Iris Hermans Nieuws 21 feb 2020, 13:00

Leestijd: 6 minuten

De a van abraços, ayahuasca en andere avonturen in De Amazone

Latijns-Amerika correspondent Sandra Korstjens dook diep de jungle in voor nieuwe serie De Amazone. Metro dronk een suco met haar, diep in Amsterdam-West.

Het liefst geeft ze iedereen die ze ontmoet meteen een abraço. Een knuffel dus. „In Brazilië zijn de omgangsvormen veel vrijer, het voelde bijna gek om je net een hand te geven!” Sandra Korstjens (31) vertrekt dinsdag weer naar haar thuis in „monsterstad” Saõ Paulo. Een bliksembezoek was het niet en ze logeert al een maand bij familie en vrienden. „Ik moest alle afleveringen van De Amazone nog inspreken, en ben nu druk bezig met de promotie.” Is niet helemaal haar coisa, verklapt ze, maar het hoort erbij. Woensdagavond zat ze samen met haar man, eveneens correspondent, bij Op1, waar hij met een knipoog verklapte ‘stikjaloers’ te zijn op zijn eega, die het afgelopen jaar door de jungle trok voor documentaireserie De Amazone. „Maar ze zochten een vrouw en ik denk ook wel dat het z’n voordelen heeft gehad.” Mannen daar praten graag met vrouwen, zeker als ze blond zijn en het in vloeiend Portugees is, „en met de vrouwen voelde ik vaak al snel een connectie.”

De A van Ava

Ze bestelt een zwarte koffie en een suco. Geen exotische „Braziliaanse fruitjes” hier, maar gewoon sinaasappelsap, „ook lekker.” Ze straalt een rust uit zonder enige passiviteit erin verscholen. In haar grote heldere grijsblauwe ogen, waarmee ze je bijna onafgebroken recht blijft aankijken, verschijnt een serieuze blik wanneer ze vertelt over het regenwoud, waar het vijf voor twaalf is door de bosbranden en de continue ontbossing. „Het gaat echt heel slecht daar. Wij wilden vooral de mensen daar een gezicht geven en alle kanten belichten.” Na afloop van elk interview was er altijd weer die abraço, ook voor de omstreden soja- of veeboer, of de houtkapper. „Dat doe je daar, en het blijven ook gewoon mensen die geloven in wat ze doen.”

Haar nagels zijn in dezelfde subtiele kleur rood als haar trui, om haar nek een zilveren hangertje met de A. Niet van Amazone, „van Ava, onze dochter van vier.” De RTL-correspondente is getrouwd met NOS-correspondent Marc Bessems. Nee, de vonk sloeg niet over tijdens een spannende junglesafari of aan de voet van Christus de Verlosser. „Dat gebeurde tijdens mijn stage bij de NOS, gewoon op de werkvloer.” Ze schelen veertien jaar en waar zij aan het prille begin van haar carrière stond, zat hij er middenin en werd hem al gauw de overzeese post aangeboden. De liefde was er klaar voor. „We trouwden voordat we vertrokken.” Het past wel bij haar, ze kan een half uur twijfelen welke ‘zuco’ te bestellen en is naar eigen zeggen „best wel een controlfreak”, maar wanneer het aankomt op de grote dingen des levens, laat ze zich leiden door een diepgeworteld optimistisch gevoel. „Toen ik daar woonde, kreeg ik een post aangeboden van RTL. We zijn nu dus eigenlijk elkaars concurrenten!” Maar dat voelt niet zo, al is het beider eer te na om met hetzelfde verhaal te komen, „het continent is gelukkig groot genoeg.”

