Amarins de Boer Binnenland 8 sep 2020, 12:04

Leestijd: 3 minuten

Gouden Koets volgend jaar niet op Prinsjesdag te zien, maar in het museum

De Gouden Koets, waar al langer ophef over is, gaat volgend jaar tijdelijk naar het museum. De restauratie is dan afgerond.

Prinsjesdag moet dit jaar nog plaatsvinden (zonder publiek en Balkonscène en geen ritje in de koets), over volgend jaar is ook alvast nieuws. De Gouden Koets, die al vier jaar in onderhoud is, gaat volgend jaar van juni tot en met november naar Amsterdam Museum. Daar is hij in een glazen ruimte voor publiek te bewonderen, maakt de Rijksvoorlichtingsdienst bekend.

De Gouden Koets wordt na restauratie in 2021 tijdelijk tentoongesteld in @AmsterdamMuseum. https://t.co/RRufE2IfyB

— Koninklijk Huis (@koninklijkhuis) September 8, 2020

Ophef over Gouden Koets

Het rijtuig – dat al sinds 2016 in onderhoud is – raakte in juni, en ook al eerder, in opspraak vanwege het ‘koloniale’ zijpaneel. Daar staat een afbeelding van een witte vrouw op een troon. Indiërs en mensen van Afrikaanse afkomst brengen onderdanig handelswaren en lijken tot slaaf gemaakten. Eind negentiende eeuw was zo’n afbeelding normaal, maar nu roept het bij mensen afschuw op.

Koning Willem-Alexander zei onlangs nog dat pas na afronding van de restauratie zou worden beslist of de Gouden Koets blijft rijden op de derde dinsdag in september. Ook liet hij weten dat hij de discussie erover volgt, maar er niet aan deelneemt.

In bruikleen voor expositie

Het museum krijgt de koets, als deze is gerestaureerd, in bruikleen voor een expositie. „Onderdeel van de tentoonstelling is een breed publieksprogramma, waarbij bezoekers, geïnteresseerden en deskundigen kunnen meepraten over uiteenlopende thema’s die verbonden zijn met de Gouden Koets als Nederlands cultureel erfgoed”, staat in een bericht van het Amsterdam Museum en de Rijksvoorlichtingsdienst. „Hierin is ook aandacht voor verschillende perspectieven op de geschiedenis en het debat over de symboliek van de schilderingen op de koets.”

Jerry Afriyie: ‘Koets mag daar blijven’

Of het rijtuig in 2022 wel weer wordt ingezet op Prinsjesdag, is nog niet duidelijk. Wat Jerry Afriyie, voorman van actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP), betreft, blijft de koets in het museum. „De Gouden Koets heeft nooit op straat gehoord”, vindt hij. „We moeten leren het verleden los te laten, zo lang we dat met ons meedragen komt de samenleving nog lang niet samen.”

Afriyie denkt dat „ze nu een overgang willen zonder gezeik”. „Maar soms is het beter in een keer de pleister er vanaf te trekken”, vindt hij. Door de koets in een museum te plaatsen, kan volgens de KOZP-voorman het complete verhaal erbij worden verteld. „De koning en koningin hebben ook een verantwoordelijkheid naar de samenleving toe. Als ze er wel in gaan rijden, tonen ze zich hier ongevoelig voor.”

Geschenk

De koets was een geschenk van de Amsterdamse bevolking aan koningin Wilhelmina bij haar inhuldiging. Meer dan 1200 ambachtslieden werkten destijds aan de koets. De kosten van de restauratie worden geschat op 1, 2 miljoen euro. Koning Willem-Alexander betaalt dat uit zijn eigen begroting.

De afgelopen Prinsjesdagen werd zijn broertje gebruikt: de Glazen Koets. Voor zover bekend zijn hier geen aanstootgevende afbeeldingen op gevonden.

Kom dit jaar niet naar Den Haag

Dit jaar zullen koning Willem-Alexander en koningin Máxima niet in een koets door de binnenstad van Den Haag rijden. Bovendien mag er geen publiek zijn. De gemeente Den Haag, het ministerie van Defensie en de voorzitter van de Verenigde Vergadering (de Tweede en de Eerste Kamer) roepen mensen op om 15 september niet naar Den Haag te komen.

Ook de Troonrede wordt niet in de Ridderzaal maar in de Grote Kerk in Den Haag gehouden. Daar is meer plek voor de ministers en staatssecretarissen, de 150 leden van de Tweede Kamer en de 75 senatoren om op 1,5 meter afstand van elkaar te zitten. Het is voor het eerst sinds 1904 dat de zogenoemde ‘Verenigde Vergadering’ niet op het Binnenhof plaatsvindt.

Lees ook: Willem-Alexander en Máxima maken geen ritje op Prinsjesdag