Ilja Post Binnenland 28 mei 2018, 13:41

Leestijd: 4 minuten

Tien dagen vuur in en om Charlois

Iedere wijk zijn eigen vuur, te beginnen met haar eigen Oud-Charlois. Dat is het motto van lokaal kunstenares Tess van Wijnen die tijdens Charlois Speciaal tien dagen lang een groot kampvuur bouwt voor en met de buurt.

Iedere buurt zijn eigen kampvuur

Het wordt gezien als één van de belangrijkste uitvindingen van de mens: het moment waarop we het maken van vuur onder de knie kregen. Vuur gaf ons warmte, licht en bescherming. Maar het bracht mensen ook eeuwenlang samen. Zo’n kampvuur nodigde uit om samen de dag af te sluiten, muziek te maken en verhalen te delen.

Tess van Wijnen, eerder actief geweest als opbouwwerker in de buurt, borduurt daarop voort met haar nieuwste kunstproject, Kampvuur Charlois. Althans, zij heeft er lang over nagedacht wat er gebeurt als wijkbewoners aan het einde van de dag bij elkaar komen rondom een kampvuur.

,,Vuur in de openbare ruimte als sociale verbinding is iets wat bijna niet meer gebeurt, terwijl we ooit één denkende mens zijn geworden door samen te koken op het vuur. Wat zou er gebeuren als je je buurman die je normaal enkel in de supermarkt groet, nu tegenkomt bij het kampvuur met een gitaar in zijn handen. Die gedachte maakt mij nieuwsgierig.”

Charlois Speciaal

Gedurende Charlois Speciaal, van 1 tot en met 10 juni, zal zij daarom tien dagen lang, iedere avond een groot kampvuur bouwen met hulp uit de buurt. ,,Het vuur start iedere avond om 19.00 uur en wordt opgeluisterd met optredens van professionele verhalenvertellers zoals Ernest van der Kwast en Jeroen Naaktgeboren en muzikanten als The Neons And The Deons en de WijkJam. Een speciaal aangestelde vuurmeester zorgt ervoor dat alles veilig en netjes blijft.”

Oude bakfiets

Maar om vuur te maken, heb je brandhout nodig. En om het kampvuur écht van de buurt te laten zijn, haalt Van Wijnen dit op bij de bewoners zelf. In de dagen voorafgaand aan Charlois Speciaal trekt ze met een oude bakfiets langs de deuren om spullen op te halen die verbrand mogen worden. ,,De bewoners zijn dan ook een belangrijk onderdeel van het laten branden van het vuur”, zegt ze. ,,Zonder hen geen kampvuur.”

Hout sprokkelen

Op de vraag of dat vuur dan geen overlast veroorzaakt in de vorm van fijnstof uitstoot en roetneerslag heeft ze een duidelijk antwoord. ,,Ja, er is uitstoot. Maar ik wil dat we nadenken over de vorm van uitstoot. Ik eet zelf weinig tot geen vlees en heb geen auto, maar ik maak wel vuur. Dus ik weet niet of ik meer uitstoot dan anderen. Wat ik wel weet: toen de mens alleen nog maar vuur had, was er minder vervuiling. Hout sprokkelen is minder schadelijk dan boren naar olie.”

Samen vuur maken

Met Kampvuur Charlois wil Van Wijnen dan ook letterlijk en figuurlijk terug naar onze basisbehoefte. ,,Ik zeg, denk na over de hoeveelheid auto’s, cruiseschepen of de uitstoot van een bedrijf als Shell. Is samen vuur maken dan echt het grote groot probleem, zoals onlangs wettelijk bepaald is…?”

De wijk als kunstproject

Overigens is het niet de eerste keer dat Van Wijnen haar eigen wijk als onderwerp en werkgebied gebruikt voor haar kunstprojecten. Twee jaar eerder organiseerde zij tijdens Charlois Speciaal een audiotour langs de Boergoensevliet, ‘Tour de Bourgondië’ genaamd, met geluidsfragmenten van nestelende vogels, de voorbijrazende tram en overpeinzingen van (oud-)bewoners.

Verbindingen zichtbaar maken

Van Wijnen: ,,Alles wat ik onderweg tegenkom, wil ik vastleggen. Zowel geluiden van de straat als verhalen van voorbijgangers. Een ieder die mee wil doen, is welkom. Dat zal ook nu, tijdens Kampvuur-Charlois, weer het geval zijn. Maar wat er precies gebeurt, is aan de bezoekers zelf. Ik probeer alleen verbindingen tussen mensen meer zichtbaar te maken. Mijn eigen perspectief is daarbij van ondergeschikt belang.”

Enthousiaste reacties

Maar de reacties vanuit de buurt geven vooralsnog energie. ,,Mensen lachen als ik met de kar langs kom, maken een praatje en geven zonder moeite een stukje hout met een verhaal mee. Laten we straks samen kijken hoe al die ingeleverde bijdragen, van al die verschillende mensen samen brandt.”

Aanschuiven bij het kampvuur? Deze wordt van 1 tot en met 10 juni dagelijks aangestoken om 19.00 uur. Locatie: nabij de keerlus van tram 2, halte Kromme Zandweg. Zie ook: www.charloisspeciaal.nl.