Insta-stories uit de Tweede Wereldoorlog
Hoe zou een Instagram-story er hebben uitgezien van een Joods meisje dat in de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zat? Dat is binnenkort te zien in de EO-serie Oorlog-stories. „Dichterbij dan de verhalen komen we nooit”, zegt actrice Isa Hoes.
De Evangelische Omroep lanceert op 14 april de dagelijkse online tienerserie Oorlog-stories via het YouTube- en Instagram-kanaal van NPO’s jongerenplatform Zapp. De serie is gebaseerd op Het Verhaal Van Edith, het oorlogsdagboek van de inmiddels 96-jarige Edith Velmans-Van Hessen, die in de Tweede Wereldoorlog uit handen van de Nazi’s wist te blijven. Actrice Claudia Kanne, die vooral bekend is van haar vertolking van het autistische meisje Jacky uit de televisieserie SpangaS, speelt de hoofdrol in Oorlog-stories. Ze kruipt in de huid kruipt van het vijftienjarige Joodse meisje Esther. „Het leukste aan acteren is verhalen vertellen en dit is nogal een verhaal”, zegt Kanne over haar casting voor de rol.
Van deze tijd
Met Oorlog-stories volgt de EO het voorbeeld van eva_stories, een Israëlische productie. Naast Claudia Kanne zijn er rollen voor Kees Boot, Ellie de Lange, Sandra Mattie, Rein van Duivenboden, Thom Venrik, Thijs Boermans, Luna Kroon, Isa van Berkel, Aram van de Rest en Marc Krone. Isa Hoes speelt de rol van mevrouw Van der Molen, bij wie Esther in de serie onderduikt. „Ik vond het meteen fantastisch”, zegt zij over het idee van Oorlog-stories. „We roepen allemaal dat we het moeten blijven vertellen. Ik ben zelf Joods, dus het zijn niet allemaal onbekende verhalen voor mij, maar hoe moet je de jeugd bereiken, want ze lezen misschien niet meer? Misschien houdt dat wel een keer op. Dit is het medium waar ze zelf op zitten, mijn kinderen ook, en ze halen daar ook informatie vandaan. Het is van deze tijd en superslim bedacht.”
Kanne (19) vindt het eveneens slim om dit verhaal via social media te vertellen. „Het is voor mij ontzettend moeilijk om voor te stellen hoe het was, laat staan voor de generatie na mij. Die kunnen zich er nog minder bij voorstellen en juist daarom leek dit concept me zo tof. Het is helemaal in hun straatje en het spreekt ze heel erg aan. Als je jongeren wil bereiken, is dit de manier om dit te doen.” Isa Hoes (52) kent uit haar jeugd nog de oorlogsverhalen van haar ouders. „Voor mij is het helemaal niet zo ver van mijn bed, omdat mijn moeder in de oorlog ondergedoken heeft gezeten als veertienjarig meisje”, vertelt ze. „Maar op een gegeven moment snapt niemand er meer iets van, want dan zijn er geen opa’s en oma’s meer om het na te vertellen. Ze zijn er nu al bijna niet meer.”
Niemand had het door
Om zich in te leven in haar rol heeft Kanne het dagboek van mevrouw Velmans-Van Hessen gelezen en verbaasde zich erover hoe niemand destijds door leek te hebben welk lot de Joodse bevolking te wachten stond. „Het is bizar om te lezen hoe langzaam het erin is geslopen. Zeker nu, met terugwerkende kracht. Jeetje, ze zagen het echt niet aankomen.” Datzelfde herkent Hoes in soortgelijke boeken als ’t Hoge Nest en Mijn Naam Is Selma. „Daar las ik ook in dat zelfs Joodse mensen zeggen: ‘Niemand had het echt door.’ Ze namen het niet-Joodse mensen in het begin ook niet kwalijk, want het leek allemaal wel mee te vallen. Dat is apart om te lezen. Joodse mensen zagen dat er armoe was en dat Joden werden aangegeven als je per ‘Joodse kop’ zeven gulden kon verdienen.”
Wat Kanne vooral opviel, was hoe blij het hoofdkarakter was om in leven te zijn, ondanks alle tegenslag. „Ze heeft alle drama meegemaakt, ze is helemaal kapot, maar dan zit ze op de fiets en in een weiland en terwijl ze daar zit, ruikt ze de lucht en denkt ze: ‘Wat fijn om te leven.’ Het feit dat je leeft is zo immens bijzonder, maar dat is iets waar we nooit bij stilstaan tot het een keer heel kostbaar wordt.” De apotheose van Oorlog-stories op Instagram is op Bevrijdingsdag, dinsdag 5 mei. Drie dagen later wordt de serie afgesloten met een laatste YouTube-video. „Ik hoop een beetje dat mensen denken: ‘Waar zit ik nu naar te kijken?’ en dan stilstaan bij het feit dat het nog elke dag kan gebeuren”, aldus Kanne. “Dus laten we blij zijn dat het niet zo is.”
Oorlog-stories is vanaf 14 april te zien op het Instagram-account van NPO Zapp (@npozapp) en op het YouTube-kanaal (NPO Zapp).