Iris Hermans Nieuws 23 mrt 2020, 17:41

Leestijd: 6 minuten

Kunst via vlogs én Instagram live: ‘Zoveel hartjes niet verwacht’

Nu je geen museum meer in mag, komt de kunst naar jou toe, dankzij Teylers Museums hoofdconservator Terry die live gaat op Insta en er zichtbaar zin in heeft, „zo veel hartjes had ik niet verwacht” én de cultuurvloggers van het nét opgerichte Thuismuseum.nl: kijken, kijken, niet lopen, „we willen cultuur bij de mensen thuis brengen, en de musea helpen.”

‘Nu kan ik eindelijk zeggen: ik ben in het Teylers Museum geweest!’ De Instagram live museumtour van hoofdconservator Terry van Druten door de Tweede Schilderijenzaal werd door zo’n 350 paar nieuwsgierig ogen bekeken. De reacties waren, inherent aan Insta, kort, maar positief. ‘Prachtig’, ‘Wat leuk zo’, ‘tof tof tof’, ‘jaaaa close ups’. Van in elk geval een aantal cultuurliefhebbers, getuige Insta-namen als suzannetekent, DutchGirlsinMuseums en Museummemories. Maar vanachterenBert was ook gewoon ingetuned.

Firsttimer

De tour via Instagram Live is een firsttimer voor de hoofdconservator, verklapt hij al meteen in het begin, wanneer hij even moet wennen aan het omdraaien van de camera. „Even kijken hoor…” Et voilà, hij kan inzoomen op een schilderij, of op de gouden bank in het midden van de zaal. Ondanks de vele prachtige schilderijen en wetenschappelijke artefacten, „het meest gefotografeerd hier.” Van Druten ziet er onberispelijk uit in zijn donkere overhemd en jasje. Zijn stem is prettig om naar te luisteren, hij lacht ingetogen in de camera en bovenal weet hij van alles over de kunstwerken te vertellen tegen het beeldscherm van z’n smartphone.

Over „hun Nachtwacht” bijvoorbeeld, De Tuin vol oostindische kers van Jacobus van Looij. „Heel populair, onze publiekslieveling. Ik denk dat velen van u deze wel als placemat, ansichtkaart of koelkasmagneet thuis heeft.” Hij zoomt in op de bloemenzee, waar je het gezoem bijna kunt horen, „kijk, een hommel in de bloem!”, daarna op een grote zonnehoed met daaronder een stukje vrouw. „De vrouw van de kunstenaar, die tussen de bloemen bloeit, zo schreef hij eens in een brief.”

TerryCotta!

Ondertussen gaan de reacties via Instagram gestaag door. Vele hartjes, duimen omhoog, af en toe afgewisseld met ‘hoe krijg je al die #$%&$&^ emoji’s uit beeld?!’, waarop subiet een Insta-connaisseur reageert: ‘berichten kunnen niet weg, zo werkt IG nu eenmaal’, aangevuld door een ervaringsdeskundige: ‘tenzij je op je pc kijkt’.

Wanneer Terry van Druten uitweidt over de terracotta-kleur wandbespanning van de muren, wordt meteen gereageerd met ‘TerryCotta!’ Terry loopt rustig naar de volgende kunstwerken. Letterlijke kunst-werken. „Alles is origineel hier, behalve onze potpalmen.” Hij draait de camera weer, waarna grote palmen zichtbaar worden. „Hartstikke nep! We willen geen levende dingen in ons museum, behalve natuurlijk de bezoekers zelf, maar omdat de palmen zo goed passen in de negentiende-eeuwse salonsfeer, laten we ze staan.”

View this post on Instagram

A post shared by Teylers Museum (@teylersmuseum)

Poezen op Insta

Dat poezen het ook hier goed doen, blijkt wel uit de stortvloed aan berichten wanneer de conservator een schilderij van Henriëtte Ronner-Knip laat zien. Met een speelse kat erop. ‘Jaaa, die kaart heb ik thuis’, ‘ZO LIEF DIT’, ‘póésjesss!!!’, en ook nog even een verkapte reclame van een semi-hoopvol gestemde Instagrammer uit het zuiden. ‘Voor meer katten, bezoek het Noord-Brabantse museum. Over een maand of twee ofzo.’

