Erik Jonk Binnenland 26 jul 2020, 09:29

Leestijd: 3 minuten

Je zou het nu bijna niet zeggen, maar het neerslagtekort is ernstig

Je zou het in dit buiige weekend en met het geplens van afgelopen avond en nacht niet zeggen, maar het neerslagtekort is enorm. Het tekort is voor het derde jaar op rij groter dan 200 millimeter.

Drie jaar achtereen een ernstig watertekort is een unicum, meldt weerdienst Weeronline.

Met het vrij koele en wisselvallige zomerweer van deze julimaand lijkt niets erop dat het nog steeds extreem droog is, maar schijn bedriegt. Op dit moment bedraagt het neerslagtekort dus al 200 millimeter. Alleen in 1976 en 2018 was het tekort in deze tijd van het jaar nog groter.

En dan hoor je op de TV een weerman zeggen dat het flink zal gaan regen, stevige buien met 20 mm regen. Lokaal kan het doorplensen tot 30 a 40 mm. U snapt het al, er viel hier maar 5 mm #akkerregen. Het blijft dus gewoon droog. pic.twitter.com/nZZOGGpQly

— Jan Reinier de Jong (@jrdejongodoorn) July 26, 2020

Van de afgelopen vijftig jaar liep het tekort in elf jaren op naar 200 millimeter of meer. Dat gebeurde in 1976, 1986, 1989, 1990, 1995, 2003, 2009, 2013, 2018, 2019 en dus ook in 2020. Opvallend is dat in veruit de meeste jaren pas halverwege augustus of september sprake was van zo’n neerslagtekort.

Langer en vaker sprake van droogte

De langste periode met een neerslagtekort van 200 millimeter of meer vond plaats in 2018. Van 13 juli tot en met 4 januari 2019 lag het tekort vrijwel onafgebroken boven dat getal. Dat zijn 176 dagen. In het droogste jaar ooit gemeten, 1976, was op 166 dagen sprake van een tekort van 200 millimeter of meer.

Door klimaatverandering krijgen we in de toekomst vaker te maken met extreme droogte. Dat is vooral het geval in het binnenland, blijkt uit klimaatanalyses van het KNMI. De afgelopen jaren zien we al een lichte trend naar meer droogte. De neerslagtekorten in de zomer worden steeds groter, terwijl de overschotten in de winter juist kleiner worden. Dat laatste is waarschijnlijk een direct gevolg van de grotere tekorten in de zomer. Daardoor duurt het in de winter langer om een neerslagoverschot op te bouwen.

Groot neerslagtekort, maar geen acute problemen

Van acute droogteproblemen is op dit moment geen sprake. Omdat er geregeld buien vallen, is de toplaag van de bodem goed vochtig en hebben de meeste planten voldoende water tot hun beschikking. Hierdoor is het gras nu ook zo mooi groen. Gras wortelt namelijk ondiep.

Dieper in de ondergrond is de droogte nog wel goed zichtbaar. Op de hoge zandgronden in het zuiden en oosten staat de grondwaterstand op verschillende plaatsen nog steeds lager dan normaal. Vooral voor bomen is dat een probleem, omdat deze dieper wortelen. Bovendien betekent een lagere grondwaterstand minder beschikbaarheid van water om bijvoorbeeld landbouwgrond te beregenen.

Maandverwachting: barst de zomer in augustus eindelijk los?https://t.co/CbfZQMo3rK pic.twitter.com/7WoVhnFcl4

— Weeronline (@weeronline) July 26, 2020

Extreem droog voorjaar oorzaak van groot neerslagtekort

Dat het neerslagtekort nu zo groot is, komt door het extreem droge voorjaar dat we hebben gehad. Van half maart tot begin juni viel er bijna geen druppel regen. Bovendien was het de zonnigste lente ooit. Hierdoor kon het neerslagtekort flink oplopen. In mei was het tekort voor die tijd van het jaar zelfs het grootste ooit gemeten.

In juni en juli stabiliseerde het neerslagtekort. Alle buien van deze zomermaanden hebben dus niet geleid tot een daling van het tekort. Zeker in de afgelopen weken stijgt het tekort weer langzaam en dat komt doordat er meer droge dagen waren dan eerder in de maand.

Lees ook: Orkaan Hanna stormt af op door corona geteisterd Texas