Redactie Metro Binnenland 16 jul 2020, 09:15

Leestijd: 2 minuten

Nederlands en Vlaams initiatief voor manifest tegen ‘afrekencultuur’

In een Manifest voor het Vrije Woord keren zo’n negentig Nederlandse en Vlaamse academici, opiniemakers en politici zich tegen de ‘afrekencultuur’. De initiatiefnemers waarschuwen dat het vrije woord onder druk staat, door het intimiderende optreden van radicale activisten.

„We moeten de vrijheid van meningsuiting niet laten kapen door een kleine groep intoleranten”, zeggen ze in De Telegraaf.

‘Maatschappelijke verdeeldheid schreeuwt om actie’

Het manifest is geschreven door Raisa Blommestijn (26), onderzoekster en docent aan de Universiteit Leiden, en collega-promovendus Bart Collard. De maatschappelijke ’verdeeldheid’ die actiegroepen als Black Lives Matter zouden zaaien, schreeuwt om een reactie, vinden de initiatiefnemers.

Blommestijn: „De urgentie is te groot: wij moeten nu een tegenbeweging starten.” Het manifest is bewust vrij abstract gehouden ‘omdat we iedereen willen bereiken: van links tot rechts’. Blommestijn: „We treden ook niet op als collectief. Ieder ondertekent op persoonlijke titel.”

‘Ook meningen mogelijk waarmee u het ten diepste oneens bent’

Op de lijst staan volgens de initiatiefnemers de namen van oud-Kamerlid Ayaan Hirsi Ali, hoogleraar rechtsfilosofie Andreas Kinneging, oorlogsfotograaf Teun Voeten, de Vlaamse oud-voorzitter van Amnesty International Willy Laes en entertainer en zangeres Marga Bult.

„Radicale groepen”, staat in de brief, „willen anderen die niet ’de juiste mening’ voorstaan, het recht op het geven van hun mening ontnemen”. En: „Het debat dient over elk onderwerp te kunnen worden gevoerd. Daar hoort ook bij dat er meningen geuit moeten kunnen worden waarmee u het ten diepste oneens bent, of die ingaan tegen het huidige maatschappelijk discours.’ Die maatschappelijke discussie wordt, volgens de opstellers, nu te nadrukkelijk bepaald door de agenda’s van radicale activisten.

Meer tolerantie binnen publieke debat

Ook in het buitenland is enige tijd geleden zo’n initiatief opgestart. Onder meer schrijfster J.K. Rowling en essayist Salman Rushdie vinden dat er meer tolerantie binnen het publieke debat moet komen. Zij, samen met zo’n 150 anderen, sloegen de handen ineen.

Het maatschappelijke debat heeft namelijk volgens de auteurs negatieve invloed op „onze normen van open debat en tolerantie van verschillen”. Daarvoor gebruiken de schrijvers de term ‘illiberalisme’, oftewel onvrije democratie.  Daardoor komt volgens hen vrije uitwisseling van meningen en ideeën onder druk te staan.