Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Binnenland 19 feb 2021, 
Leestijd: 3 minuten

Hoger beroep over avondklok begonnen: dit kan er gebeuren

Hoger beroep avondklok
Foto: ANP

Vanochtend begon het hoger beroep over het opheffen van de avondklok. Rond 10.00 uur ging de zitting van start en die zal zeker tot in de middag duren. Wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk, maar één ding al wel: veel opties zijn er niet.

De Tweede Kamer heeft namelijk al een spoedwet aangenomen voor de avondklok, dus zelfs als het kabinet het hoger beroep verliest, blijft die hoogstwaarschijnlijk van kracht.

‘Avondklok per direct afgeschaft’

Velen in het land (en velen ook niet) waren dinsdag eventjes zielsgelukkig: in een kort geding van actiegroep Viruswaarheid tegen de Staat bepaalde een rechter dat de avondklok per direct afgeschaft moest worden. Er zou geen juiste wettelijke basis zijn.

De avondklok – tussen 21.00 uur en 04.30 uur – is ingesteld op basis van een noodwet, waarin staat dat een kabinet in noodgevallen regels kan invoeren zonder overleg met de Tweede en de Eerste Kamer.

Volgens de rechter die Viruswaarheid in eerste instantie in het gelijk stelde, was de avondklok geen maatregel waarmee niet kan worden gewacht „zoals bijvoorbeeld het geval is bij een dijkdoorbraak”. De avondklok maakt „een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer”, zei de rechter.

Iedereen dus blij, maar het kabinet was er als de kippen bij en tekende hoger beroep aan. Bij het hof werd toen het verzoek gedaan om de werking van het vonnis op te schorten. Dat deed het hof, na een chaotisch verlopen zitting. De avondklok bleef daardoor in elk geval voorlopig gehandhaafd.

Spoedwet voor avondklok

De kabinet liet het niet zitten bij slechts een hoger beroep, maar begon meteen met werken aan een spoedwet. Zo zou de avondklok alsnog wettig zijn. Binnen een dag was de wet af, de dag erna lag-ie al bij de Tweede Kamer. Gisteren ging een ruime meerderheid van de Tweede Kamer akkoord met de spoedwet.

Vandaag stemt de Eerste Kamer ook over de wet, en als die ermee instemt is het officieel. Maar je hoeft binnenkort niet te hopen op nachtelijke uitjes (maximaal met z’n tweeën). Ook in de Eerste Kamer is een verwachte meerderheid.

Er is dus optie a: het kabinet verliest het hoger beroep. Dan heeft de rechter de avondklok alsnog onwettig verklaard, als die was vastgelegd in een noodwet. Maar omdat er inmiddels al zo goed als zeker een spoedwet is aangenomen, blijft de avondklok van kracht. Wel kan deze optie consequenties hebben voor de boetes die al zijn uitgedeeld.

En optie b: het kabinet wint het hoger beroep. Dan was die hele spoedwet niet nodig, en blijft de avondklok alsnog staan. We zitten dus hoe dan ook, mits de Eerste Kamer instemt, nog wel even thuis tussen 21.00 uur en 04.30 uur.

‘Juridisch geklungel’

Eind goed, al goed dus, voor een groot deel van de Kamer dan. Maar alsnog waren ze niet blij met de gang van zaken. Zo sprak D66’er Maarten Groothuizen van een „chaotisch” verlopen week. Juridisch geklungel was het, zei Maarten Hijink van de SP. „Het vertrouwen in de crisisaanpak is ondermijnd”, oordeelde Attje Kuiken (PvdA). Maar de dreiging van een derde golf is naar hun oordeel te groot om tegen te stemmen.

Waar de partijen het ook over eens zijn, is de tevredenheid over de nieuwe wet. De avondklok wordt nu ondergebracht in de coronawetgeving. „Daarmee is de wet thuis waar die hoort”, zei Chris van Dam (CDA). Hiermee heeft het kabinet gekozen voor de „koninklijke weg”, verklaarde Kees van der Staaij (SGP).

Voor de avondklok wordt nu nog de Wet bijzondere bevoegdheden gebruikt. Het kabinet wil deze regeling nog achter de hand houden, maar dat ging de Kamer te ver. Ze kwam uiteindelijk met een motie waarin staat dat de regering de spoedwet moet gaan gebruiken nadat deze is goedgekeurd.

Mocht je de zitting willen volgen, dat kan via een livestream.

Tijd om de middelbare scholen open te doen, vinden 50 organisaties

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.