Iris Hermans Nieuws 25 feb 2020, 20:30

Leestijd: 4 minuten

In de coronakiem smoren: ‘We hebben hier een goede structuur’

Virus kruipt omhoog, maar volgens het RIVM hoeven we ons nog steeds geen zorgen te maken. „We zijn voorbereid."

Bel je met RIVM-woordvoerder Ron Beekman met je meest prangende vragen, dan verdwijnen alle eventuele coronazorgen als sneeuw voor de zon. Hij begrijp heus wel dat veel mensen zich nu toch wel zorgen beginnen te maken, omdat Italië zo dichtbij voelt, en het virus via nieuwe besmettingen in Spanje (inclusief Tenerife), Oostenrijk en Zwitserland steeds dichterbij lijkt te kruipen. „Maar niet nodig, we hebben een goede structuur hier in Nederland. Kom je terug uit een risicogebied en voel je je niet lekker, dan meld je je bij de GGD in jouw regio en zij weten precies wat te doen.” Kort gezegd past het spreekwoord ‘in de kiem smoren’ perfect in deze situatie, „er wordt op het virus getest en waar nodig wordt iemand in quarantaine geplaatst en gemonitord op ziekteverschijnselen.”

Structuur

Hij werkt voor de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI), dat onderdeel is van het RIVM. Hun taak: infectieziekten en virusuitbraak in Nederland voorkomen of bestrijden en het publiek informeren. Hoe een dag bij LCI er in deze tijden van coronaonrust uitziet? Beekman benadrukt als eerste dat infectieziekten „core business” is voor hen. „We hebben hier binnen een legio aan expertise. Al jarenlang zijn we bezig met infectieziekten.” Hij somt het ‘zieke rijtje’ op. SARS, Mexicaanse Griep, Ebola, MERS. „Wat dat betreft is het business as usual, maar het is nu natuurlijk wel een stuk drukker. We worden veel gebeld door zorgprofessionals zoals de GGD’en en we doen er alles aan om hen te equiperen.” En met equiperen bedoelt hij vooral „van alle juiste actuele informatie voorzien, zodat GGD’ers hun werk kunnen doen.” Er wordt 24/7 gewerkt door tientallen medewerkers, van arts tot bioloog en woordvoerder en het is ook bij hen het gesprek van de dag. „Iedereen is alert, we zetten er met z’n allen de schouders onder. Onze kerntaak is het bestrijden van infectieziekten, maar tot nu toe is er hier nog geen uitbraak en ligt de focus op voorkomen. Maar voorbereid zijn we.”

Nederland op slot?

Of er een landelijke noodcampagne à la ‘sluit deuren en ramen en zet een mondkap op’ klaar ligt wanneer het virus toch ons land bereikt? Nee hoor, schudt hij z’n optimistische hoofd door de telefoon, „we hebben wel allerlei draaiboeken met maatregelen liggen, maar ik wil nogmaals benadrukken dat de regionale GGD-structuur heel goed is en dat daarbinnen heel snel wordt gehandeld.” Op de vraag of we hier net als in Italië een heel dorp of complete stad ‘op slot’ kunnen doen, antwoordt hij terughoudend. Allereerst is de situatie daar heel anders omdat ze niet weten wie de ziektebron is en daarom zulke maatregelen wel moeten nemen, wat hij heel goed begrijpt. „Maar we willen daar verder eigenlijk niets over zeggen omdat het voor een bepaalde en onnodige onrust kan zorgen. We zien nu al dat mensen zich druk maken en dat mag ook, het leeft ook heel erg, maar op dit moment is een lockdown absoluut geen realistisch beeld.”

Onvoldoende kennis

Rode Kruis uitte dinsdag haar zorgen. ‘Nederlanders onvoldoende kennis over gebruik mondkapjes’, kopten vele media. Uit hun onderzoek bleek dat twee op de drie Nederlanders geen idee heeft dat je bij een verkeerd gebruik van de mondkapjes, bijvoorbeeld door het aanraken van de buitenkant na het dragen of heel vaak hetzelfde kapje dragen, de kans op besmetting met het coronavirus juist wordt vergroot. „Er wordt gesproken van een epidemie, maar de uitdaging zit hem ook heel erg in de ‘infodemie’,” zegt Frido Herinckx, een Nederlander die de wereldwijde corona-hulpverlening van het Rode Kruis coördineert. „Via sociale media verspreidt verkeerde informatie zich gigantisch snel. Mensen zijn bezorgd, dat is logisch. Overal ter wereld vragen mensen zich af of ze risico lopen.”

Mantelzorger/hulpverlener

De vraag is of je echt een mondkap nodig hebt. Ruim de helft van de ondervraagden denkt in elk geval dat het belangrijk is om in landen waar het coronavirus is geconstateerd constant een mondkapje te dragen, maar dat is dus niet zo, vertelt een woordvoerder van het Rode Kruis Nederland. „Als je gezond bent, hoef je in principe niets te dragen, tenzij je mantelzorger of hulpverlener bent.”

Ze herhaalt een aantal keer dat het gaat „om meerdere maatregelen”. Dus ben je in of ga je naar een risicogebied, was dan waar en wanneer mogelijk je handen met (desinfecterende) zeep, hoest in een papieren zakdoek „en gooi die in een afgesloten prullenbak” en anders in je elleboog. „Was je kleren daarna goed.” 71 procent van de Nederlanders meent dat het afgeraden wordt om daar met de vervoersmiddelen te reizen waarin je dicht op elkaar zit. Dat is niet helemaal waar, vervolgt ze, „maar mocht je daarvoor kiezen, houd dan wel een beetje afstand, zeker bij mensen met ziekteverschijnselen natuurlijk.”