Julia Osendarp Nieuws 6 mei 2021, 20:00

Leestijd: 4 minuten

Niet depressief, maar wel doelloos, leeg, ‘bleh’? Het kan zijn dat je wegkwijnt

Je bent niet depressief en hebt geen burn-out. Maar voelt je doelloos, hebt weinig concentratie en je bent niet echt enthousiast. Dat heeft een naam en het heet: wegkwijnen. En luister, je bent absoluut niet de enige in 2021 die worstelt met mentale gezondheid.

Het ‘Meh-‘ of ‘Bleh-gevoel’ noemt de Amerikaanse psycholoog en schrijver Adam Grant het in de New York Times. Het zit namelijk tussen depressief en gelukkig zijn in. Volgens de schrijver is het de dominante emotie tijdens de huidige coronacrisis.

Coronacriris grote impact mentale gezondheid

Je hebt teveel energie voor een burn-out en je voelt je nog niet hopeloos genoeg voor een depressie. Het gaat om wegkwijnen, of zoals de auteur het in engels omschrijft languishing. Een gevoel van stilstand en leegte. De schrijver belicht het feit dat de huidige pandemie grote gevolgen heeft voor geestelijke gesteldheid van de mens.

Aan het begin van de coronacrisis werkten onze hersenen nog vanuit een angstmodus. We hanteren dan het principe van fight-or-flight oftewel vechten of vluchten. We ontwikkelden manieren om die angst te verlichten, zoals bijvoorbeeld het dragen van een mondkapje of 1,5-meter afstand houden. Maar doordat de pandemie doorettert maakt angst plaats voor wegkwijnen.

Ik voel gewoon mijn levenslust wegkwijnen en het is verschrikkelijk

— Ruben Brackman 🐵 (@partmussels) March 24, 2021

Tussen depressief en ‘bloei’

Volgens de auteur zit er veel tussen depressie en zoals hij het omschrijft „bloei”. In de psychologie ervaar je bij bloei een levensdoel, persoonlijk meesterschap en het gevoel dat je ertoe doet voor anderen. Bij depressie voel je je moedeloos, uitgeput en waardeloos. Wegkwijnen zit daar dus tussenin. Je hebt geen symptomen van psychische aandoeningen, maar mentaal gezond voel je je ook niet. Je functioneert niet optimaal.

Socioloog Corey Keyes bedacht te term languishing binnen de mentale gezondheid. Hij voorspelt dat de mensen die nu wegkwijnen een groot risico lopen op depressies en angststoornissen in het komende decennium. Ook een nieuw onderzoek onder Italiaanse gezondheidswerkers toont aan dat de ‘wegkwijners’ uit 2020 drie keer meer kans hadden op de diagnose posttraumatische stressstoornis.

7 tekenen dat het tijd is om je baan op te zeggen

Erkennen van wegkwijnen

Wegglijden, aftakelen of verslappen. Je merkt het wellicht niet zozeer bij jezelf. Dat leidt ertoe dat je geen hulp zoekt. Waarschijnlijk ken je vast wel iemand die momenteel wegkwijnt, zegt Grant.

We erkennen vaak pas een emotie als deze een herkenbare naam krijgt. Grant geeft in zijn artikel een voorbeeld waarbij het gevoel rondom de coronacrisis als rouwen wordt omschreven. Daardoor begrijpen we ons gevoel beter. Met zijn artikel hoopt Grant dat ‘wegkwijners’ sneller erkennen dat ze een wegkwijner zijn.

https://twitter.com/Solana1983/status/1325395652432551936

De schrijver en psycholoog geeft ook een aantal tips over hoe we het beste kunnen omgaan met wegkwijnen. Stap een is volgens hem het benoemen van het wegkwijnen. Hij legt uit dat het goed zou zijn als we op de vraag „Hoe gaat het?” zouden kunnen zeggen „Eerlijk gezegd, ik kwijn weg”. Volgens hem hoef je namelijk niet altijd te antwoorden dat het „Geweldig!” of „Goed” gaat. Zodra je wegkwijnen toevoegt aan je vocabulaire zul je het steeds meer in je omgeving herkennen.

Tips tegen het wegkwijnen

• ‘Flow’ – Deze term betekent dat dat je je laat meevoeren door een uitdaging of connectie. Je gevoel voor tijd, plaats of jezelf ebt dan even weg. Mensen die zich onderdompelen in een project voorkomen dat ze wegkwijnen. Dit kan een computerspel, Netflix-serie of andere hobby zijn.
• Ononderbroken tijd en volledige aandacht – We doen teveel dingen naast elkaar. Mensen zijn niet gemaakt om teveel dingen tegelijkertijd te doen. Stel grenzen, dit bevordert de productiviteit. En meer gedaan krijgen betekent veel voor onze dagelijkse portie vreugde en motivatie.
• Focus op een klein doel –  Concentreer je dagelijks op een uitdaging die voor jou belangrijk is. Een interessant project of een zinvol gesprek. Soms heb je slecht een kleine stap richting energie en enthousiasme nodig.

Mentale gezondheid normaliseren

Volgens de Amerikaanse psycholoog normaliseren we in onze huidige samenleving fysieke gezondheidsproblemen, maar stigmatiseren we mentale worstelingen. En daar moeten we volgens hem iets aan veranderen. Dat je niet depressief bent, betekent niet automatisch dat alles goed met je gaat. En als je geen burn-out hebt, betekent dat niet dat je je vreselijk enthousiast voelt. Erkennen dat er veel mensen wegkwijnen, kan uiteindelijk mogelijkheden bieden.

Adam Grant is een psycholoog en professor op de Amerikaanse universiteit  Wharton. Hij schreef onder meer het boek Think Again: The Power of Knowing What You Don’t Know en is schrijver voor de Amerikaanse krant The New York Times. Verder presenteert hij de TED-podcast Worklife.

Internationale studenten zijn eenzaam in Nederland: ‘Een koude douche’