Nina Juffermans Nieuws 21 feb 2020, 05:30

Leestijd: 6 minuten

Vrijwilligerswerk maakt gelukkiger

Wie tijd besteedt aan vrijwilligerswerk, bij bijvoorbeeld een sportvereniging, verzorgingstehuis of kerk, is een gelukkiger mens. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het huis moet aan kant, de kinderen naar de toneelles en hockey, de hond moet uitgelaten en dan moet er ook nog een voedzame maaltijd op tafel worden gezet. Geen tijd voor vrijwilligerswerk? Overweeg het toch nog maar een keer, want vrijwilligerswerk maakt je een blijer mens. Naast dat je natuurlijk anderen helpt en wat bijdraagt aan de maatschappij, blijkt uit cijfers van het CBS dat vrijwilligerswerk doen ook daadwerkelijk gelukkiger maakt. Voor het onderzoek werden van 2013 tot en met 2018 gegevens verzameld van ruim 45.000 personen van 15 jaar en ouder. Bijna de helft van deze groep Nederlanders gaf aan zich minstens één keer per jaar als vrijwilliger in te zetten.

Van alle vrijwilligers zegt 91 procent gelukkig te zijn, terwijl dat aantal bij niet-vrijwilligers blijft steken om 85 procent. Sterker nog, onder de vrijwilligers beoordeelt 2,1 procent hun leven met een 5 of lager. Bij niet-vrijwilligers is dat het dubbele: 4,2 procent. Dus, concludeert het onderzoek, vrijwilligers zijn over het algemeen gelukkiger. „Ook zijn ze meer tevreden met hun eigen leven, sociale contacten en psychische gezondheid, en scoren ze hoger op de persoonlijke welzijnsindex dan degenen die geen vrijwilliger zijn”, aldus de onderzoekers van het CBS.

Vrijwilligerswerk is diepgeworteld in de Nederlandse samenleving. Veel mensen zien het zelfs als de smeerolie die de samenleving draaiende houdt. Het is dan ook niet gek dat het aandeel vrijwilligers in Nederland hoog is vergeleken met andere landen. Toch is er volgens Mark Molenaar, communitymanager bij Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV), altijd behoefte aan extra vrijwilligers. „Er is steeds meer te doen. Denk bijvoorbeeld maar aan de vergrijzing en tekorten in de zorg”, zegt hij. Het beginnen aan vrijwilligerswerk is volgens hem ook makkelijker dan het voor sommigen misschien lijkt. „In elke gemeente en op elk vlak is er vrijwilligerswerk te doen. Bel de lokale vrijwilligerscentrale en vraag wat de mogelijkheden zijn. Of vraag eens aan vrienden wat zij aan jou waarderen. Bij die kwaliteiten kan je passend vrijwilligerswerk vinden.” Molenaar kan niet genoeg benadrukken dat vrijwilligerswerk een belangrijke bron van geluk en plezier kan zijn naast de dagelijkse baan. „Vraag rond, kijk om je heen in de buurt, stap op mensen af en ga ervoor. Vrijwilligers zijn onmisbaar.”

Judith (42) doet vrijwilligerswerk bij de brandweer en in een hospice:

 „Voor ik vrijwilligerswerk ging doen, was ik eigenlijk een groot deel van de tijd thuis. Ik hield me vooral bezig met de kinderen en het huishouden. Dat was lang prima, maar de laatste jaren liep ik tegen muren op. Ik was ongelukkig. Vrijwilligerswerk bracht daar verandering in. Na een tweejarige opleiding draai ik nu al 1,5 jaar als volwaardig brandweervrouw mee op een post met alleen maar mannen. Daarnaast werk ik als zorgvrijwilliger bij een hospice. Ik zorg dus voor mensen die in nood zijn of die dood gaan. Het zijn moeilijke momenten in het leven van mensen en ik vind het bijzonder dat ik daar zo dichtbij mag komen.

