Merel Driessen Binnenland 21 jul 2018, 07:30

Leestijd: 3 minuten

Na 15 jaar bouwen eindelijk open: Noord-Zuidlijn

Na ruim vijftien jaar bouwen gaat het dan eindelijk gebeuren: zaterdag wordt de Amsterdamse Noord-Zuidlijn geopend. Met de nieuwe metrolijn kunnen reizigers voortaan in een kwartier van Amsterdam-Noord naar -Zuid, of andersom.

Hoewel zondag pas de dienstregeling ingaat, wordt de nieuwe metrolijn zaterdag met een groot feest geopend. In de ochtend houdt cabaretier Martijn Koning een korte conference over de totstandkoming van de Noord-Zuidlijn en houdt de nieuwe burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, een toespraak. Uiteindelijk nemen een paar honderd genodigden vanaf Amsterdam Centraal Station de allereerste officiële metro naar station Noord. ’s Middags kunnen 50 duizend belangstellenden een gratis testritje maken. De feestelijke opening kost ongeveer een half miljoen euro.

Hoofdpijndossier

De Noord-Zuidlijn was een echt hoofdpijndossier voor Amsterdam. De bouw van de 9,7 kilometer lange metrolijn kostte zo’n 3,1 miljard euro. De openingsdatum van de metrolijn werd wel acht keer verschoven. In april maakte de Amsterdamse wethouder Verkeer en Vervoer Pieter Litjens bekend dat de Noord-Zuidlijn deze zaterdag dan eindelijk geopend zou worden.

Al in 1968 lagen de eerste plannen voor de Noord-Zuidlijn op tafel. Doordat het mis ging bij de aanleg van de Oostlijn, besloot de gemeente om geen nieuwe metrolijn aan te leggen. Eind jaren 80 kwam de gemeente toch met plannen voor de metrolijn van Amsterdam Noord naar -Zuid. Bijna tien jaar later presenteerde de gemeente het plan: de Noord-Zuidlijn moest in 2005 worden geopend en kostte omgerekend bijna 700 miljoen euro. In een referendum stemde een meerderheid tegen de komst van de nieuwe metrolijn. Maar omdat de opkomst te laag was, werd het referendum ongeldig verklaard en ging de bouw gewoon door.

Bouwput

Drie jaar voor de geplande opening van de metrolijn, werd duidelijk dat de Amsterdammers nog tot minstens 2011 moesten wachten voordat ze van Amsterdam-Noord naar -Zuid konden reizen. In de jaren daarna veranderde Amsterdam in een grote bouwput, stegen de kosten van de aanleg en werd de opening alsmaar verder uitgesteld. Uiteindelijk moest in 2008 het werk worden stilgelegd: aan de Vijzelgracht waar de lijn onderdoor loopt, verzakten de huizen. Er werd zelfs aan gedacht om helemaal te stoppen met de bouw van de metrolijn. Toch zette de gemeente door, wel met een uitgestelde openingsdatum en opnieuw hogere kosten.

Vanaf 2009 ging het beter. Drie jaar later waren alle tunnels eindelijk geboord en konden ze met elkaar verbonden worden. De rails en stations konden ook gebouwd worden. Tien jaar na de eerste geplande opening, stond er eindelijk een metro op de rails. Door scheuren in het gebouw van Amsterdam CS en het failliet gaan van twee betrokken bouwbedrijven, werd de opening weer uitgesteld. De testritten bleven doorgaan en uiteindelijk werd de geplande opening toch gehaald: 22 juli 2018.

De metrolijn die in 2005 zou moeten openen en 700 miljoen euro zou kosten, opent dertien jaar later. De kosten? 3,1 miljard euro.