Ayahuasca

De Amazone strekt zich uit over negen landen, waarvan zij er vijf heeft bezocht voor de serie. Van alles is de revue gepasseerd. Van vijf apen op één middag, een unicum in het oerwoud waar de dieren zich vooral verstoppen („de cameraman werkte zich in het zweet om maar een glimp van ze op te vangen!”), tot haar vriendschap met Nemonte, een inheemse vrouw die streed tegen de overheid die olie wilde zoeken in hun territorium. Toen ze naast de piloot van het vliegtuigje zat dat hen naar deze stam in Ecuador zou brengen, zag ze flinke brandwonden op zijn armen. „Hij was dus net neergestort, zei hij doodleuk, en daarna of ik de riemen wilde vastmaken!” Bang was ze niet, schudt ze het hoofd, dat „iets bleker” is dan normaal gesproken deze tijd van het jaar in Brazilië. Zit ook niet zo in haar aard, waar de nieuwsgierigheid en de belevingsdrang prevaleren. Ze zeikt verder ook niet over een beet van een grasvlo meer of minder -terwijl ze helemaal onder zat- en ze staat open voor wat op haar pad komt. Zo ook op het onherbergzame paadje in Colombia, waar het hallucinerende ayahuasca op haar wachtte. „Ik ben normaal helemaal niet zweverig ofzo”, zegt ze bijna verontschuldigend, „zonder de serie had ik het nooit gedaan.” Maar het werd een van de hoogtepunten van haar Amazone-avontuur, „ik voelde gewoon het leven in de bomen en werd daar onderdeel van, beter kan ik het niet uitleggen.”

Junge made

De cameraman liep een parasiet op, verder is team De Amazone er zonder figuurlijke -wel wat letterlijke- kleerscheuren uitgekomen. Ze is een paar dagen ziek geweest, toen ze nota bene op haar verjaardag diep in de jungle van Peru verbleef, zonder enig contact met de buitenwereld. Iets wat de „ongecontacteerde inheemsen” die in het bos tegenover leven überhaupt nog nooit hebben gehad. Mensen die altijd diep in het regenwoud hebben geleefd en nooit een vliegtuig of smartphone hebben gezien, laat staan om wifi hebben gevraagd, „en die andere mensen rustig doden met hun speer, wanneer ze in ‘hun water’ vissen.” Daar zat zij dus tegenover, lacht ze nu, „maar daar dacht ik soms wel even als ik naar de wc moest: als ze nu maar niet net uit de bosjes springen…”

Wat ze heeft overgehouden aan haar avontuur, naast het gevlochten kroontje van Nemonte en andere jungle made snuisterijen? Een betere band met het bos, besluit ze, al heeft ze het mysterie dat er volgens velen omheen hangt, niet helemaal ontrafeld. Maar dat geeft niet, en ze neemt afscheid met een abraço. „Het blijft de Amazone.”

(Bezorgd) over de Amazone

‘De Amazone’ is een zesdelige co-productie van De Haaien en BNNVARA naar idee van Adelheid Kapteijn, die ook de research heeft gedaan. Zoals het een goede journalist betaamt, ging Latijns-Amerika correspondent Sandra Korstjens overal open en zonder (voor)oordeel in.  Van de goudzoekers in Suriname tot de sojaboeren in Brazilië en van de oorspronkelijke bewoners van Ecuador tot illegale cocaplukkers in Colombia. Ze tekent hun verhalen op, luistert naar de bedreigingen en gaat op zoek naar de kansen die het bos biedt.

De correspondent wier sucoflesje doorgaans halfvol is, of gewoon vol, is realistisch als het over de toekomst van de Amazone gaat. „Ik merk dat mensen graag een positieve boodschap willen horen, maar het gaat de verkeerde kant op. Het is zo moeilijk onder controle te houden. De vraag is wat het omslagpunt is en wanneer de Amazone een soort savanne wordt. Ik heb gehoord dat het al gebeurt bij 20 tot 25 procent ontbossing, terwijl we nu al op achttien zitten. Ik ga deze hele verandering dus waarschijnlijk nog meemaken in mijn leven, en anders Ava wel.”

De Amazone is vanaf zondag 23 februari elke zondag om 20.35 uur te zien bij BNNVARA op NPO 2.