Julia Osendarp Nieuws 2 apr 2020, 14:59

Leestijd: 4 minuten

‘Corona-bezoekregeling in verpleeghuizen moet soepeler’

Door het coronavirus mag bezoek in verpleeghuizen niet meer langs komen. Maar wat als je wellicht je laatste dagen in eenzaamheid slijt? Zorgorganisatie LOC pleit voor een versoepeling van de bezoekregeling.  

Marthijn Laterveer is coördinator bij LOC, een overkoepelende organisatie waarvan duizend cliëntenraden uit de zorg lid zijn. Vanuit die raden signaleerde de organisatie dan ook de vraag om versoepeling. „We kregen veel telefoontjes en e-mails van mensen die dit aankaarten. We begrijpen de maatregelen rondom de coronacrisis en het belang van de veiligheid in de maatschappij. Toch moeten we niet vergeten dat er oude mensen tussen de 85 en 90 jaar zijn die niet meer hun partner mogen zien.”

Waddeneilanden

Laterveer legt uit dat de meeste mensen in verpleeghuizen zes tot negen maanden verblijven tot ze overlijden. „Hoe hard het ook klinkt. We horen veel mensen zeggen: ‘We hebben liever dat onze partner overlijdt aan het coronavirus, dan dat we elkaar een maand niet mogen zien’.”

De maatregelen rondom het virus zijn verlengd en besmetting wordt zoveel mogelijk voorkomen. „Maar er zit ook nog een menselijke kant aan het verhaal”, zegt Laterveer. LOC pleit voor versoepeling van de bezoekregeling. Daarbij wil de organisatie dat er op lokaal niveau wordt gekeken naar mogelijkheden. „In een dorp in Brabant moet je anders omgaan met de bezoekregeling dan op de Waddeneilanden, waar momenteel geen corona is.” Laterveer vertelt dat daarbij de verantwoordelijkheid bij verpleeghuizen, cliëntenraden, het personeel en de bestuurders moet komen. „De situaties zijn te verschillend. Daarin moet de balans gezocht worden.”

IC’s

Joris Slaets is hoogleraar ouderengeneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en is het eens met het verzoek van LOC. „Het besluit is genomen onder het mom van het beschermen van kwetsbare ouderen. Ik vind dat een onjuiste beeldvorming. Er zijn zeker ouderen die niet op dergelijke bescherming zitten te wachten met als gevolg dat het enige wat hun leven nog de moeite waard maakt, betekenisvolle relaties, van ze wordt afgenomen. Dat alles zonder de ouderen zelf iets te vragen.”

Volgens Slaets helpt de bezoekregeling niet om de IC’s te ontlasten. „Mensen uit een verpleeghuis worden zelden of nooit naar een IC gestuurd in Nederland. Ik vind dat de terechte maatregelen van social distancing er niet zijn om kwetsbare ouderen te beschermen, maar om de mensen te beschermen waarvan je houdt, zoals een partner, vriendin of kind.” En dat maakt volgens de hoogleraar het verschil. „Het in de hand proberen te houden van de mortaliteit in de bevolking gaat niet over kwetsbare ouderen, maar over deze mensen die dood gaan wanneer er geen ziekenhuis en IC-bed beschikbaar is.”

Angst

De 58-jarige partner van Jessica (50) woont sinds zijn hersenbloeding in een verpleeghuis. Haar partner is een van de jongsten in het huis. (Jessica wil niet dat haar achternaam vermeld wordt.) Ze legt uit dat het niet kunnen bezoeken van haar man ‘dubbel’ voelt. „Voor het coronavirus kwam ik iedere dag bij hem. Hij kan niet meer goed praten, maar we begrijpen elkaar nog steeds. Door de regeling is het nu leeg en stil. Niet alleen voor mij, maar ook voor hem.” Het liefst zou ze haar partner willen opzoeken, maar ze voelt ook angst. „Hij is van een gezonde man, een kwetsbaar persoon geworden. Ik ben bang om hem aan te steken.”

Die angst zorgt bij haar ook voor twijfels over de eventuele versoepeling van de bezoekregeling. „Het nadeel is dat een versoepeling grote gevolgen kan hebben. Ik denk dat er goed nagedacht moet worden of daarin de veiligheid en gezondheid gewaarborgd wordt. Dat vraag ik me af.” Jessica vertelt dat ondanks dat de impact op mensen in een verpleeghuis groot is. „Echt gelukkig zijn mensen niet in een verpleeghuis. De eenzaamheid kun je als buitenstaander niet begrijpen. Daardoor is er veel verdriet onder de bewoners, zeker onder diegenen die veel bezoek kregen. In een verpleeghuis ben je afhankelijk van de verpleging en de mensen om je heen. Dat stukje buitenwereld valt nu volledig weg.”

Dilemma

Volgens Hoogleraar Slaets is de impact voor ouderen en dierbaren „desastreus”. „Er spelen in dit dilemma niet alleen normatieve belangen zoals de veiligheid van personeel, familie of de samenleving. Nee, ook relationele belangen spelen een rol. De laatste zijn voor de kwaliteit van leven van ouderen belangrijker dan de eerste.” Slaets’ zijn advies in dit geval: „Sta zoveel mogelijk toe dat kwetsbare ouderen andere keuzes kunnen maken wanneer ze dat willen. Erken dat dit een dilemma is en werk aan zorgvuldige procedures om die individuele afweging te maken.”

LOC blijft hun verzoeken opnoemen in gesprekken met het ministerie. Laterveer noemt ook nog de bezoekregelingen in ziekenhuizen op. „Momenteel mag je in een ziekenhuis wel op bezoek. Dat terwijl daar ook veel ouderen liggen en het besmettingsgevaar groot is.”