Redactie Metro Binnenland 20 aug 2019, 06:00

Leestijd: 7 minuten

Ellen ten Damme: Rauwheid van Rotterdam vind ik mooi

Zangeres Ellen ten Damme liet op de Parade een voorproefje van haar grote show Casablanca zien. Op 1 september zal ze tijdens het Oude Haven Zomerfestival nog meer nieuwsgierigheid wekken naar haar optreden in het theater. Niet alleen voor een groot publiek op het Gelderseplein, maar ook intiem op het dak van het Witte Huis.

Tekst: Helmut de Hoog

Al jaren staat Ellen ten Damme (51) garant voor uitverkochte zalen. Met haar voorstelling Paris-Berlin trok ze twee jaar langs de theaters. Na een flinke periode try-outen gaat op 12 november haar nieuwe show in première, Casablanca. Met die show staat ze begin december op de planken van het oude Luxor Theater. Deze keer reist ze met haar achtkoppige band The Magpie Orchestra richting het exotische Casablanca. Maar of ze de reis daarnaartoe door de snikhete woestijn weet te voltooien, is nog de vraag.

Uitbundige uitdossingen

Voor Ellen ten Damme is de Parade een perfecte plek om ideeën tot in de puntjes toe uit te werken. In haar knusse, ronde theatertent riep ze met Ellen ten Damme en route de sfeer op van Parijse nachtclubs, met Franse en Nederlandstalige liedjes en uitbundige uitdossingen. Omdat haar reis ook naar Arabische oorden gaat, hoort daarbij een Arabisch buikdanskostuum. Op een bankje in het gras in Den Haag, vlak voor de theatertent op de Parade, vertelt ze meer over haar act en de grotere show Casablanca. Ze benadrukt dat ze nog niet aan het try-outen is. Bij de Parade past immers een heel andere voorstelling dan in de grote theaters. En route is speciaal gemaakt voor het rondreizende theaterfestival. „Maar natuurlijk neem ik wel stukjes over die geschikt zijn voor de theaterzalen”, zo vertelt ze. „Die show van tweeënhalf uur wordt veel luxer en grootser. Daar kun je echt mooie dingen doen. Mensen krijgen wat ze van me mogen verwachten: entertainment en grappen.”

In haar tweede, Nederlandstalige liedje tijdens de voorstelling op de Parade gaat Ten Damme echter iets verder. Daarin leeft ze mee met een asielzoeker die als homoseksueel geboren is in het verkeerde land en daar als crimineel wordt behandeld. Dergelijke geëngageerde teksten horen we niet vaak bij Ten Damme. „Ik wil heel graag af en toe maatschappelijke thema’s aansnijden. Wat je hoorde, is een nieuwe tekst die ik heb gemaakt op een Frans liedje. Die tekst is nog veel langer. Zo komt de asielzoeker in Nederland in een land waarin hij, om hier te mogen blijven, juist moet bewijzen dat hij homoseksueel is. Van dit soort liedjes wil ik er nog wel iets meer hebben.”

Acrobatische lenigheid

Na dit aangrijpende liedje is het tijd voor vet vermaak. Hilarisch wordt het als ene Hans in het publiek haar hoed op zijn hoofd krijgt en Ten Damme zingend in een rode auto op het podium stapt. Muzikaal gaat het drie kwartier lang alle kanten op. De bandleden begeleiden hun leading lady niet alleen met close harmony, maar ook met stampende jazzrock, Franse disco, ABBA- en Madonna-liedjes, aangevuld met keiharde Duitse rock van Rammstein. Ten Damme laat haar acrobatische lenigheid zien met een split, speelt op haar viool, toont hoe goed ze kan buikdansen en kruipt bevallig over de piano. In haar zang klinken kwarttonen uit Arabische oorden. Ellen ten Damme heeft zich goed voorbereid.

„Ik ben begonnen met naar Marokko te reizen. Het is een inspiratie voor de nieuwe cd die nog moet uitkomen. Daarop staan strijkers en een close harmony-koor. Echt top. Ik heb ook geoefend met buikdansen en Arabisch zingen. Op de Parade kunnen we lekker oefenen. Je kunt nergens anders zo vaak spelen. Het gaat vaak om kleine details die je meteen kunt doorvoeren. Daarbij trekken we ook vee het publiek. Mensen hebben dat niet door, omdat het hier zo kleinschalig, laagdrempelig en gemoedelijk is. We spelen in vier steden drie keer per dag voor 500 mensen. Met al die mensen samen trek je zo een paar keer Ahoy vol.” Op de Parade komt het publiek telkens zichtbaar voldaan naar buiten, nadat uit volle borst is meegezongen met Aux Champs-Elysées over de beroemde Parijse winkelboulevard. Ten Damme: „Ik weet nog niet precies hoe, maar dat de grote show Casablanca een uitbundig einde krijgt, weet ik al wel zeker.”

