Amarins de Boer Binnenland 14 dec 2020, 19:40

Leestijd: 5 minuten

Nederland gaat vijf weken op slot: ‘Heftig besluit, maar onvermijdelijk’

We houden ons aardig aan de maatregelen, maar het blijkt niet genoeg. En dus gaat ons land vanaf vanavond in de freeze­­-stand. Een harde lockdown is onvermijdelijk.

Vlak voor het middaguur brachten Haagse bronnen naar buiten dat ons land opnieuw in lockdown gaat. Met zelfs nog een tikkie strenger dan in maart, toen de winkels hun deuren niet hoefden te sluiten. Nu gaan ook alle niet-essentiële winkels dicht.

Al snel drong de boodschap in Nederland door en stroomden de winkelstraten vol. Een kerstboom, parfum of winterjas werd nog snel gehaald, en wie nog naar de kapper móét, kan in sommige gevallen nog tot middernacht terecht.

Want vanaf dan gaat de harde lockdown in, bevestigde premier Mark Rutte vanavond. Hij sprak ons toe vanuit het Torentje, zijn werkkamer op het Binnenhof in Den Haag. Dat deed hij ook in maart, en daarvoor werd voor het laatst in de jaren zeventig door premier Joop den Uyl tijdens de oliecrisis vanaf die plek het volk toegesproken.

Nederland op slot voor vijf weken

Met een rustige maar strenge blik vertelde Rutte dat Nederland op slot gaat, in ieder geval voor een periode van vijf weken. Op de achtergrond waren demonstranten te horen die duidelijk niet achter die boodschap staan. Maar Rutte trok zich daar niets van aan en verwees zelfs nog even naar de groep die buiten stond. „De realiteit is dat we hier niet te maken hebben met een onschuldige griep, zoals sommige mensen, zoals de demonstranten buiten, denken.”

Dat die joelers buiten niet doorhebben dat Rutte dit beleid moet voeren mede dankzij hun gedrag, is next level gebrek aan zelfreflectie. #toespraakrutte

— Bertho Nieboer (@DokterBertho) December 14, 2020

Nee, het is menens, liet Rutte merken. Minder dan een week geleden zei hij nog dat „we op een tweesprong zitten” en dat twee scenario’s denkbaar waren, nu kwam die grootste hamer al. De reden: „We zitten in een sneltreinvaart en het virus grijpt nog sneller om zich heen.”

En dat betekent dat alle plekken waar mensen in groepen samenkomen, de deuren sluiten. „Zonder contact kan het virus niet overspringen.” Volgens Rutte moeten we terug naar „het beeld dat we allemaal nog voor ons kunnen halen”: lege bussen, winkelstraten en scholen. Volgens de premier „een heftig besluit” zo vlak voor kerst. „Maar het is onvermijdelijk.”

Dit zijn de maatregelen op een rij

Aan de hand van zeven punten („beginnend met het meest ingrijpende”) legde Rutte het besluit uit:

1. Onderwijs op afstand wordt de norm; van primair tot universitair

Van de basisscholen tot de universiteiten: net als in het voorjaar gaan alle scholen vanaf woensdag dicht. Lessen worden online gegeven. Ook de kinderopvang gaat dicht. Uitzonderingen zijn er voor de kinderen van mensen met een vitaal beroep.

2. Alle niet-noodzakelijke winkels gaan dicht

Alleen winkels voor eerste levensbehoeften blijven open, zoals de supermarkt, bakker, slager, opticien en stomerij. Niet-essentiële winkels, zoals bouwmarkten en kledingwinkels sluiten hun deuren.

3. Publieke locaties gaan dicht

Denk aan casino’s, sauna’s, theaters en dierentuinen. Hotels kunnen openblijven, maar zonder restaurantfunctie of roomservice. Bibliotheken gaan dicht, maar boeken afhalen mag wel. Banken en gemeenten blijven open. Wat betreft de contactberoepen: de verloskundige, tandarts en fysiotherapeut blijft open. Kappers, nagelstudio’s, en tattooshops gaan dicht.

4. Thuis maximaal twee gasten per dag, met uitzondering rond kerst

Het maximaal aantal gasten gaat terug naar twee per dag. Op 24, 25 en 26 december blijft drie het maximum, kinderen onder dertien uitgezonderd. „Op die dagen kan iets meer, maar kerst blijft helaas sober”, zei Rutte. En: „Ga je op bezoek, dan was je je handen stuk en houd je anderhalve meter.” Ook buiten geldt een groepsgrootte van maximaal twee personen, die anderhalve meter afstand houden.

5. Vanaf morgen sluiten sportscholen en zwembaden

Buitensportlocaties kunnen open blijven en jongeren onder de achttien jaar kunnen buiten blijven trainen. Vanaf achttien jaar kun je niet meer trainen met je team of in competitieverband. Een rondje in je eentje hardlopen of fietsen kan altijd, en is volgens de premier ook aan te raden.

6. Dringende advies: blijf zoveel mogelijk thuis

Maak geen onnodige reizen. Heb je in de kerstvakantie een huisje geboekt, dan kun je daar heen, maar maak eenmaal daar geen onnodige uitstapjes. Reis niet naar het buitenland als dat niet nodig is. En, nieuw: boek geen reis tot half maart. Eerder gold die regel nog tot half januari. Maar, zei Rutte, de risico’s en onzekerheden zijn gewoon te groot. „En we zullen ook onze buurlanden vragen het reizen te ontmoedigen.”

7. Werk thuis, tenzij het echt niet anders kan

Momenteel wordt die regel minder goed nageleefd, ziet het kabinet. Daarom doet Rutte ook een oproep aan werkgevers: „zorg dat het personeel thuis kan werken.” En, zegt hij empathisch: „Ik snap dat op een gegeven moment de muren van het thuiskantoor op je af komen, en toch moeten we reisbewegingen terugdringen. Er staat te veel op het spel, er vinden te veel besmettingen plaats.” Openbaar vervoer is er alleen voor noodzakelijke reizen, net als in het voorjaar.

https://twitter.com/MinPres/status/1338544289605955590

Mocht het niet duidelijk zijn wat de maatregelen precies voor jou betekenen, dan verwijst de premier naar de website van het Rijksoverheid. Hoewel die site op het moment van schrijven vanwege overbelasting uit de lucht is.

Volhouden

Over iets minder dan vijf uur ziet ons land er dus totaal anders uit. Het wordt een sobere kerstperiode en daarna is het volhouden tot 19 januari.

Volgens Rutte moeten we nu „door de zure appel heen bijten, voordat het weer beter wordt”. „En ja het wordt beter”, belooft de premier. „Er komt een moment dat we corona achter ons laten, dat ons leven weer gewoon wordt, met weinig of geen beperkingen. Dat is niet over een week of over een maand, maar met een vaccin wordt 2021 wel een jaar van hoop en licht aan het eind van de tunnel.”

Een week voor die 19e van januari houden Rutte en coronaminister Hugo de Jonge opnieuw een persconferentie en wordt bekend wat de vervolgstappen worden.

Lees ook: Meeste partijen vinden harde lockdown een goed idee