Tosca de Jong Nieuws 19 feb 2020, 19:00

Leestijd: 4 minuten

Het belangrijkste bij een burn-out: kies voor jezelf

Zanger Jan Smit zat een maand in een kliniek voor de behandeling van een burn-out. Om verder tot rust te komen trekt hij zich een deel van zijn tijd terug in een appartement, zonder zijn gezin. Is dit hét medicijn tegen een burn-out en hoelang staat er eigenlijk voor?

Een burn-out kan ons allemaal overkomen. De cijfers liegen er niet om. Volgens de Burn Out Poli – met vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Voorburg en vier nieuwe vestigingen op komst – zijn er 1,4 miljoen Nederlanders met burn-out verschijnselen. Of je nu hoog- of laagopgeleid bent, bekend of onbekend, bij iedereen kan het moment komen dat je lijf chronische stress ervaart en ‘stop’ zegt.

Een van de bekendste zangers van ons land overkwam dit ook en vertrok voor een maand naar Spanje waar hij werd behandeld door een groep Nederlandse psychotherapeuten. Smit is weer terug in Nederland maar trekt zich zo nu en dan terug in een eigen appartement als de drukte van zijn gezin (hij heeft drie kinderen, red.) hem iets te veel wordt. Niet iedereen met een burn-out heeft de luxe om dit te doen, maar is afstand nemen goed voor je herstel?

Doen waar je zin in hebt

„Het is heel goed dat hij het nu rustig aandoet. En dit is gelijk een behoorlijke stap voor een artiest. De vraag of je wel populair blijft als je jezelf een tijd niet laat zien kan door je hoofd spoken”, vertelt artiestenpsycholoog Daisy Gubbels. „Als artiest sta je continu aan. Je bent je er altijd bewust van wat je doet. Dus je ontspant bijna niet.”

Het werk stilleggen en rust nemen is erg belangrijk als je wilt herstellen van een burn-out, maar luisteren naar je eigen behoeftes is net zo belangrijk. En misschien nog wel belangrijker. „Als je een burn-out hebt, is het vuur in je gedoofd. Dat vuur in jezelf moet je weer terugvinden. Ga goed na wat jou energie geeft en doe vooral wat je leuk vindt.”

In het geval van Jan Smit kan het zijn dat hij van een keertje optreden toch energie krijgt. „Dit is voor iedereen verschillend. Denk aan afspreken met vrienden. De ene vriend kan energie kosten, de ander geeft je juist energie. Je moet een beetje egoïstisch worden. En je niet schuldig voelen als je tegen de een ja zegt en nee tegen de ander.”

Weg van je gezin

Volgens Barbara Kok, emotietherapeut en mede-initiatiefnemer van de Burn Out Poli, is het belangrijk dat je bewust wordt van wat er mis is gegaan en dat je begrijpt wat er aan de hand is. Bij de Burn Out Poli worden mensen binnen twaalf weken geholpen om weer te re-integreren naar hun werkplek. De meeste mensen die het traject aangaan zitten al ziek thuis. Na de twaalf weken blijf je onder controle. „Vaak horen we dat mensen na een maand of negen pas begrijpen wat er daadwerkelijk met ze aan de hand was.”

Jezelf ‘afzonderen’ van je gezin door zelf af en toe ergens anders te verblijven, ziet Kok als een aanpassing. „Je moet juist leren om het herstel toe te passen. En daarbij voor jezelf te kiezen. Dat kan zwaar zijn voor je gezin, maar het is heel belangrijk. Ga bijvoorbeeld een paar uur weg. De natuur in, uitwaaien op het strand.”

Het zoeken naar hulp bij een therapeut of psycholoog is volgens Kok geen overbodige luxe.  „Mensen met een burn-out zitten gemiddeld acht maanden thuis. Vaak is dat omdat zij geen hulp hebben gezocht of dit niet konden betalen.”

Iets totaal anders

Het aantal mensen met burn-out klachten stijgt in Nederland. Ook lijkt het taboe rondom het onderwerp steeds minder groot. „Er is wel een verschil tussen mensen die een beetje moe thuiskomen of die een echte burn-out hebben en niet meer kunnen werken”, zegt arbeids en organisatiepsycholoog Toon Taris. Hij adviseert mensen met klachten om dingen te doen die zij leuk vinden en die niets met het werk te maken hebben. „Stel je bent een accountant en je hobby is postzegels verzamelen, dan moet je daar niet de administratie over gaan doen. Doe juist iets totaal anders. Ga achter een bal aan, doe iets leuks met vrienden. Op de bank televisie kijken raad ik af, ga vooral naar buiten.”