Iris Hermans Nieuws 3 apr 2020, 13:45

Leestijd: 6 minuten

Schoonmaakheld Luuk pakt coronakamers zéér grondig aan

Schoonmakers zijn van cruciaal belang, zeker in deze tijden. Specialistisch reiniger Luuk pakt coronakamers en de ic goed aan met z’n schoonmaakwagen, mop en wegwerpdoeken. Dat het coronavirus serious business is, ziet hij dagelijks met eigen ogen, vanachter z’n beschermingsbril.

Hij heeft nét z’n dienst erop zitten en de werkwagen doorgegeven aan een andere collega uit het calamiteitenteam. „Zo meteen even douchen, dat is verplicht, omkleden en naar huis.” Luuk van Hemert werkt voor schoonmaakbedrijf CSU en zijn werkplek is al acht jaar het Maastricht UMC+ . Schoonmaker in de volksmond, specialistisch reiniger om precies te zijn. Hij zit in het calamiteitenteam dat 24 uur per dag bezig is met het bestrijden van het coronavirus door alles grondig te reinigen en te desinfecteren, vooral op de zogenaamde corona-kamers, IC, spoedeisende hulp en het operatiecomplex. De werkdruk groeit nu, evenals het aantal coronapatiënten, met de dag. Waar er ‘vroeger’ twintig desinfecties van normale kamers op de planning stonden, zijn dat er nu al gauw 72, and counting.

Gewend aan z’n look

Beschermend mondmasker, bril en haarnet op, geel isolatieschort aan. Als hij zichzelf in de spiegel of weerspiegeling van de ramen ziet, glimlacht-ie soms even in z’n kapje, maar eigenlijk is hij inmiddels wel gewend aan z’n onherkenbare werk-look. De blauwe handschoenen mogen pas – na handdesinfectie – aan op het schoonmaak-moment-suprême en als-ie die heeft aangetrokken, is de reiniger niet te stoppen. Bewapend met wegwerpdoeken en een mop, die na elke vloerbeurt met een desinfecterend wasmiddel op 90 graden wordt gewassen, gaat hij aan de slag. „Ik vind het heel fijn dat ik dankzij mijn werk patiënten een schone en vooral veilige omgeving kan aanbieden.”

Reinigen is kortgezegd het schoonmaken van het oppervlak, desinfecteren is de grondige verwijdering van virussen en bacteriën. De desinfectie van het coronavirus doen ze met 1000 ppm chlooroplossing, legt Luuk uit. Niet het standaard schoonmaakwerk, „en het een kan niet zonder het ander.” Dat hij meer dan een ‘poetsman’ is, blijkt wel uit z’n takenpakket, waar hij ook specialistische opleidingen voor heeft gevolgd. Hij somt geroutineerd op wat hij elke dag doet in de ‘besmette kamers’ wanneer iemand is ontslagen, overgeplaatst of overleden. Variërend van het vervangen van alle gordijnen en luierboxen tot het reinigen en desinfecteren van de roosters, het hoog stofwerk, randen en richels, sanitair, plafond, muren, lampen, deuren en zeepdispensers. Maar ook het wassen van de ramen, het dweilen van vloeren. En er is meer. Het schoonmaken van de trapleuningen en liftknopjes bijvoorbeeld. „En als het stomazakje van een patiënt lekt, ruimen wij dat ook op. Hoort erbij.” De scherpe en strenge hygiëne- en veiligheidsprotocollen van het Maastricht UMC+ werden ook hiervoor al gehanteerd, wel is er een coronaprotocol bijgekomen over ‘de strikte virale isolatie’. Je kunt de protocollen ook zien als een soort handige checklist, „zodat je niets vergeet.”

Serious business

Dat het coronavirus serious business is, ziet hij dagelijks met eigen ogen, vanachter z’n beschermingsbril, zeker als hij op de spoedeisende afdeling of ic aan het werk is. „Een paar bedden verderop wordt dan iemand gereanimeerd en is aan het vechten voor z’n leven. Je ziet en hoort veel mensen die aan het hoesten zijn of aan de beademing liggen. En ik zie familieleden huilend binnenkomen en huilend weggaan.” Luuk is even stil aan de andere kant van de lijn. Het hoort allemaal bij z’n vak, net zoals de dood bij het leven hoort, en hij kan er goed tegen. „Maar het raakt me zeker wel.”

