Vincent Smit Nieuws 4 mrt 2020, 21:49

Leestijd: 4 minuten

Meer ouders, meerwaarde of niet?

Volgens onderzoekers zou het voor bepaalde groepen pleegkinderen wenselijk zijn om meer dan twee wettelijke ouders te hebben.

Het is in Den Haag al jaren een punt van discussie: meerouderschap. Nu is het zo dat wanneer een kind geadopteerd wordt door bijvoorbeeld de pleegouders, de juridische band met de geboorteouders vervalt. Volgens onderzoeker Machteld Vonk van de Vrije Universiteit Amsterdam, is het wenselijk om naar de mogelijkheden voor meerouderschap te kijken én om de kinderen daarbij te betrekken. „Wij merkten echt dat kinderen zelf meer inspraak in hun situatie willen hebben."

Een belangrijk gevolg van meerouderschap zijn enerzijds de rechten en plichten die pleegouders krijgen, die worden dan even groot als die van de biologische ouders. Anderzijds blijven de kinderen ook als ze volwassen zijn, deel uitmaken van beide gezinnen. Er zijn in Nederland iets meer dan 21.000 pleegkinderen.

Koffie met bio-moeder

„Je kunt heel goed samenwerken met biologische ouders”, zegt pleegmoeder Nieske Selles. „Ik ben net samen met de biologische moeder naar de nieuwe school van mijn pleegdochter geweest. Dan stel ik haar ook voor als ‘de moeder van’. Dat geeft haar het gevoel dat zij erkend wordt. Bij goed contact met biologische ouders kan het fijn zijn als je samen de opvoeding doet.”

De voogdij van de kinderen van Selles ligt niet bij de biologische of pleegouders, maar bij een aangestelde voogd. „Die is juridisch verantwoordelijk. Als er een handtekening nodig is, dan moet de voogd die zetten. Het zou fijn zijn als pleegouders wat meer rechten zouden krijgen. Nu moeten we bijvoorbeeld als een van de kinderen een beugel wil, eerst een handtekening van een voogd hebben.”

Selles denkt dat het voor sommige kinderen fijn kan zijn om vier wettelijke ouders te hebben, maar plaatst wel een kanttekening. „Als je een minder goede relatie hebt met de biologische ouders, kunnen zij het gevoel krijgen dat je hun kind afpakt.”

De moeder van vijf, waarvan drie pleegkinderen, is van mening dat het kind voorop moet staan. „Het kind komt in zo’n situatie nog meer tussen ouders in te staan. Een kind moet het gevoel hebben dat ze van hun biologische ouders mogen blijven houden. Hoe beter de relatie tussen ouders en pleegouders is, hoe makkelijker dat voor een kind is.”

Drugsverslaafde ouders

Dat een relatie met de biologische ouders niet altijd goed is, weet pleegmoeder Carmen. Zij wil anoniem haar verhaal vertellen, Carmen is een gefingeerde naam. „Wij hebben twee kindjes van drugsverslaafde ouders, die zouden hier nooit mee akkoord gaan. Ik denk dat dit veel strijd op kan leveren met biologische ouders van kinderen.”

Carmen heeft in totaal vijf pleegkinderen, vier daarvan zitten al jaren bij haar, eentje sinds kort. De laatste gaat weer naar huis als het thuis beter gaat. „Wij konden zelf geen kinderen krijgen. Toen hebben we gekeken naar de opties. Uiteindelijk zijn we bij pleegzorg beland. De kinderen zijn echt een onderdeel van ons gezin geworden.”

Het contact met de biologische ouders heeft Carmen via pleegzorg. „Het is niet dat ze hier op de koffie komen, daar is het contact te slecht voor. We hebben wel met alle ouders contact, met de een wat moeizamer dan met de ander.”

De pleegmoeder denkt dat meerouderschap niet de oplossing is. „Ik zie de meerwaarde er niet van in. Vaak hebben biologische ouders problematiek waardoor dit niet gaat werken. Het zou natuurlijk mooi zijn als het kan, maar dan moet de samenwerking echt goed zijn. En dat is bij negentig procent van de gevallen denk ik niet zo.”

Standpunten politiek

Uit een rondgang door Metro langs de coalitiepartijen blijkt verdeeldheid. CDA-kamerlid Madeleine van Toorenburg: „Het is goed dat nu wordt bezien hoe de band met biologische ouders in stand kan worden gehouden, maar juridisch meerouderschap lijkt ons niet de beste oplossing. Dat levert namelijk weer nieuwe problemen op.” De VVD geeft aan dat het goed is om te kijken naar de belangen van pleegouders maar dat meerouderschap wellicht voor nu nog een stap te ver is.

D66 is iets positiever: „Je ziet dat het familierecht beter bij de tijd moet worden gebracht. Er is een behoefte blijkt ook uit dit onderzoek” aldus Vera Bergkamp. De ChristenUnie geeft aan ze de rechten van pleegouders belangrijk vinden maar dat er wel goed gekeken moet worden naar de consequenties. „De verhoudingen binnen gezinnen worden hierdoor namelijk complexer.”