor zo’n 95 procent en AstraZeneca voor 60 procent.

De werking van de vaccins is nagenoeg hetzelfde. Allemaal zorgen ze ervoor dat het lichaam het spike-eiwit van het echte virus namaakt. Dat eiweit stimuleert het afweersysteem, zodat dat het virus bij een besmetting wordt herkend en opgeruimd.

WNL-baas na ‘fake news’-Baudet: volgende verkiezingen weer lijsttrekkers als gastpresentator