Redactie Metro Nieuws 26 mrt 2020, 07:36

Leestijd: 3 minuten

‘Na dit virus krijgen we een mooiere samenleving’

Als het virus is overgewaaid en de wereld tot bedaren komt, zal de mensheid anders zijn. Beter. Dat zegt Erik Matser, klinisch neuropsycholoog uit Helmond.

„Het is een hele grote klap die we nu allemaal te verwerken krijgen. Daardoor gaat het individualisme, het zich van de groep afkeren, van vooral veel jonge mensen veranderen. Het worden wij-denkers."

„Er gaan straks minder mensen afbranden", zegt de wetenschapper. Ruim een jaar geleden noemde Matser het toenemende aantal burn-outs het grootste risico in de huidige samenleving. Hij verwierf eerder onder meer grote bekendheid door aan de basis te staan van veranderde regelgeving bij internationale sportfederaties om hersenletsel te voorkomen én is persoonlijk begeleider is van veel internationale beroemdheden.

Positief gevoel

„We gaan terug naar onze roots. In deze tijden leren we dat we iets voor een ander moeten doen en dat geeft een positief gevoel en energie. Dat is een natuurlijk proces dat in de hersenen zit. We gaan straks weer meer op elkaar letten." Maar we moeten ‘het gevecht’ eerst winnen.

Matser: „Cruciaal is dat de bevolking wordt uitgelegd waarom we het gaan winnen. Niet hoe we gaan winnen. Het ‘waarom’ wordt verwerkt via het gevoelssysteem (het limbisch systeem) van de hersenen. En mensen maken keuzes op basis van gevoel. Rutte heeft heel goed uitgelegd waarom we het gaan redden en wat we daarvoor moeten doen. Waarom we niet naar buiten mogen. Als hij alleen maar ‘sec’ maatregelen had aangekondigd waren we met honderdduizenden tegelijk de straat op gerend. Dat is niet gebeurd, want wat hij zei dat klopte."

We staan nog maar aan het begin van een heel moeilijke wedstrijd, zegt Matser. Hij refereert aan de tijd dat hij bij de grote Engelse voetbalclub Chelsea werkte. „Ik heb John Terry, toenmalig aanvoerder, vlak voor grote wedstrijden van dichtbij meegemaakt. Hij legde de strategie uit aan zijn medespelers en straalde daardoor controle uit. Hij vertelde naast hoe ze tactisch gingen spelen vooral waarom ze deze tactiek hanteerden. Waarom ze gingen winnen. Dat geeft een bepaald gevoel van zekerheid waardoor mede de wedstrijd op psychologische gronden werd gewonnen."

Gedragsverandering

Gedragsveranderingen zijn voor mensen heel moeilijk, aldus Matser. „Dat is eigen aan de soort. En nu worden we ineens geconfronteerd met extreme veranderingen. Alles wat altijd normaal was kan nu niet meer. Deze onzekerheid veroorzaakt angst en is een aangeboren stressproces bij mensen. Ik begrijp dat heel veel mensen het daardoor heel moeilijk hebben. Het is belangrijk dat men zich vasthoudt aan de gekozen strategie van onze leiders en waarom we dat doen. Dat geeft rust en zekerheid."

Wat de politiek heel goed doet volgens Matser is alles te benoemen waardoor er een sterk geloof in de aanpak is ontstaan. „In de huidige situatie doen we dat in Nederland geweldig. Rutte zegt te begrijpen dat dit heel vervelend is, virologen lichten ons op een indrukwekkende manier voor. We geloven onze leiders en wetenschappers. Ik werk veel in het buitenland maar ik vind het echt fantastisch dat ik nu in Nederland zit. Want ik krijg het gevoel dat we het hier, op onze manier, samen gaan redden."

Neem de mensen vooral ook mee in successen, hoe klein ook. Matser: „Ik hoorde net Jaap van Dissel zeggen dat het een klein beetje de goede kant op lijkt te gaan met de bestrijding van het virus. Zijn woorden gaan meteen in het collectieve gevoel van de mensen zitten. Het gevoel van: ‘We hebben het moeilijk, maar we gaan de goede kant op, het gaat lukken. Het gaat even duren, maar we geloven erin. De veranderingen, hoe zwaar ook, leiden tot iets’. Laat daarom mensen met visie de hele crisis telkens uitleggen waarom het werkt, daardoor winnen wij."