Redactie Metro Nieuws 9 mrt 2020, 05:00

Leestijd: 3 minuten

Megaproces MH17 van start

Jaren na de MH17-ramp start maandag dan het strafproces. Vier verdachten staan terecht voor betrokkenheid bij het neerhalen van het vliegtuig.

In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol start vandaag de strafzaak tegen de mannen die verdacht worden van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. De verdachten zijn drie Russen en een man uit Oekraïne. Ze staan terecht voor het aanleveren van de Buk-raket waarmee MH17 werd neergehaald.

Buk-raket

Op 17 juli 2014 vertrok vlucht MH17 van Schiphol naar Kuala Lumpur. Onderweg stortte het toestel neer, boven Oost-Oekraïne in de regio Donetsk, waarbij alle 298 inzittenden om het leven kwamen. Uit meerdere onderzoeken is inmiddels duidelijk dat MH17 is neergehaald met een Buk-raket. Die is waarschijnlijk afgevuurd door pro-Russische separatisten die actief waren in Oost-Oekraïne.

De vier mannen die worden vervolgd, worden er door het Openbaar Ministerie van verdacht betrokken te zijn bij het neerhalen van het toestel met een Buk-raket. Het gaat om rebellenleider Igor Girkin, zijn rechterhand Sergej Doebinski, diens assistent Oleg Poelatov en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko. Het is nagenoeg zeker dat geen van hen in de rechtbank zal verschijnen. Ook laat -voor zover bekend- alleen verdachte Poelatov zich door advocaten vertegenwoordigen.

Op de misdaden waar de mannen terecht voor staan, staat een levenslange gevangenisstraf. Maar mochten ze hiertoe worden veroordeeld, dan is het nog maar de vraag of ze ook daadwerkelijk de gevangenis ingaan. Zij zitten namelijk in Rusland, en dat land weigert mee te werken.

Eerste fase van het proces

Voor deze zaak houdt de rechtbank Den Haag zitting op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. De rechtbank heeft in totaal 25 weken uitgetrokken voor het megaproces, tot en met maart 2021. Hoeveel tijd daarvan gebruikt gaat worden en of het genoeg is, is overigens nog niet duidelijk.

In deze eerste fase wordt er gekeken wie er ter zitting zullen verschijnen, hoe het staat met het onderzoek en wat er nog allemaal moet gebeuren. De rechtbank kan dus nog niet zeggen wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak kan beginnen.

De rechters die het proces voor hun rekening zullen nemen, zijn rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis, Dagmar Koster en Heleen Kerstens-Fockens. Daan Glass is aangewezen als reserverechter. Mogelijk wordt er nog een tweede reserve aangesteld.

Nabestaanden

Het is niet bekend hoeveel nabestaanden de rechtszaak bij zullen wonen. Wel is het duidelijk dat meerdere naasten van de omgekomen inzittenden uit de hele wereld bij een deel van het proces willen zijn. Het grootste gedeelte zal de zaak niet op de rechtbank volgen, maar vanaf een eigen locatie. In de rechtbank mogen ze ook gebruik maken van hun spreekrecht. Maar wanneer dat is, wordt pas duidelijk in de loop van het proces.

Stoelenprotest

Zondag, een dag voor het begin van de strafzaak, zijn tegenover de Russische ambassade in Den Haag 298 stoelen geplaatst. Die lege stoelen vertegenwoordigen de 298 slachtoffers van de MH17. Het is een stil protest tegen de houding van Rusland, dat volgens de initiatiefnemers het onderzoek naar de ramp doelbewust tegenwerkt. Dit is de derde keer dat Werkgroep Waarheidsvinding MH17 deze actie organiseert.