Max van der Heijden Nieuws 13 feb 2020, 18:59

Leestijd: 3 minuten

Gratis anticonceptie voor iedereen

Twee organisaties, DeGoedeZaak en Bureau Clara Wichmann, spannen een rechtszaak aan tegen de Staat. Het doel: gratis anticonceptie voor iedereen.

DeGoedezaak, een progressieve burgerbeweging en Bureau Clara Wichmann, een stichting die geld beschikbaar stelt voor initiatieven die de maatschappelijke positie van vrouwen verbeteren, worden gesteund door meer dan 7000 mede-eisers. Vrijdag op Valentijnsdag gaan ze de aanklacht in Den Haag bezorgers.

Hoewel de pil en de condoom de bekendste vormen van anticonceptie zijn wil stichting DeGoedeZaak, dat alle vormen van anticonceptie gratis beschikbaar worden. De pil terug in het basispakket is daarvan een voorbeeld. Daarom komt er nu na een enquête (die door meer dan 55.000 mensen werd ondertekend) een rechtszaak.

„Nederland heeft verschillende internationale verdragen ondertekend waarin het recht op anticonceptie en gezinsplanning is vastgelegd. En mag je wel geld vragen voor iets wat een recht is?”, vraagt Eline Peter van DeGoedeZaak zich af.

Oneerlijk

PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen diende al meerdere onsuccesvolle moties in om anticonceptie terug in het basispakket te krijgen. Zij vindt het dan ook erg goed dat deze rechtszaak aangespannen wordt. „Anticonceptie is geen luxe maar een noodzaak. Veel vrouwen hebben nu toegang geen toegang tot anticonceptie om financiële reden. Dat kan gewoon niet!”, zegt Ploumen. Voor haar is het ook een principiële zaak. „Het is oneerlijk dat vrouwen voor deze kosten opdraaien. Wat mij betreft is het dus een mooie Valentijnsdag."

De pil zat tot 2011 in de basisverzekering. Tegenwoordig is het anticonceptiemiddel alleen nog maar gratis voor meisjes jonger dan 18. Wie tussen de 18 en 21 jaar oud is betaalt de pil met het eigen risico. Iedereen ouder dan 21 moet het middel zelf betalen of zich aanvullend laten verzekeren. Wie dat niet doet, betaalt afhankelijk van de pil die gekozen wordt, tussen de 40 en 160 euro per jaar.

Kosten

Als het aan regeringspartij VVD ligt komt de pil niet terug in het basispakket waaruit het anticonceptiemiddel in 2011 verdween. Met die maatregel werd 32 miljoen euro bespaard. „In het basispakket horen alleen medicijnen die een medische noodzaak hebben en bij de pil ontbreekt die", legt woordvoerder Arjen Zegers uit. „De vergoeding die voor de pil betaalt moet worden is minimaal en voor 18-jarigen is het zelfs gratis. Als je zegt dat anticonceptie voor iedereen gratis moet zijn dan lopen de kosten echt de spuigaten uit."

Voor Dokters van de Wereld, een organisatie die wereldwijd opkomt voor het recht op gezondheidszorg, is zelfs de minimale vergoeding die voor de pil betaalt moet worden al te hoog. De organisatie is dan ook een van de vele mede-eisers in deze zaak.

Spiraaltje

„Wij zien in de praktijk dat vrouwen niet altijd toegang hebben tot anticonceptie”, zegt woordvoerder Niels de Heij. „De paar euro per maand die de pil kost is voor sommige vrouwen al te veel geld. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om vrouwen die in de schuldsanering zitten.” Ook van anticonceptie zoals het spiraaltje zou hij graag zien dat het gratis wordt. „Sommige vrouwen krijgen het advies van de dokter de pil niet te slikken en in plaats daarvan een spiraal te nemen.  De 150 euro die een spiraaltje kost, is voor veel vrouwen echt een hoge drempel."

De mogelijkheid voor vrouwen om hun eigen keuzes te maken was voor de vrouwenorganisatie Vrouwen van Nu reden om de actie te steunen. „De pil is echt een verworvenheid voor vrouwen, waarmee ze hun eigen leven kunnen inrichten. Zolang de pil niet gratis is, blijven vrouwen aanrommelen met minder veilige anticonceptie, zoals voor het zingen de kerk uit. Dat zijn echt jaren ’50 omstandigheden”, laat Carla Wijers directeur bij Vrouwen van Nu weten.

Wanneer de zaak dient is nog niet bekend.