Waardering

Hij merkt meer waardering voor het vak dan vóór de crisis en krijgt veel positieve reacties in het Maastricht UMC+. „Iedereen is hier dankbaar voor het werk dat we verrichten. Voornamelijk het verplegend personeel stelt dit heel erg op prijs, ze voelen zich veilig.” Maar ook van buitenaf groeit de waardering, en dat is wel eens anders geweest. „Maar als wij ziek worden of zeggen: we doen het niet meer, dan heeft de hele wereld een groot probleem.” Dat zal niet snel gebeuren, lacht de opgeruimde specialistisch reiniger. Hij houdt van z’n werk. Van de resultaatgerichtheid, van het ritme. „Van de positieve berichten die ik de laatste tijd veel krijg.”

Hij woont nog thuis, vertelt de twintiger en ook daar poetst hij tot grote vreugde van z’n moeder regelmatig en ziet hij vaak nét even wat meer dan zij, tijdens het schoonmaken. „Dan geef ik er m’n eigen draai aan.” Ervaren reinigers-jargon voor: dan wordt het nóg schoner. Of ze zich bij hem thuis weleens zorgen maken? Tja. Wel een beetje, af en toe. Logisch ook. „Een ongelukje zit altijd in een klein hoekje, ook in het ziekenhuis, maar door de protocollen en alle collega’s die altijd heel goed op elkaar letten, maken we het risico zo klein mogelijk. En ik probeer tijdens het werk ook gewoon niet aan m’n gezicht te zitten. Lukt ook bijna niet met al die beschermende dingen op!”

Cross-overs

Diane van Dijk is directeur Commercie & Hospitality bij het Brabantse CSU, dat als een van de grootste schoonmaakbedrijven werkzaam is voor klanten door het hele land. Een onwerkelijke tijd, noemt ze het: „Wat zitten we toch in een rare film met z’n allen, denk ik elke ochtend als ik wakker word.” Binnen de schoonmaakbranche is alles „enorm veranderd” en zijn cross-overs aan de orde van de dag. „Sommige sectoren liggen nu helemaal stil, terwijl in de zorg steeds meer mensen nodig zijn, waardoor we nu veel van onze medewerkers omscholen om in de ziekenhuizen en instellingen aan de slag te kunnen.” Want waar er tot een paar weken geleden nog volop werk was in de reiniging van horeca, evenementen en vakantieparken, ligt dat allemaal op z’n gat.

Het is wel echt andere koek, beaamt Van Dijk, alleen al om „de mentale overwinning” die moet plaatsvinden, want van bijvoorbeeld een slachthuis naar een ziekenzaal switchen, is wel een ding, al is de hygiëne op beide plekken extreem belangrijk. Bij CSU zijn ze niet voor een gat te vangen. „We zorgen voor omscholingscursussen via trainingen en e-learning en ze worden de eerste dagen goed begeleid.”

Op z’n kop

En natuurlijk heerst er angst, ook onder hun medewerkers, iets wat ze proberen weg te nemen door goed met elkaar te praten en op de protocollen en RIVM-richtlijnen te wijzen. „Het is voor iedereen wennen en alles wordt op z’n kop gezet, maar meer dan ooit zijn onze mensen bereid dat stapje extra te doen en te helpen waar ze kunnen.”

De waardering voor het schoonmaakvak is nog nooit zo groot geweest. Van grote bedank-advertenties in de grote kranten tot in de speech van de Koning en „die wereldberoemde toespraak” van premier Rutte. „Hij begint met de zorghelden en meteen als tweede worden expliciet de schoonmakers genoemd. Heel fijn dat mensen nu het belang van die ondersteunende beroepen erkennen. Dat is dan tenminste iets moois wat uit deze crisis komt. We worden nu echt gezien.”