Bij zowel de brandweer als het hospice werd ik met open armen ontvangen. Ook nu hoor ik nog regelmatig dat ik een verschil maak en dat mijn rustige karakter op beide plekken goed werkt. Het vrijwilligerswerk heeft me zelfverzekerder gemaakt. Voorheen was ik stil en verlegen. Nu durf ik bijvoorbeeld op een cursus met 30 aanwezigen op te staan en het woord te nemen. Vrijwilligerswerk heeft me een ander mens gemaakt en maakt me zeker gelukkig. Ik groei persoonlijk en kan echt wat betekenen voor mensen. Dat is precies wat ik het liefste doe.”

Sharon Op ‘t Root (26) is nierpatiënt en al tien jaar vrijwilliger bij de scouting:

„Toen ik zes jaar was, werd ik lid van de scouting. Ik voelde me er meteen op mijn plek. Op mijn zestiende ben ik naast lid, ook als vrijwilliger begonnen als leiding van de bevers, de meisjes en jongens van vijf tot zeven jaar. Met het team zorgden we wekelijks voor een actief programma, maakten we weekendtrips en gingen in de zomer op kamp. Ik ben nierpatiënt waardoor chronisch ziek en dat heeft nooit een rol gespeeld binnen onze vereniging. Ik ben ik en niet mijn ziekte. Toch merkte ik vijf jaar geleden dat het me niet meer lukte om leiding te zijn. Helemaal stoppen met mijn vrijwilligerswerk was geen optie, want ik leef voor de scouting. Hierdoor ben ik gaan zoeken naar iets wat ik dan wel kon doen. Sindsdien beheer ik de website en social media van onze vereniging Scouting Tungelroy en onderhoud het contact met mensen van buitenaf. Sinds 2018 vervul ik ook een aantal taken binnen het bestuur van Scouting Regio Weert. Het betekent heel veel voor me. Mijn vrijwilligerswerk bij de scouting maakt me gelukkig. Het zorgt ervoor dat ik meer sociale contacten heb en ik, voor mijn gevoel, een plek blijf houden in de maatschappij. Bij de scouting word ik niet veroordeeld om mijn ziekte. Er wordt gedacht in mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden. Dat werkt voor mij. Ik kan en mag hier echt mezelf zijn.”

Kleindochter Cassedey over oma Aly, die vrijwilligerswerk doet bij een verzorgingstehuis:

„Oma Aly heeft haar hele leven als kraamverzorgster gewerkt. Omdat ze iemand is die graag voor anderen zorgt, is ze na haar pensioen vrijwilligerswerk gaan doen. Inmiddels is Aly 93 jaar en doet op haar eigen manier nog steeds aan vrijwilligerswerk. Oma is namelijk dementerend en haar vrijwilligerswerk is eigenlijk een verkapte vorm van dagopvang. We hebben dit samen met de thuiszorg bedacht.

De thuiszorg haalt haar op en zegt: ‘Kunt u ons weer helpen vandaag? Het is enorm druk in het verzorgingstehuis’. Dat hoef je oma geen twee keer te vragen.  Onder het mom vrijwilligerswerk helpt ze zo bijna dagelijks met het koffie schenken, spelletjes spelen en praten met ‘de oudjes’. Zoals ze dat zelf zo leuk zegt. Het is ontzettend mooi om te zien hoe ze opleeft wanneer ze weet dat ze anderen helpt. Een paar jaar geleden is ze zelfs verkozen tot Vrijwilliger Van Het Jaar, omdat ze dit op haar oude dag nog met zoveel plezier doet. Ze was enorm verrast, want voor oma Aly is het helpen van anderen vanzelfsprekend. Ze wordt nog steeds bijna iedere dag opgehaald en komt met mooie en leuke verhalen thuis. We zijn als familie zo blij dat ze dat plezier nog mag ervaren, dat verdient ze enorm.”