Vincent Smit Nieuws 16 mrt 2020, 19:56

Leestijd: 3 minuten

Het coronakompas van Rutte

„Het coronavirus houdt ons land in de greep”, met deze woorden begon premier Mark Rutte de eerste directe toespraak aan het Nederlandse volk in ruim 40 jaar tijd.

Het coronavirus blijft Nederland platleggen. Bijna dagelijks worden er maatregelen genomen om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. In ons land zijn op dit moment meer dan 1400 mensen besmet met het coronavirus.

Rutte sprak zijn medeleven uit naar de mensen die zijn overleden en wenste de zieken beterschap. Ook richtte hij zich tot ouderen. „Ik realiseer mij dat u grote zorgen heeft.” De toespraak van de premier is uniek. De laatste keer dat een premier zo’n soort toespraak hield was in 1973, die werd gegeven door Joop den Uyl.

Rutte focuste zich op alle gebeurtenissen die zich in razend tempo opvolgen. „We zitten allemaal met vragen. Hoe zit het met school en werk, kinderfeestjes, bruiloften, hoe lang gaat het duren? Waarom neemt het ene land andere maatregelen dan het andere? Het antwoord begint bij kennis en ervaring van deskundigen.” De premier gaf aan dat we moeten blijven „varen op het kompas van wetenschappelijke kennis.”

Politieke ruis

Volgens politiek-deskundige Peter van der Heiden is de toespraak van Rutte deels te zien als een oproep aan de Tweede Kamer. Rutte werd de afgelopen weken van links tot rechts in de kamer aangesproken op zijn coronabeleid. Van der Heiden: „ Eigenlijk zegt hij: ‘houd eens op met dat gemekker en zit niet zelf te bedenken hoe je dit moet oplossen’. Niemand in de Tweede Kamer heeft verstand van epidemieën, maar wel van hoe je het een minister-president lastig kunt maken. Nu kon hij zich rechtstreeks tot de bevolking wenden zonder politieke ruis. Een verstandige keuze.”

Vanuit het torentje gaf Rutte aan dat er drie mogelijke scenario’s zijn om met het virus om te gaan. Slechts een daarvan kan volgens hem positief uitpakken. „Dat scenario houdt in dat we het virus zoveel mogelijk controleren en met maatregelen de piek van het aantal besmettingen afvlakken.”

Voor Van der Heiden viel één aspect in de toespraak erg op. De zin: „Let een beetje op elkaar, ik reken op u.” Van der Heiden: „Er is toch een beetje de angst dat mensen eenzaam achter zullen blijven. Daarom vind ik het mooi dat een premier van een liberale partij, de VVD, deze oproep doet. Liberalen zijn meestal erg individualistisch, maar hieruit bleek echt een groepsgevoel.”

‘We laten u niet in de steek’

Rutte probeerde de zorgen van ‘zijn groep’ met 17 miljoen Nederlanders een beetje weg te nemen. Zo ging hij ook in op de economische gevolgen van de coronapandemie. „We zullen en kunnen onze ogen niet sluiten voor economische gevolgen. Veel mensen maken zich zorgen om hun baan.”

Ook ondernemers kregen een directe boodschap van de premier. „Heel veel ondernemers staan ineens met hun rug tegen de muur. Mijn boodschap voor de ondernemers van Nederland: het kabinet zal doen wat nodig is om u te steunen. Het zal een moeilijke tijd worden, maar we laten u niet in de steek.” Naar verwachting kondigt het kabinet vandaag een groot aantal plannen naar buiten om ondernemers te helpen de coronastorm door te komen.

De premier sloot zijn boodschap af met een motiverende noot. „Ik wil iedereen in Nederland bedanken voor het opvolgen van de maatregelen. Het doet goed dat we voor elkaar klaar staan als de nood aan de man is. Blijf dat doen, blijf alert. Blijf uw gezond verstand gebruiken, blijf elkaar helpen waar dat kan. Dit is een tijd waarin we elkaar moeten vinden, tijd om het gezamenlijk belang boven het eigen belang te stellen.”