Tara Lewis Binnenland 27 mrt 2018, 12:30

Leestijd: 3 minuten

Hipster/Muslim, de finale

Een jonge Rotterdammer met baard. Is dat een hipster, of een moslim? Shirin Mirachor (31) hoopt met haar project Hipster/Muslim mensen aan het denken te zetten over vooroordelen en het effect van etiketten. Voor het project maakte ze fotoseries van hipster/moslim-duo’s, die met elkaar van kleding ruilden. De afgelopen vier jaar portretteerde ze twaalf duo’s in vier steden: Brussel, Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen.

Expo en debat

Ze deed daarnaast interviews, organiseerde debatten, exposities en maakte verschillende korte documentaires. Vrijdag 30 maart komen alle mannen samen in de stad waar het begon: Rotterdam. Die dag opent de verzamelexpositie op het Schouwburgplein, die na een week naar het Kruisplein verhuisd. ’s Avonds gaan de deelnemers in de Schouwburg met elkaar in debat over het thema ‘De Nieuwe Norm’.

Baard als symbool

Mirachor is half Nederlands en half Koerdisch/Irakees. ,,Zodoende kende ik veel moslims.” Als merkstrateeg voor Vice kwam ze tegelijkertijd met veel hipsters in contact. ,,Vier jaar geleden merkte ik dat de beeldvorming van mijn links-progressieve vrienden over moslims begon te veranderen. De eenzijdige berichtgeving in de media hielp ook niet mee.” Zelf komt Mirachor uit Rotterdam-West. ,,Een wijk waar hipsters steeds meer naar toetrekken, zonder dat ze echt in contact staan met andere culturen.” Dat dezelfde baard, die vier jaar geleden een rentree in het straatbeeld maakte, zo verschillend wordt geïnterpreteerd als hij door een moslim of een hipster wordt gedragen stond voor haar symbool voor toenemende ongelijkheid.

Djelleba

Ze besloot haar professionele capaciteiten om met sterk beeld de aandacht te kunnen trekken, in te zetten om aandacht te vragen voor de stigmatisering van moslims. Ze maakte koppels van hipsters (‘blanke, hippe, creatieve, stedelijke twintigers’) en moslims, die van kleding wisselden waardoor het voor de kijker niet duidelijk is wie-wie is. ,,Zo ontstond vanzelf een gesprek.” Een van de eerste deelnemers was medeoprichter van Groos: Tjeerd Hendriks. ,,Het viel hem op dat hij de djellaba slechts een paar minuten aanhad en mensen al anders naar hem keken. Dat is voor moslims continu het geval. Een van de jongens zei: ‘Mensen zien alleen mijn baard, zonder zich af te vragen of ik misschien van kunst en cultuur houd.’ Daarom wil ik dat de buitenwereld deze jongens leert kennen.”

Grimmig

Vier jaar later constateert Mirachor dat het debat over moslims alleen maar feller en grimmiger is geworden. ,,De burgemeester van Brussel is bijvoorbeeld positiever over de rol van orthodoxe joden in de samenleving, omdat ze in afgesloten gemeenschappen leven. Dat is toch schrijnend?”

Espresso Dates

Volgens haar gaat de emancipatie van stedelijke moslims gepaard met toenemende weerstand. ,,Hoe sterker zij zeggen dat ze er mogen zijn, hoe feller de reacties.” In de door haar georganiseerde debatten, zoals onlangs in Espresso Dates tijdens de expositie van Hipster/Muslim op het Middellandplein, durfden mensen met elkaar in gesprek te gaan over hun verschillende opvattingen. ,,Mijn conclusie is eigenlijk, je hoeft het niet met elkaar eens te zijn om met elkaar door een deur te kunnen.”

Koffie als ideaal

Toch merkt ze dat de maatschappij in toenemende mate antireligieus lijkt te worden, wat tot veel onderling onbegrip leidt. ,,Terwijl hipsters juist op zoek zijn naar zingeving, door yoga, reizen en zichzelf leren kennen. Maar ze geven zelf aan dat ze het gevoel van collectiviteit missen, iets wat moslims juist sterk hebben. Zoals Tjeerd Hendriks het zei, het enige ideaal wat de hipster heeft is goede koffie.”

Geheime agenda

Zo heeft het project ook geholpen om gestalte te geven aan haar ‘geheime agenda’. ,,Ik hoopte dat door moslims en hipsters als gelijke naast elkaar te zetten het de mogelijkheid zou geven om kritiek op allebei te hebben.” Inmiddels heeft Brussel gevraagd of ze in de stad vervolg aan het project wil geven. ,,Vrijdag komt Al Jazeera langs, dus wie weet wordt het nu verder internationaal opgepikt.”

Hipster/Muslim is onderdeel van Get Me, een Rotterdams collectief dat zich bevindt op het snijvlak tussen kunst en journalistiek, en probeert te balanceren tussen ethiek en esthetiek en zich richt zich op een nieuwe generatie activisten.