Bemoedigende hartjes

Hoofdconservator Terry van Druten geeft wel vaker rondleidingen, maar dit was toch wel even iets anders, vertelt hij na afloop van z’n livesessie. „Zo veel hartjes en opmerkingen had ik niet verwacht. Het voelde heel erg bemoedigend, dan doe je het toch blijkbaar goed.” Al kon hij er ook niet teveel naar kijken, „ik moest wel m’n focus op de kunst houden!”

Normaal gesproken is het een komen en gaan van dagjesmensen en vaste bezoekers in Teylers Museum, nu lijkt het, evenals alle andere musea, bijna een spookmuseum. „De eerste keer in de 236 jaar van ons bestaan dat het museum zo lang noodgedwongen dicht moet.” Maar ze zijn niet voor een gat te vangen hier in Haarlem en bedachten deze interactieve manier van kunstkijken, waarbij vragen van te voren konden worden ingezonden via Instagram. „Het museum is bedoeld om kunst en wetenschap aan het publiek te tonen, we proberen zo goed en kwaad als het kan onze missie uit te dragen en mensen het gevoel te geven dat ze echt even binnen bij ons zijn.”

Het is natuurlijk nog allemaal even afwachten wat de komende dagen gaat gebeuren, maar het plan is om donderdag een volgende tour te geven. „Dan wel niet in het echt, maar hopelijk wel weer via de live-verbinding. We hebben nog zóveel mooie ruimtes om te laten zien!”

Thuismuseum

Kijken, kijken, niet lopen, luidt het credo van Thuismuseum.nl, een initiatief van de cultuurvloggers van platform My Daily Shot of Culture.

Een week geleden moest ze best even een traan laten toen alle musea dicht moesten, vertelt oprichter Jip Heijmerink. Maar de energieke liefhebber zit liever niet stil op de bank en ging eens goed nadenken wat zij en haar team tóch binnen de sociale isolatieregels konden doen… Thuismuseum werd geboren.

De Hermitage, filmmuseum Eye en het Joods Historisch Museum werden al bezocht.  Die laatste had vorige week nét de opening van de nieuwe collectie en was nét een half uur open, toen de maatregel in ging. Alleen voor the happy ‘view’ dus, en nu ook Heijmerink.

Bíjna helemaal alleen in het museum zijn ze telkens, met slechts een bewaker erbij, op een gepaste anderhalve meter afstand van elkaar. Hun missie is tweeledig. „Mensen thuis cultuur geven én musea helpen, onder elke video is een donatieknop en kunnen mensen een paar euro doneren.”

View this post on Instagram

A post shared by thuismuseum (@thuismuseum.nl)

Supergaaf

Ondanks deze bizarre en onzekere tijden, is het vloggen vanuit een museum dat nu leeg is, een hele mooie ervaring, beaamt ze. Of gewoon ‘supergaaf’. „Alsof je midden in A Night at the Museum zit… Maar dan zonder al die rare dingen.” Toen ze in de Hermitage oog in camera stond met alle Russische bling bling die nu wordt tentoongesteld, werd ze er even stil van. Net als het museum zelf, waar geen muzieknootje meer klonk. „Het voelde alsof ik door een verlaten schatkamer liep, bijna als een post-apocalyptische ervaring.”

Heijmerink en haar Thuismuseum waren te zien op Op1 en de museumverzoeken stromen nu binnen. Museum Arnhem is net bevestigd, evenals het Amsterdam Museum. Samen met haar team van een cultuurliefhebber of tien, hoopt ze de komende tijd vanuit zoveel mogelijk zalen te vloggen. Na de vraag ten slotte welk museum waar dan ook ter wereld op haar in-m’n-eentje-doorheen-dwaal-lijstje staat, blijft het stil. „Zó veel schiet nu door m’n hoofd”, verzucht ze dan. „Maar eigenlijk misschien wel het Rijksmuseum, het lijkt me prachtig om de Nachtwacht heel even voor mij helemaal alleen te hebben…”