Erik Jonk Nieuws 26 feb 2020, 06:29

Leestijd: 3 minuten

Hoge nood op het Friese spoor: geen wc

Klein leed, grote gevolgen: geen toilet in trein Leeuwarden – Harlingen-Haven.

Wie de komende anderhalf jaar ‘treint’ tussen Leeuwarden en Harlingen-Haven, kan niet naar de wc. Overmacht, vindt de provincie Friesland. Da’s je ergens te gemakkelijk achter verschuilen, reageert Treinen Met Toiletten (TMT). Deze burgeractiegroep diende een klacht in en lichtte deze dinsdagmiddag voor de provinciale commissie bezwaar en beroep toe.

Noodoplossing

Wat is er aan de hand? Vervoerder Arriva zat in z’n maag met het traject, toen twee in Friesland rijdende treinen het begaven. Reservetreinen waren er niet, dus werd een noodoplossing gezocht. Een trein zonder toilet uit Gelderland bood uitkomst. Provincie Friesland, dat Arriva normaal gesproken verplicht om toiletten aan boord te hebben, stond de noodtrein bij uitzondering toe.

Annet van Kruiningen voelt zich een gedupeerde moeder. De 18-jarige zoon van de Friezin heeft een chronische darmziekte en reist dagelijks richting Leeuwarden om naar school te gaan. „Momenteel drie keer per week omdat hij stageloopt”, zegt Van Kruiningen. „De ziekte is nu redelijk onder controle, dus het is te doen. Maar elk moment kan het oplaaien en dan is het een ander verhaal.”

De rit tussen Harlingen-Haven en Leeuwarden duurt 25 minuten en dat kan voor haar zoon te lang zijn. „Daar kwam nog eens bij dat de toiletvoorzieningen op station Leeuwarden een drama zijn. Mijn kind mocht eerst bij een kiosk als hij zijn pin tijdelijk afstond en dan moest hij nog een heel eind lopen. Nu mag hij gelukkig zonder iets te zeggen bij Julia’s naar de wc. Dat bedrijf ben ik eeuwig dankbaar.” Van Kruiningen deed in het provinciehuis dinsdag haar verhaal en is nu in afwachting van de uitspraak van de commissie. „Ik verwacht er niet zo veel van, eerlijk gezegd. Maar dat zeg ik als moeder.”

Sterke zaak

Greetje van Amstel is wel vol vertrouwen. Zij kwam namens Treinen Met Toiletten naar Friesland. „Het is een gewoon een sterke zaak, omdat er een overeenkomst tussen Arriva een de provincie is.” Kort voor de behandeling bij de commissie: „Dat zal ik vertellen aan de hand van een onderbouwing door juristen.”

Van Amstel trok met de landelijke burgeractiegroep TMT eerder de aandacht, toen 140 nieuwe NS-sprinters zonder toilet het spoor op dreigden te gaan. „Die worden nu ingebouwd en de laatste is eind 2021 klaar. Ik had dat natuurlijk eerder gewild, maar ben toch blij. De toiletten zijn prachtig.”

Terug naar dat ene spoor in Friesland, waar reizigers nog anderhalf jaar moeten wachten. Gedeputeerde Avine Fokkens kreeg in september al vragen van statenleden over de kwestie. Naast overmacht wegens de kapotte treinen, stelde Fokkens toen ook dat er geen officiële klacht was binnengekomen. Door de bemoeienis van TMT ligt die klacht er nu wel.

‘Zo moeilijk is het niet’

Het burgerinitiatief kwam niet alleen met een klacht, maar ook met oplossingen. „Waarom kijkt de provincie niet naar eerdere inzet van nieuw bestelde treinen?”, vraagt Van Amstel zich af. „Of naar het combineren van treinstellen met toilet en treinstellen zonder toilet? Of het tijdelijk huren van treinen met toilet van een andere vervoerder? Zo moeilijk is het niet. Dat los je toch op in plaats van dit anderhalf jaar te laten duren?” Over vijf weken krijgt ze antwoord.