Laatbloeier

Ten Damme is een alleskunner. In het begin van haar carrière trad ze nog veel op in het clubcircuit en speelde ze mee in tal van films en tv-series. Ook buiten Nederland is ze bekend, vooral in Duitsland. Al heeft ze jaren geleden de definitieve keuze voor muziek gemaakt, toen ze onlangs werd gevraagd voor een rol in de krimi Tatort wilde ze dat niet afslaan. „Omdat ik als actrice af en toe op tv of in een film te zien ben, denken veel mensen dat ik nog acteer.”

Fysiek maakt ze indruk door tijdens optredens op haar handen te lopen of plotseling een split te maken. „Als kind ben ik een soort topturnster geweest. Ik trainde wel drie uur per dag. En dan kwam ik met kapotte handen op de vioolles. Om bij de echte turntop te komen had ik naar een sportinternaat gemoeten. Maar mijn ouders zagen dat niet zitten. Nog steeds word ik chagrijnig als ik me niet beweeg.”

Flikflaks en salto’s

Onder meer met bikram yoga houdt Ellen ten Damme zich fit. En met spontane flikflaks, salto’s en andere turnoefeningen. Twee keer moest ze worden behandeld voor borstkanker, de laatste keer in 2017. Dat was schrikken, maar ze voelt zich nu supergezond. De hogere leeftijd verwelkomt ze: „Ik heb het gevoel dat ik een laatbloeier ben, dat ik langzaam steeds beter word. Nu vind ik het heerlijk om met de sound bezig te zijn en met de energie op het podium. Ik hoop dat ik op mijn best ben als ik tegen de 60 ben.” Haar rust vindt Ten Damme op haar woonboot in Amsterdam, maar als het even kan, gaat ze naar haar landhuis in Zuid-Frankrijk, dat ze aan het opknappen is. „Met de lokale boeren spreek ik Frans. Ik zal wel moeten, maar ik vind het ook erg leuk om die taal te oefenen. Dat is goed voor de nieuwe show, hoewel er niet alleen Franse liedjes in zullen zitten. Het buikdansen van de Parade zal ik zeker meenemen in Casablanca. Overigens vind ik het oude Luxor Theater in Rotterdam een leuke plek om op te treden. Ook de stad bevalt me. Van dat moderne hou ik steeds meer. Het is er niet zo propperig als in de binnenstad van Amsterdam. Dat museumachtige, dat alles netjes moet blijven, daar hou ik helemaal niet van. Die rauwheid van Rotterdam vind ik mooi.”

Oude Haven Zomerfestival

Voor programmeur Kirsten Vennix is een optreden van Ellen ten Damme op het Oude Haven Zomerfestival een langgekoesterde wens. Zeven jaar al bestaat het gratis toegankelijke festival met opmerkelijk grote acts. In de intieme setting van de Oude Haven lieten artiesten als Ruben Hein, Jett Rebel, Sabrina Starke en Mike Boddé zich in de afgelopen jaren snel overhalen voor een optreden. Daarbij hielp de sfeer van ongedwongen gezelligheid in dit uitgaansgebied met historische schepen, de markante kubuswoningen en het Witte Huis. En nu staat Ellen ten Damme op het podium. Kirsten Vennix: “Ik wilde haar al heel lang, omdat ze de optredens altijd speciaal maakt voor de plek waar ze speelt. Ze bedenkt een week van tevoren wat ze precies gaat doen. Zo krijg je iets unieks op het grote podium op het Gelderseplein. Maar zeker ook als ze voor een klein groepje mensen optreedt op het dakterras van het Witte Huis.”

Populair zijn op de festivaldag de luisterbootjes, waarbij een klein groepje mensen met een artiest mee dobbert. Kirsten Vennix treedt zelf ook op en brengt voor kleine groepjes mensen serenades in het Brugwachtershuisje. „Ieder podium is uniek. We willen dat de muzikanten voor iedere plek iets bijzonders creëren. Zo ontstaat de magie van het festival.”

Vennix tipt de optredens van de jonge Rotterdamse singer-songwriter Oliver Pesh. „Hij begon bij ons als 16-jarige. Het is leuk om te zien hoe hij zich heeft ontwikkeld. Als afsluiter hebben we Banana Savannah. Deze swingende Rotterdamse band is nog niet zo bekend, maar wij vinden ze te gek klinken.”

Op 1 september is Ellen ten Damme te zien op het Oude Haven Zomerfestival. Op 6 en 7 december treedt ze in het oude Luxor Theater op met de show Casablanca. In beide gevallen wordt ze begeleid door haar band The Magpie Orchestra.